آیه 28 سوره یونس

از دانشنامه‌ی اسلامی

وَيَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِيعًا ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشْرَكُوا مَكَانَكُمْ أَنْتُمْ وَشُرَكَاؤُكُمْ ۚ فَزَيَّلْنَا بَيْنَهُمْ ۖ وَقَالَ شُرَكَاؤُهُمْ مَا كُنْتُمْ إِيَّانَا تَعْبُدُونَ

[10–28] (مشاهده آیه در سوره)


<<27 آیه 28 سوره یونس 29>>
سوره :سوره یونس (10)
جزء :11
نزول :مکه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

و ما روزی همه خلق را جمع آریم آن‌گاه به مشرکان گوییم: شما و بتهاتان در مکان خود بایستید، سپس میانشان جدایی افکنیم، و بتان و سایر معبودان باطل زبان گشوده گویند: شما هرگز ما را پرستش نمی‌کردید.

و [یاد کن] روزی را که همه آنان را [در قیامت] جمع می کنیم، آن گاه به مشرکان می گوییم: شما و معبودانتان در جایگاه خود بایستید؛ پس میان آنان و معبودشان جدایی می اندازیم، و معبودانشان به آنان خطاب می کنند: شما در دنیا ما را نمی پرستیدید [بلکه شیطان و هوای نفس خود را می پرستیدید.]

و [ياد كن‌] روزى را كه همه آنان را گرد مى‌آوريم. آنگاه به كسانى كه شرك ورزيده‌اند مى‌گوييم: «شما و شريكانتان بر جاى خود باشيد» پس ميان آنها جدايى مى‌افكنيم. و شريكان آنان مى‌گويند: «در حقيقت، شما ما را نمى‌پرستيديد.»

و روزى همه آنها را در محشر گرد آوريم. سپس مشركان را گوييم: شما و بتهايتان در مكان خود قرار گيريد. سپس آنها را از يكديگر جدا مى‌كنيم و بتهايشان مى‌گويند: شما هرگز ما را نمى‌پرستيده‌ايد.

(به خاطر بیاورید) روزی را که همه آنها را جمع می‌کنیم، سپس به مشرکان می‌گوییم: «شما و معبودهایتان در جای خودتان باشید (تا به حسابتان رسیدگی شود!)» سپس آنها را از هم جدا می‌سازیم (و از هر یک جداگانه سؤال می‌کنیم). و معبودهایشان (به آنها) می‌گویند: «شما (هرگز) ما را عبادت نمی‌کردید!»

ترجمه های انگلیسی(English translations)

On the day when We gather them all together, We shall say to those who ascribe partners [to Allah], ‘Stay where you are—you and your partners!’ Then We shall set them apart from one another, and their partners will say, ‘It was not us that you worshipped.

And on the day when We will gather them all together, then We will say to those who associated others (with Allah): Keep where you are, you and your associates; then We shall separate them widely one from another and their associates would say: It was not us that you served:

On the day when We gather them all together, then We say unto those who ascribed partners (unto Us): Stand back, ye and your (pretended) partners (of Allah)! And We separate them, the one from the other, and their (pretended) partners say: It was not us ye worshipped.

One day shall We gather them all together. Then shall We say to those who joined gods (with Us): "To your place! ye and those ye joined as 'partners' We shall separate them, and their "Partners" shall say: "It was not us that ye worshipped!

معانی کلمات آیه

زيلنا: زيل: كنار شدن. تزييل: تفريق و جدا كردن.

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


وَ يَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِيعاً ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشْرَكُوا مَكانَكُمْ أَنْتُمْ وَ شُرَكاؤُكُمْ فَزَيَّلْنا بَيْنَهُمْ وَ قالَ شُرَكاؤُهُمْ ما كُنْتُمْ إِيَّانا تَعْبُدُونَ «28»

و روزى كه همه را (در قيامت) گردهم آوريم، آنگاه به مشركان مى‌گوييم: شما و شريكانى كه براى خدا مى‌پنداشتيد در جاى خود بمانيد (تا به حسابتان رسيدگى شود)، پس ميانشان جدايى مى‌افكنيم و معبودها (به مشركين) مى‌گويند: شما (در حقيقت) ما رانمى‌پرستيديد، (بلكه در پى هوسها و اوهام خود بوديد).

نکته ها

در آيه قبل، سخن از اين بود كه براى مجرمان وكافران هيچ راه نجاتى نيست، واين آيه مى‌گويد: حتّى واسطه‌هاى خيالى هم به جاى شفاعت، از آنان بيزارى مى‌جويند.

پیام ها

1- قيامت و حوادث آن را فراموش نكنيم. «يَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِيعاً»

2- قيامت مخصوص انسان‌ها نيست، بلكه همه‌ى معبودهاى ساختگى نيز حاضر مى‌شوند. «أَنْتُمْ وَ شُرَكاؤُكُمْ»

3- قيامت، روز جدايى است. «فَزَيَّلْنا بَيْنَهُمْ» (در قيامت براى بازجويى، ميان انسان‌ها جدايى مى‌افتد)

4- در قيامت بت‌ها داراى شعور و نطق مى‌شوند ومعبودانشان را انكار و يا اظهار بى‌اطلاعى مى‌كنند. «ما كُنْتُمْ إِيَّانا تَعْبُدُونَ»

تفسير نور(10جلدى)، ج‌3، ص: 564

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)



وَ يَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِيعاً ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشْرَكُوا مَكانَكُمْ أَنْتُمْ وَ شُرَكاؤُكُمْ فَزَيَّلْنا بَيْنَهُمْ وَ قالَ شُرَكاؤُهُمْ ما كُنْتُمْ إِيَّانا تَعْبُدُونَ «28»

چون مقدّم شد ذكر جزاى اعمال در آيه سابقه، حال بيان وقت جزا را فرمايد:

وَ يَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِيعاً: و روزى كه محشور مى‌كنيم تمام خلايق را و جمع نمائيم تمام ايشان را از هر محل و مكانى در موقف قيامت. ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشْرَكُوا: پس مى‌گوئيم مر كسانى را كه شريك قرار دادند با خداى تعالى غير را در عبادت و بذل اموال. حاصل آنكه به مشركين خطاب فرمائيم. مَكانَكُمْ أَنْتُمْ وَ شُرَكاؤُكُمْ‌: ثابت و ملازم و مستقر باشيد مكان خود را شما با شركاء خود، يعنى چون مصاحب آنها بوديد، در محشر هم مصاحب باشيد. يا بايستيد تا سؤال شويد. مراد تهديد و وعيد است كه اى عابدين و معبودين، بجاى خود بايستيد تا سؤال شويد، و طول موقف يك نوع عذابى باشد براى آنها.

فَزَيَّلْنا بَيْنَهُمْ‌: پس مميز و جدا سازيم در آن سؤال ميان ايشان، يعنى هر دسته‌اى را جدا جدا سؤال كنيم، مشركين را سؤال كنيم كه چرا پرستش بتها نموديد، و اصنام را سؤال نمائيم كه چرا و به چه سبب پرستش شديد. اين سؤال تقريع و تثبيت است. يا تفريق نمائيم ميان اصنام و مشركين، پس بيزارى جويند شركاء از ايشان و منقطع شود اسباب و وسائل آنان. على بن ابراهيم‌

ج5، ص 302

فرمايد: «1» خداوند برانگيزاند آتشى كه فارق شود ميان كفار و مؤمنين. وَ قالَ شُرَكاؤُهُمْ‌: و گويند شريكان آنها، يعنى بتان به سبب احياء و قوه نطقى كه قادر متعال در آنها ايجاد فرمايد، قفل خموشى از آنها برداشته شده گويند: ما كُنْتُمْ إِيَّانا تَعْبُدُونَ‌: نبوديد شما ما را عبادت كنيد، پرستشى كه فايده داشته باشد، يا ما شعور نداشتيم به اينكه شما ما را پرستش نموديد. 2- مراد شركاء ملائكه بودند كه ايشان را پرستش مى‌كردند 3- مراد شياطين هستند كه آنها را شريك قرار داده بودند.

و در كيفيت انكار عابدين دو قول است: اول- آنكه بر وجه اهانت و رد گويند: عذر نداريم ما به اين پرستش براى شما. دوم- آنكه گويند شما ما را عبادت نكرديد به امر و دعوت ما. و نفى اصل پرستش ايشان را نكنند، زيرا دروغ، و آن در آخرت واقع نشود، بلكه اساس تدليس و مكر و حيله و قبايح به كلى ممنوع، و حقايق و اسرار و سرائر تماما مكشوف گردد.


تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)


وَ يَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِيعاً ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشْرَكُوا مَكانَكُمْ أَنْتُمْ وَ شُرَكاؤُكُمْ فَزَيَّلْنا بَيْنَهُمْ وَ قالَ شُرَكاؤُهُمْ ما كُنْتُمْ إِيَّانا تَعْبُدُونَ «28» فَكَفى‌ بِاللَّهِ شَهِيداً بَيْنَنا وَ بَيْنَكُمْ إِنْ كُنَّا عَنْ عِبادَتِكُمْ لَغافِلِينَ «29» هُنالِكَ تَبْلُوا كُلُّ نَفْسٍ ما أَسْلَفَتْ وَ رُدُّوا إِلَى اللَّهِ مَوْلاهُمُ الْحَقِّ وَ ضَلَّ عَنْهُمْ ما كانُوا يَفْتَرُونَ (30)

ترجمه‌

و روز كه محشور ميسازيم آنانرا همگى پس ميگوئيم به آنانكه شرك آوردند بمانيد در جايتان شما و شريكانتان پس جدائى افكنيم ميان آنها و گويند شريكانشان نبوديد شما كه ما را بپرستيد

پس كافى است خدا گواه ميان ما و ميان شما كه بوديم ما از پرستش شما بيخبران‌

آنجا بيازمايد هر كسى آنچه را پيش فرستاده و باز گردانيده شوند بسوى خدا صاحب اختيارشان براستى و ناپديد شود از آنها آنچه بودند كه افترا مى‌بستند.

تفسير

خداوند در روز حشر اهل ايمان و كفر را جمع ميفرمايد در پيشگاه خود پس خطاب ميفرمايد بكفار بمانيد در جاى خودتان شما و آنانكه شريك قرار داده بوديد آنها را براى خدا تا حكم شود در باره شما پس خداوند جدائى و تفرقه مى‌اندازد ميان آنها و بتهاشان و بنطق ميآورد بتها را و ميگويند بآنها شما پرستش نميكرديد ما را بلكه پرستش ميكرديد هواهاى نفس خودتان را و اطاعت مينموديد از شياطين جنى و انسى خدا ميداند و شاهد است ميان ما و شما و كافى است شهادت او كه ما شعور نداشتيم و ادراك نميكرديم عبادت شما را چه رسد بآنكه راضى بعبادت شما باشيم از براى خودمان و قمّى ره فرموده خداوند آتشى ميفرستد كه اهل ايمان را از اهل كفر جدا ميكند و بنابراين ضمير در بينهم راجع باهل حشر است و بنابر بيان اوّل راجع باهل شرك و بتان آنها است و كلمه ان مخفّفه از مثقّله است و در آنروز هر كس آزمايش ميكند عمل خود را و مى‌يابد كه چه عمل مضرّ بوده و چه عمل نافع و بعضى تتلو بتاء قرائت نموده‌اند يعنى ميخواند و ميداند هر كس جزاى عمل سابق خود را و باز گشت مينمايند تمام خلق بخدا كه صاحب اختيار

جلد 3 صفحه 17

حقيقى خودشان است و امر و نهى او. و نابود و باطل و گم ميشوند از دست كفّار معبودهاشان كه بوسيله آنها ادّعاء دروغ مينمودند كه اينان شركاء حقّ و شفعاء خلقند در دنيا و آخرت.

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)


وَ يَوم‌َ نَحشُرُهُم‌ جَمِيعاً ثُم‌َّ نَقُول‌ُ لِلَّذِين‌َ أَشرَكُوا مَكانَكُم‌ أَنتُم‌ وَ شُرَكاؤُكُم‌ فَزَيَّلنا بَينَهُم‌ وَ قال‌َ شُرَكاؤُهُم‌ ما كُنتُم‌ إِيّانا تَعبُدُون‌َ «28»

و روزي‌ ‌که‌ محشور ميكنيم‌ ‌آنها‌ ‌را‌ بالاجتماع‌ ‌پس‌ مي‌گوييم‌ ‌در‌ حق‌ كساني‌ ‌که‌ شرك‌ آوردند ‌که‌ جاي‌گير شويد ‌در‌ مكان‌ ‌خود‌ ‌شما‌ و شركاء ‌شما‌ ‌پس‌ جدا ميكنيم‌ ‌بين‌ مشركين‌ و شركاء و گفتند شركاء ‌آنها‌ ‌که‌ نبوديد ‌شما‌ ‌ما ‌را‌ عبادت‌ ميكرديد مسئلة مشكلة‌-‌ و ‌آن‌ اينست‌ ‌که‌ شركاء مثل‌ اصنام‌ و اشجار و نار و شمس‌ و گاو و گوساله‌ و مجسمه‌ها چگونه‌ محشور ميشوند و چگونه‌ نطق‌ ميكنند.

جواب‌‌-‌ ‌از‌ آيات‌ شريفه‌ قرآن‌ استفاده‌ ميشود ‌که‌ خداوند بقدرت‌ كامله‌ ‌خود‌ تمام‌ موجودات‌ ‌را‌ بنطق‌ ميآورد مثل‌ شهود روز قيامت‌ ايادي‌ و ارجل‌ و جوارح‌ و اراضي‌ ‌که‌ روي‌ ‌آنها‌ عبادت‌ ‌شده‌ مثل‌ مسجد ‌ يا ‌ معصيت‌ ‌شده‌ و ازمان‌ مثل‌ شهر صيام‌ و ليالي‌ و ايّام‌ جمعات‌ و امثال‌ اينها ‌حتي‌ قرآن‌ ‌هم‌ شهادت‌ ميدهد و شفاعت‌ ميكند و مخاصمه‌ دارد و اخبار ‌هم‌ ‌در‌ ‌اينکه‌ باب‌ بسيار داريم‌، و نيز ‌از‌ آيات‌ استفاده‌ ميشود ‌که‌ ‌اينکه‌ معبودات‌ باطله‌ ‌را‌ ‌در‌ جهنم‌ ميبرند ‌براي‌ اينكه‌ عبده‌ ‌آنها‌ بفهمند ‌که‌ اينها هيچگونه‌ اثري‌ ‌براي‌ ‌آنها‌ نداشتند و ندارند مثل‌ ‌آيه‌ شريفه‌ إِنَّكُم‌ وَ ما تَعبُدُون‌َ مِن‌ دُون‌ِ اللّه‌ِ حَصَب‌ُ جَهَنَّم‌َ أَنتُم‌ لَها وارِدُون‌َ لَو كان‌َ هؤُلاءِ آلِهَةً ما وَرَدُوها الاية انبياء ‌آيه‌ 98، ‌حتي‌ ‌در‌ خبر دارد سؤال‌ شد ‌از‌ معصوم‌ ‌که‌ مثل‌ ملائكه‌ و حضرت‌ عيسي‌ ‌عليه‌ السّلام‌ ‌هم‌ وارد ميشوند، جواب‌ فرمودند ‌که‌ اينها خارج‌ شدند بآيه‌ ‌بعد‌ إِن‌َّ الَّذِين‌َ سَبَقَت‌ لَهُم‌ مِنَّا الحُسني‌ أُولئِك‌َ عَنها مُبعَدُون‌َ بناء ‌علي‌ ‌هذا‌ مي‌گوييم‌ وَ يَوم‌َ نَحشُرُهُم‌ جَمِيعاً ‌حتي‌ وحوش‌ وَ إِذَا الوُحُوش‌ُ حُشِرَت‌ تكوير ‌آيه‌ 5 ثُم‌َّ نَقُول‌ُ لِلَّذِين‌َ أَشرَكُوا خطاب‌ بجميع‌ مشركين‌ ‌است‌ مكانكم‌ بايد ‌در‌ ‌اينکه‌ عرصه‌ محشر توقف‌ كنيد ‌تا‌ پرس‌ و سؤال‌ شويد انتم‌ مشركون‌ و شركائكم‌ آنهايي‌ ‌را‌ ‌که‌ مي‌پرستيديد فَزَيَّلنا بَينَهُم‌ ‌در‌ سؤال‌ اولا ‌از‌ شركاء سؤال‌ ميشود و ‌آنها‌ ‌را‌ بنطق‌ ميآوريم‌

جلد 9 - صفحه 376

‌آنها‌ نظر ‌به‌ اينكه‌ شعور و ادراكي‌ نداشتند و نمي‌فهميدند كسي‌ عبادت‌ ‌آنها‌ كند و ‌براي‌ اينكه‌ ‌در‌ آتش‌ نروند منكر ميشوند وَ قال‌َ شُرَكاؤُهُم‌ باين‌ مشركين‌ ما كُنتُم‌ إِيّانا تَعبُدُون‌َ.

برگزیده تفسیر نمونه


]

(آیه 28)- یک صحنه از رستاخیز بت پرستان! این آیه نیز بحثهای گذشته را در زمینه «مبدأ» و «معاد» و وضع مشرکان دنبال می‌کند.

نخست می‌گوید: به خاطر بیاورید «روزی را که همه بندگان را جمع و محشور می‌کنیم» (وَ یَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِیعاً).

«سپس به مشرکان می‌گوییم شما و معبودهایتان در جای خود باشید» تا به حسابتان رسیدگی شود (ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِینَ أَشْرَکُوا مَکانَکُمْ أَنْتُمْ وَ شُرَکاؤُکُمْ).

ج2، ص286

سپس اضافه می‌کند: «ما این دو گروه (معبودان و عابدان) را از یکدیگر جدا می‌کنیم» (فَزَیَّلْنا بَیْنَهُمْ).

و از هر کدام جداگانه سؤال می‌نماییم- همان گونه که در تمام دادگاهها این مسأله معمول است که از هر کس جداگانه بازپرسی به عمل می‌آید.

از بت پرستان سؤال می‌کنیم به چه دلیل این بتها را شریک خدا قرار دادید و عبادت کردید؟ و از معبودان نیز می‌پرسیم به چه سبب شما معبود واقع شدید و یا تن به این کار دادید؟

«در این هنگام شریکانی را که آنها ساخته بودند، به سخن می‌آیند و می‌گویند:

شما هرگز ما را پرستش نمی‌کردید» (وَ قالَ شُرَکاؤُهُمْ ما کُنْتُمْ إِیَّانا تَعْبُدُونَ). شما در حقیقت هوی و هوسها و اوهام و خیالات خویش را می‌پرستیدید.

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

پانویس

  1. تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی

منابع