آیه 24 سوره زخرف

از دانشنامه‌ی اسلامی

۞ قَالَ أَوَلَوْ جِئْتُكُمْ بِأَهْدَىٰ مِمَّا وَجَدْتُمْ عَلَيْهِ آبَاءَكُمْ ۖ قَالُوا إِنَّا بِمَا أُرْسِلْتُمْ بِهِ كَافِرُونَ

[43–24] (مشاهده آیه در سوره)


<<23 آیه 24 سوره زخرف 25>>
سوره :سوره زخرف (43)
جزء :25
نزول :مکه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

آن رسول ما به آنان گفت: اگر چه من به آیینی بهتر از دین (باطل) پدرانتان شما را هدایت کنم (باز هم پدران را تقلید می‌کنید)؟ آنها پاسخ دادند (به هر تقدیر) ما به آنچه شما را به رسالت آن فرستاده‌اند کافریم.

[بیم دهنده] گفت: آیا هر چند من آیینی هدایت کننده تر از آیینی که پدرانتان را بر آن یافته اید، برایتان بیاورم؟ گفتند: ما به آیینی که به آن فرستاده شده اید، کافریم!

گفت «هر چند هدايت كننده‌تر از آنچه پدران خود را بر آن يافته‌ايد براى شما بياورم؟» گفتند: «ما [نسبت‌] به آنچه بدان فرستاده شده‌ايد كافريم.»

گفت: حتى اگر براى شما چيزى بياورم كه از آنچه پدرانتان را بر آن يافته بوديد هدايت‌كننده‌تر باشد؟ گفتند: ما به آيينى كه شما را بدان فرستاده‌اند بى‌ايمانيم.

(پیامبرشان) گفت: «آیا اگر من آیینی هدایت‌بخش‌تر از آنچه پدرانتان را بر آن یافتید آورده باشم (باز هم انکار می‌کنید)؟!» گفتند: «(آری،) ما به آنچه شما به آن فرستاده شده‌اید کافریم!»

ترجمه های انگلیسی(English translations)

He would say, ‘What! Even if I bring you a better guidance than what you found your fathers following?!’ They would say, ‘We indeed disbelieve in what you are sent with.’

(The warner) said: What! even if I bring to you a better guide than that on which you found your fathers? They said: Surely we are unbelievers in that with which you are sent.

(And the warner) said: What! Even though I bring you better guidance than that ye found your fathers following? They answered: Lo! in what ye bring we are disbelievers.

He said: "What! Even if I brought you better guidance than that which ye found your fathers following?" They said: "For us, we deny that ye (prophets) are sent (on a mission at all)."

معانی کلمات آیه

«أُرْسِلْتُم بِهِ»: همراه با آن فرستاده شده‌اید و برای تبلیغ آن برانگیخته شده‌اید.

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


قالَ أَ وَ لَوْ جِئْتُكُمْ بِأَهْدى‌ مِمَّا وَجَدْتُمْ عَلَيْهِ آباءَكُمْ قالُوا إِنَّا بِما أُرْسِلْتُمْ بِهِ كافِرُونَ «24»

(پيامبرشان) گفت: آيا اگر آئينى هدايت بخش‌تر از آنچه پدرانتان را بر آن يافتيد برايتان بياورم (حاضريد دست از راه نياكان برداريد) گفتند: ما به آنچه بدان فرستاده شده‌ايد كافريم.

فَانْتَقَمْنا مِنْهُمْ فَانْظُرْ كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ «25»

پس ما از آنان انتقام گرفتيم و بنگر كه فرجام تكذيب كنندگان چگونه است.

پیام ها

1- در نهى از منكر ابتدا بايد معروف بهترى را عرضه كرد و سپس تقاضاى ترك منكر را نمود. «جِئْتُكُمْ بِأَهْدى‌»

2- يكى از راههاى معرّفى مكتب، مقايسه ميان تعاليم مكاتب است. «جِئْتُكُمْ بِأَهْدى‌» (انبيا در دعوت خود عقل و خرد را مطرح مى‌كردند و مخالفان تقليد و قوميّت‌گرايى را)

3- هدايت برتر ملاك انتخاب است، نه چيز ديگر. «جِئْتُكُمْ بِأَهْدى‌»

4- با اينكه مى‌دانيم در بت پرستى هدايتى نيست تا دعوت به توحيد هدايت برتر باشد، امّا جدال نيكو اقتضا مى‌كند كه براى دعوت به حقّ با مخالفان مماشات كرد. «بِأَهْدى‌ مِمَّا وَجَدْتُمْ»

5- لجاجت كه آمد، قدرت تشخيص برتر را مى‌گيرد. بِأَهْدى‌ مِمَّا وَجَدْتُمْ‌ ... كافِرُونَ‌

6- تحجّر و تعصّب، سبب ناديده گرفتن حقايق است. «بِما أُرْسِلْتُمْ بِهِ كافِرُونَ»

7- پايان كفر و لجاجت نابودى است. «فَانْتَقَمْنا مِنْهُمْ»

8- كيفر الهى، پس از اتمام حجّت است. جِئْتُكُمْ بِأَهْدى‌ ... إِنَّا ... كافِرُونَ فَانْتَقَمْنا

جلد 8 - صفحه 447

9- انتقام و خشونت در جاى خود با رحمت و رأفت الهى منافاتى ندارد. «فَانْتَقَمْنا مِنْهُمْ»

10- از حوادث تلخ تاريخ عبرت بگيريم. فَانْظُرْ ... عاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ‌

11- پايان كار ملاك است، نه جلوه‌هاى زودگذر. «عاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ»

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)



قالَ أَ وَ لَوْ جِئْتُكُمْ بِأَهْدى‌ مِمَّا وَجَدْتُمْ عَلَيْهِ آباءَكُمْ قالُوا إِنَّا بِما أُرْسِلْتُمْ بِهِ كافِرُونَ «24»

قالَ أَ وَ لَوْ جِئْتُكُمْ‌: گفت پيغمبر بعد از استماع كلام ايشان: آيا متابعت پدران نادان خود كنيد اگرچه آورده‌ام شما را، بِأَهْدى‌ مِمَّا وَجَدْتُمْ‌: دينى درست‌تر و به هدايت نزديكتر از آنچه يافته‌ايد، عَلَيْهِ آباءَكُمْ‌: بر آن پدران خود را.

نكته:

لفظ «اهدى» به جهت حسن تلطف است در استدعاى آنها به حق، يعنى اگر بالفرض آنچه شما دعوى مى‌كنيد حق و موصل به اهتداء است، آنچه من آورده‌ام به شما حق و اصوب است به طريق هدايت و ارشاد و به متابعت اولى و اوجب باشد.

لكن آنها به سبب فرط عناد و انكار، قالُوا إِنَّا بِما أُرْسِلْتُمْ بِهِ‌: گفتند در جواب پيغمبران بدرستى كه ما به آنچه فرستاده شده‌ايد به آن، كافِرُونَ‌: كافر هستيم.

چون منتهى نشدند و در كفر و عناد افزودند:

جلد 11 - صفحه 464


تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)


أَمْ آتَيْناهُمْ كِتاباً مِنْ قَبْلِهِ فَهُمْ بِهِ مُسْتَمْسِكُونَ «21» بَلْ قالُوا إِنَّا وَجَدْنا آباءَنا عَلى‌ أُمَّةٍ وَ إِنَّا عَلى‌ آثارِهِمْ مُهْتَدُونَ «22» وَ كَذلِكَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ فِي قَرْيَةٍ مِنْ نَذِيرٍ إِلاَّ قالَ مُتْرَفُوها إِنَّا وَجَدْنا آباءَنا عَلى‌ أُمَّةٍ وَ إِنَّا عَلى‌ آثارِهِمْ مُقْتَدُونَ «23» قالَ أَ وَ لَوْ جِئْتُكُمْ بِأَهْدى‌ مِمَّا وَجَدْتُمْ عَلَيْهِ آباءَكُمْ قالُوا إِنَّا بِما أُرْسِلْتُمْ بِهِ كافِرُونَ «24» فَانْتَقَمْنا مِنْهُمْ فَانْظُرْ كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ «25»

ترجمه‌

يا داديم بآنها كتابى پس آنها بآن چنگ زنندگانند

بلكه گفتند همانا ما يافتيم پدرانمان را بر طريقه‌اى و همانا ما بر اثرهاى قدمشان راه يافتگانيم‌

و همچنين نفرستاديم پيش از تو در بلدى بيم دهنده‌ئى را مگر آن كه گفتند متنعّمانش همانا ما يافتيم پدرانمان را بر طريقه‌اى و همانا ما بر اثرهاى قدمشان پيروى كنندگانيم‌

گفت آيا و اگر چه آورده باشم نزد شما چيزى را كه هدايت كننده‌تر باشد از آنچه يافتيد بر آن پدرانتان را گفتند همانا ما بآنچه فرستاده شديد بآن كافرانيم‌

پس انتقام كشيديم از آنها پس بنگر چگونه بود انجام كار تكذيب كنندگان.

تفسير

خداوند متعال در تعقيب مقال اهل شرك مكّه كه ملائكه را دختران خدا خوانده بودند و در آيات سابقه براى ردّ آنها خدا فرموده بود آيا در وقت خلقت ملائكه آنها حاضر و ناظر بودند كه بدانند ملائكه دخترند ميفرمايد يا ما براى آنها كتابى ارسال نموده بوديم پيش از قرآن كه در آن كتاب اين معنى ذكر شده باشد تا مستمسك براى آنها باشد و بآن استدلال بر مدّعاى خودشان‌

جلد 4 صفحه 599

نمايند نه چنين است بلكه گفتند ما يافتيم پدران خود را ثابت بر طريقه مستمرّه‌اى و ما از آنها پيروى و متابعت مينمائيم و بهدايت پيشينيان خودمان مهتدى و راه يافته ميباشيم و اين تقليد و تبعيّت كور كورانه بدون منطق و دليل اختصاص باينها ندارد پيش از تو هم اى پيغمبر خاتم هيچ پيغمبر بيم دهنده از عذاب خدا را ما در بلدى از بلاد نفرستاديم مگر آنكه رؤساء و ثروت‌مندان و شهوت پرستان آنها مانند اينها گفتند ما از دين پدران خودمان دست برنميداريم و آن پيغمبر در جواب فرمود و اگر چه دينى كه من آورده‌ام براى شما بهتر و بهدايت نزديكتر از دين پدرانتان باشد آنها گفتند ما اصلا منكر دين شما كه توحيد خدا است ميباشيم و پس از آنكه معلوم شد سرگرمى بلذائذ دنيا و تعصّب بيجا و غرور و نخوت ناروا آنها را بكلّى از تحصيل حقّ و حقيقت و فكر در طريق معرفت منصرف نموده و حاضر نيستند قدمى از اين راه را بپيمايند ما باقسام و انواع مختلف از آنها انتقام كشيديم و بعذابهاى گوناگونشان معذّب نموديم پس بنگر كه چگونه بود عاقبت امر تكذيب كنندگان پيغمبران گذشته و بدانكه تكذيب كنندگان تو را هم ما بسزاى اعمالشان خواهيم رسانيد و بعضى بجاى قال او لو جئتكم قل او لو جئتكم قرائت نموده‌اند و بنابر اين حكايت امر خدا است به پيغمبر سابق يا خطاب به پيغمبر ما كه در جواب كفّار معاصر خود بفرمايد و تعبير بأهدى با آنكه دين پدران آنها بهيچ وجه موجب هدايت نبوده از باب مماشاة و اشاره باين نكته است كه اگر فرضا دين سابق حقّ باشد و دين بهترى بيايد شرط عقل قبول دين لاحق است كه بهدايت نزديكتر باشد چه رسد بجائيكه دين قديم بكلّى باطل و از هدايت دور باشد.

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)


قال‌َ أَ وَ لَو جِئتُكُم‌ بِأَهدي‌ مِمّا وَجَدتُم‌ عَلَيه‌ِ آباءَكُم‌ قالُوا إِنّا بِما أُرسِلتُم‌ بِه‌ِ كافِرُون‌َ «24»

فرمود ‌آن‌ ‌رسول‌ آيا باز اقتداء مي‌كنيد ‌به‌ طريقه آباء ‌خود‌ و ‌لو‌ آمده‌ باشم‌ ‌شما‌ ‌را‌ ‌به‌ طريقه‌اي‌ ‌که‌ بيشتر ‌شما‌ ‌را‌ هدايت‌ كند ‌از‌ آنچه‌ ‌از‌ آباء ‌خود‌ ‌به‌ دست‌ آورده‌ايد گفتند ‌در‌ جواب‌ رسولان‌ محققا ‌ما ‌به‌ آنچه‌ ‌شما‌ فرستاده‌ شده‌ايد ‌هر‌ آينه‌ كافر هستيم‌.

قال‌َ فاعل‌ ‌قال‌ همان‌ ‌رسول‌ ‌است‌ ‌که‌ ‌در‌ آيه قبل‌ فرمود وَ كَذلِك‌َ ما أَرسَلنا

جلد 16 - صفحه 20

مِن‌ قَبلِك‌َ فِي‌ قَريَةٍ مِن‌ نَذِيرٍ.

أَ وَ لَو جِئتُكُم‌ ‌يعني‌ باز ‌هم‌ ‌به‌ طريقه‌ آباء ‌خود‌ مشي‌ مي‌كنيد و ‌لو‌ اينكه‌ ‌من‌ آمده‌ باشم‌ ‌شما‌ ‌را‌ ‌به‌ طريقه‌اي‌ ‌که‌.

بِأَهدي‌ مِمّا وَجَدتُم‌ عَلَيه‌ِ آباءَكُم‌ تعبير ‌به‌ اهدي‌ دلالت‌ ندارد ‌بر‌ ‌اينکه‌ ‌که‌ طريقه آباء ‌هم‌ موجب‌ هدايت‌ ‌شما‌ ‌است‌ و ‌اينکه‌ طريقه ‌من‌ بيشتر هدايت‌ مي‌كند بلكه‌ طريقه آباء عين‌ ضلالت‌ ‌است‌ و ‌اينکه‌ مثل‌ ‌اينکه‌ ‌است‌ ‌که‌ بگويي‌ «الايمان‌ احسن‌ ‌من‌ الكفر و العبادة خير ‌من‌ المعصية و الاحسان‌ افضل‌ ‌من‌ الظلم‌» و نحو اينها.

‌در‌ جواب‌ ‌آن‌ رسولان‌ قالُوا إِنّا بِما أُرسِلتُم‌ بِه‌ِ كافِرُون‌َ ‌از‌ نفي‌ شرك‌ و اعتقاد بتوحيد و برسالت‌ ‌شما‌ و آنچه‌ ‌شما‌ بگوئيد كافر هستيم‌ چون‌ ‌شما‌ ‌را‌ كذاب‌ و مفتري‌ و ساحر و مجنون‌ مي‌دانيم‌ و طريقه آباء ‌خود‌ ‌را‌ ‌از‌ دست‌ نمي‌دهيم‌ بگفته‌هاي‌ ‌شما‌.

برگزیده تفسیر نمونه


]

(آیه 24)- این آیه پاسخی را که انبیای پیشین به آنها می‌دادند به وضوح بیان می‌کند، می‌گوید: «پیامبرشان به آنان گفت: آیا اگر من آئینی روشنتر و هدایت کننده‌تر از آنچه پدرانتان را بر آن یافتید آورده باشم» باز هم آن را انکار می‌کنید؟! (قالَ أَ وَ لَوْ جِئْتُکُمْ بِأَهْدی مِمَّا وَجَدْتُمْ عَلَیْهِ آباءَکُمْ).

ج4، ص366

این مؤدبانه‌ترین تعبیری است که می‌توان در مقابل قومی لجوج و مغرور بیان کرد که عواطف آنها به هیچ وجه جریحه‌دار نشود و این گونه تعبیرات قرآنی، ادب در بحث و محاجّه را مخصوصا در مقابل جاهلان مغرور به ما می‌آموزد.

ولی با این همه به قدری آنها غرق در جهل و تعصب و لجاج بودند که این گفتار حساب شده و مؤدبانه نیز در آنها مؤثر واقع نشد، آنها فقط در پاسخ انبیائشان «گفتند: ما به آنچه شما به آن مبعوث هستید کافریم»! (قالُوا إِنَّا بِما أُرْسِلْتُمْ بِهِ کافِرُونَ).

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

پانویس

منابع