زمان تقریبی مطالعه: 1 دقیقه

افترا

افترا \efterā\، واژه‌ای قرآنی كه‌ در معارف‌ گوناگون‌ اسلامی به‌ كار رفته‌، و از آن‌ نسبت‌ دروغ‌ اراده‌ شده‌ است‌. 
اين‌ واژه‌ در قرآن‌ كريم‌ دهها بار به‌‌شكلهای مصدری، فعلی و اسمی آمده‌، و مراد از آن‌، دروغ‌پردازی و نسبت‌‌دادن‌ امری برساخته‌ و دروغين‌ به‌ خداوند است‌. واژۀ افترا گاه‌ تنها به‌ كار رفته،‌ و گاه‌ با واژه‌هايی چون‌ كذب‌، بهتان‌، اِفك‌ و اِثم‌ همراه‌ است‌ و در موارد متعددی نيز با واژه‌های كذب‌ و ظلم،‌ يك‌ حوزۀ معنايی را تشكیل داده است (مثلاً انعام‌ / 6 / 21، 93، 144). 
افترا يكی از رذايل‌ اخلاقی است‌ كه‌ در قرآن‌ كريم‌ و روايات‌، سخت‌ نكوهش شده‌، و از بزرگ‌ترين‌ و زشت‌ترين‌ گناهان‌ به‌ شمار رفته‌ است‌. اين‌ صفت‌ همچنین از ويژگيهای بارز مشركان‌، كافران‌ و تكذيب‌‌كنندگان‌ خداوند و رسالت‌ پيامبر (ص‌) ذکر‌ شده‌ است‌. 
در قرآن‌ كريم‌، افترا از اقسام‌ دروغ‌ شمرده شده‌ است‌ (نحل‌ / 16 / 105؛ هود / 11 / 18). طبرسی كه‌ درصدد بود‌ ميان‌ كذب‌ و افترا تفاوتی قائل‌ شود، بر آن‌ بود‌ كه‌ سخن‌ دروغ‌ گاه‌ ساختۀ خودِ فرد است‌ و گاه‌ به‌ پيروی از ديگری؛ ولی افترا دروغی است‌ كه‌ همواره‌ انسان‌ از پيش‌ خود برمی‌سازد (3 / 157). از كاربردهای قرآنی، تفاوت‌ ديگری ميان‌ دروغ‌ و افترا می‌توان‌ برداشت كرد؛ در قرآن، دروغ‌ گاهی به‌‌صورت‌ انكار صريح‌ رسالت‌ پيامبران‌ نمود پيدا می‌كند كه‌ از آن‌ با واژۀ «تكذيب‌» تعبير می‌شود و گاه‌ اموری ساختگی به‌ خداوند نسبت‌ داده‌ می‌شود كه‌ آن‌ را «افترا» می‌خوانند (نك‍ : انعام‌ / 6 / 93؛ نيز ايزوتسو، 124-125). 

مآخذ

ايزوتسو، توشيهيكو، سـاختمان‌ معنـايی مفـاهيم‌ اخلاقی ـ دينی در قرآن‌، ترجمۀ فريدون‌ بدره‌ای، تهران‌، 1360 ش‌؛ طبرسی، فضل‌، مجمع‌ البيان‌، صيدا، 1355 ق؛ قرآن‌ كريم‌.

آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.