آتشی

آتشی، تخلص چند شاعر كه به زبان فارسی شعر سروده‌اند. برخی از اینان بدین شرح‌اند:
1. میرزا حسن،   شاعر سدۀ 13ق /  19م، كه خود را سلمی، سلیمی، عبدی و قاسم نیز می‌نامید (آستان قدس، 7 / 346؛ منزوی، 4 / 2747،‌ 2748). وی سرایندۀ منظومه‌ای به نام جنگ‌نامه، در شرح نبردهای حضرت علی(ع) و مناقب ائمۀ شیعه است. بخشی از این منظومه مثنوی و در بحر متقارب و بخشی دیگر به صورت قصایدِ سست و مفصل است (صفا، 390؛ آستان قدس، 7 / 346، 347). شاعر در تاریخ سرودن این منظومه به سالهای مختلف از آن جمله، 880، 1188 و 1255ق / 1476، 1775، 1840م اشاره كرده است كه این پریشان‌گویی وی را برخی دلیل بر اختلال حواس او دانسته‌اند (آستان‌قدس، 7 / 347). نسخۀ خطی این منظومه در كتابخانۀ آستان قدس در مشهد موجود است (7 / 346، 347). صفا به چاپ سنگی این منظومه در 1271ق /  1854م اشاره كرده است (ص 390).
2. آتشی قندهاری (د 976ق /  1568م)، شاعر دربار ظهیرالدین بابر كه با او به هندوستان رفته و وقایع‌نویس دربار او بوده است (صبا، 5). 
3. آتشی مراغه‌ای، شیخ‌الاسلام و شاعر زمان فتحعلی شاه كه اشعاری به فارسی و تركی دارد (تربیت، 2).
4. مهدی آتشی، سرایندۀ قصیدۀ لامیه در مدح فریدون میرزا والی كه میرزا احمد قراچه‌داغی آن را شرح كرده است (منزوی، 5 /  3488؛ كتابخانۀ مركزی، 11 / 3050). این قصیده در بحر متقارب مثمّن سالم است و با وصف بهار آغاز می‌شود و نسخۀ خطی آن با شرح میرزا احمد قراچه‌داغی در جزء دوم حدیقةالبدایع او در كتابخانۀ مركزی دانشگاه تهران نگهداری می‌شود.

مآخذ

آستان قدس، فهرست، 7 /  318، 319؛ تربیت، محمدعلی، دانشمندان آذربایجان، تهران، مجلس، 1314ش؛ صبا، مولوی محمد مظفر حسین، تذكرۀ روز روشن، به كوشش محمدحسین ركن‌زاده آدمیت، تهران، رازی، 1343ش؛ صفا، ذبیح‌الله، حماسه‌سرایی در ایران، تهران، امیركبیر، 1363ش؛ كتابخانۀ مركزی، فهرست خطی، 11 / 3050؛ ملی تبریز، 2 / 505-506؛ منزوی، احمد، فهرست خطی فارسی، ج 4.