آشیر
آشیر \āshīr\، یا آشر، یکی از قبیلهها یا اسباط (ه م) دوازدهگانۀ اسرائیل که به هشتمین پسر حضرت یعقوب (ع) ــ پسر دوم او از زلفه، کنیز لیه (زن اولش) ــ نسبت داده میشود. این 12 قبیله بعدها قوم یهود نیز خوانده شدند. زمانی که بنیاسرائیل به ارض موعود وارد شدند، حضرت یوشع برای هریک از 12 قبیله ــ ازجمله برای آشر / آشیر ــ قلمروی تعیین کرد. قبیلۀ آشیر پنجمین قبیله بود که بهگفتۀ کتاب مقدس (سفر اعداد) با 400‘ 53 نفر به سرزمین کنعان وارد شدند، هرچند ارقام مذکور در سفر اعداد بههیچوجه قابل تأیید تاریخی نیست. ازآنجاکه قبیلۀ آشیر قدرت آن را نداشتند که سرزمین در نظر گرفته شده را تصرف کنند، ناگزیر در میان بومیان کنعان ساکن شدند. همین مسئله به اصالت، آیینها و اعتقاداتشان لطمۀ بسیار زد.
پس از وفات حضرت سلیمان (ع) در 922 قم، بنیاسرائیل دو دسته شدند، یکی مملکت شمالی «اسرائیل» (مشتمل بر 10 قبیله)، و دیگری مملکت جنوبی «یهودا». هنگامی که آشوریان مملکت شمالی را در 721 قم فتح کردند، بسیاری از اعضای 10 قبیلۀ تشکیلدهندۀ آن، ازجمله آشیر، پراکنده شدند. این قبایل با گذشت زمان، با مردمان دیگر درآمیختند و بدینترتیب، هویت قبیلهایِ متمایز خود را از دست دادند. در روایات یهودی، از آنان با عنوان 10 قبیلۀ گمشدۀ یهود یاد میشود.
مآخذ
مستر هاکس، قاموس کتاب مقدس، تهران، 1377 ش؛ نیز:
Britannica, 2010; Chambers’s Encyclopaedia, London, 1968; Encarta, 2008.