استکهلم
اِستُکهُلم \ [e]stokholm\ ، پایتخت و بزرگ‌ترین شهر سوئد، واقع در محل تلاقی دریاچۀ مِلارِن و سالتشون، شاخه‌ای از دریای بالتیک.
زیبایی شهر استکهلم شهرت بسیاری دارد. این شهر که به‌سبب دارا بودن راههای آبی بسیار، غالباً «ونیزِ شمال» خوانده می‌شود، بر چندین جزیره و نیز کرانه‌های استانهای تاریخی اوپلاند و سودِرمانلاند بنا شده است.
استکهلم که نخستین‌بار در 1252م به‌عنوان شهر از آن یاد شده، بیشتر به‌همت بیریِر یارل، فرمانروای سوئدی، ساخته شده است. این شهر در پی امضای موافقت‌نامۀ بازرگانی با شهر آلمانیِ لوبِک به‌سرعت توسعه یافت. این موافقت‌نامه معافیت بازرگانان لوبک را از مالیات گمرکی برای بازرگانی در سوئد، و نیز حق سکونت آنان را در آنجا تضمین می‌کرد. پس از پایان یافتن درگیریهای طولانی میان دانمارکیها و سوئدیها در 1523م/ 929ق، استکهلم به‌دست گوستاو یکم (واسا)، شاه سوئد، آزاد، و پایتخت این کشور شد.
استکهلم در نیمۀ سدۀ 17م، هنگامی که سوئد به‌طور موقت به قدرتی بزرگ تبدیل شده بود، به سرعت توسعه یافت. سپس ادارات مختلف دولت مرکزی در آن مستقر، و شهر، واحد اداری مستقلی شد. دیوارهای قدیمی شهر را تخریب کردند و بخشهای جدیدی در شمال و جنوب شهر قدیمی رشد یافت. در سدۀ 18م، بخش بزرگی از شهر در آتش‌سوزی ویران شد و از این رو، به‌جای خانه‌های چوبی قدیمی، ساختمانهای سنگی ساخته شد. تا این زمان، استکهلم مرکز فرهنگی سوئد شده بود. بسیاری از انجمنهای ادبی و فرهنگستانهای علمی این شهر مربوط به همان زمان‌اند.
دورۀ جدید توسعۀ استکهلم با صنعتی شدن این شهر در سدۀ 19م آغاز شد و شهرداری با سازمان دادن رفت و روب شهر (در 1859م) و بهداشت عمومی (در 1861م) امکان رشد سریع جمعیت را فراهم کرد. در این دوره، هستۀ اصلی شهر که متعلق به سده‌های میانه بود، بازسازی شد؛ ساختمانها نوسازی، و بلوارها، خیابانها و پارکها طرح‌ریزی، و بسیاری از مدرسه‌ها، موزه‌ها، کتابخانه‌ها و بیمارستانهای امروزی شهر برپا شدند. در پی آن، بسیاری از حومه‌ها و شهرهای اقماری نیز پدید آمد.
هستۀ اصلی شهر استکهلم گاملا اِستان (شهر قدیمی)، یا «شهرِ میان پلها» نام دارد که از جزیره‌های اِستادس، هِلگِئاندس، و ریدّار تشکیل شده است. این جزیره‌ها با چندین پل به یکدیگر پیوسته‌اند. بیشتر ساختمانهای این ناحیه متعلق به سده‌های 16 و 17م است.
جزیرۀ استادس قدیمی‌ترین و زیباترین بخش شهر استکهلم به‌شمار می‌آید و در‌بر گیرندۀ شماری از ساختمانهای مهم شهر است، از جمله کاخ سلطنتی، کلیسای جامع (استورچورکان) که به نام کلیسای سانکت نیکُلای نیز شناخته می‌شود، مجلس اعیان (مجلس عُلیا)، ادارات دولتی و ساختمان بورس. مهم‌ترین ساختمان جزیرۀ ریدار کلیسای ریدارهُلم است. ساختمانهای پارلمان (مجلس سُفلا) و بانک ملی سوئد نیز در جزیرۀ هلگئاندس جای دارند.
استکهلم ناحیۀ صنعتی اصلی سوئد است. صنایع مهم این شهر تولید فلزات و ماشین‌آلات، صنایع کاغذ و چاپ، و تولید مواد غذایی و شیمیایی است. این شهر مرکز عمده‌فروشی و بسیاری از بانکها و شرکتهای بیمه است و پس از گوتِبورگ (یوتِبورْی)، دومین بندر بزرگ سوئد به‌شمار می‌رود. فرودگاه بین‌المللی آرلاندا در شمال شهر واقع است.
استکهلم بزرگ‌ترین مرکز آموزشی سوئد، و دارای دانشگاهها، انجمنها و فرهنگستانهای علمی بسیار است. مؤسسات فرهنگی مهم آن عبارت‌اند از تئاتر سلطنتی (اُپرا)، ارکستر فیلارمونیک استکهلم، و تئاتر دراماتیک سلطنتی. بازیهای المپیک 1912م در این شهر برگزار شد.
جمع (برآورد 2005م) شهر: ح 000،771 تن؛ حوزۀ مادر شهر استکهلم بزرگ: ح 000،890،1 تن.