آیه 30 سوره نساء

از دانشنامه‌ی اسلامی

وَمَنْ يَفْعَلْ ذَٰلِكَ عُدْوَانًا وَظُلْمًا فَسَوْفَ نُصْلِيهِ نَارًا ۚ وَكَانَ ذَٰلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرًا

[4–30] (مشاهده آیه در سوره)


<<29 آیه 30 سوره نساء 31>>
سوره :سوره نساء (4)
جزء :5
نزول :مدینه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

و هر کس از روی دشمنی و ستمگری چنین کند، پس او را به زودی در آتش دوزخ درآوریم، و این کار (انتقام کشیدن از ظالمان) برای خدا آسان است.

و هر که خوردن مال به باطل و قتل نفس را از روی تجاوز [از حدود خدا] و ستم [بر خود و دیگران] مرتکب شود، به زودی او را در آتشی [آزار دهنده و سوزان] درآوریم؛ واین کار بر خدا آسان است.

و هر كس از روى تجاوز و ستم چنين كند، به زودى وى را در آتشى درآوريم، و اين كار بر خدا آسان است.

و هر كه اين كارها از روى تجاوز و ستم كند، او را در آتش خواهيم افكند و اين بر خدا آسان است.

و هر کس این عمل را از روی تجاوز و ستم انجام دهد، بزودی او را در آتشی وارد خواهیم ساخت؛ و این کار برای خدا آسان است.

ترجمه های انگلیسی(English translations)

And whoever does that in aggression and injustice, We will soon make him enter the Fire, and that is easy for Allah.

And whoever does this aggressively and unjustly, We will soon cast him into fire; and this is easy to Allah.

Whoso doeth that through aggression and injustice, we shall cast him into Fire, and that is ever easy for Allah.

If any do that in rancour and injustice,- soon shall We cast them into the Fire: And easy it is for Allah.

معانی کلمات آیه

نصليه: اصلاء: داخل كردن توأم با پيوسته بودن. صلى: ملازمت و داخل شدن.

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


وَ مَنْ يَفْعَلْ ذلِكَ عُدْواناً وَ ظُلْماً فَسَوْفَ نُصْلِيهِ ناراً وَ كانَ ذلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيراً «30»

و هر كس از روى تجاوز و ستم چنان كند (و دست به مال و جان مردم دراز كرده، يا خودكشى و خونريزى كند) به زودى او را در آتشى (عظيم) وارد سازيم و اين كار، بر خداوند آسان است.

نکته ها

شايد تفاوت «عدوان» و «ظلم» اين باشد كه عدوان، تجاوز به ديگران است، ظلم، شامل‌ستم بر خويش هم مى‌شود.

كلمه‌ى «صَلَو» به معناى ورود در رحمت و «صَلَى» به معناى ورود در دوزخ است، بنابراين كلمه‌ «نُصْلِيهِ» به معناى آن است كه او را در آتش وارد مى‌كنيم.

امام صادق عليه السلام فرمود: هر كس به عمد خودكشى كند، براى هميشه در دوزخ است. آنگاه اين آيه را تلاوت فرمودند. «1»

«1». من‌لايحضر، ج 3، ص 364.

جلد 2 - صفحه 55

پیام ها

1- كارهايى كه از سر ظلم و عدوان از انسان سر نزند، قهر الهى ندارد. وَ مَنْ يَفْعَلْ ذلِكَ عُدْواناً وَ ظُلْماً ...

2- قصد وانگيزه، نقش اصلى در كيفر يا پاداش دارد. «مَنْ يَفْعَلْ ذلِكَ عُدْواناً وَ ظُلْماً»

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)



وَ مَنْ يَفْعَلْ ذلِكَ عُدْواناً وَ ظُلْماً فَسَوْفَ نُصْلِيهِ ناراً وَ كانَ ذلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيراً (30)

وَ مَنْ يَفْعَلْ ذلِكَ عُدْواناً وَ ظُلْماً: و هر كه اقدام نمايد يا بجا آورد محرمات مذكوره را به تعدى و تجاوز از حق و ظلم و ستم. يا مراد، عدوان و تعدى بر غير و ظلم به نفس است به تعريض عقاب آن، يعنى هر كه منهيات‌

«1» منهج الصادقين، جلد 3، صفحات 10- 11

تفسير اثنا عشرى، ج‌2، ص: 410

مذكوره را به جا آورد جهت تعدى بر غير، كه آن اتلاف نفس و مال آن كس باشد، و به سبب ظلم به خود به اينكه خود را در معرض سخط الهى درآورد، فَسَوْفَ نُصْلِيهِ ناراً: پس زود باشد داخل كنيم او را در آتشى، و چه آتشى كه اگر شراره‌اى از آن در دنيا افتد، هر آينه تمام اهل آن هلاك شوند. مراد آتش جهنم است. وَ كانَ ذلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيراً: و هست اين دخول در نار، بر خدا سهل و آسان، بدون صارفى و مانعى از آن. پس در اين صورت بايد مؤمن محترز باشد از حقوق مردم، و مجتنب از ارتكاب معاصى، كه موجب هلاك نفس است.

ملاحظه نما چه اندازه اكل حرام، گناهى عظيم و عاقبتى وخيم دارد كه حق تعالى آن را مقارن با قتل نفس و وعيد به عذاب جحيم فرموده، و قدرى احوالات بزرگان سلف را مطالعه نما و از گزارشات آنها در تحرز شبهات عبرت بگير. چنانچه علاء الدوله ديلمى براى شيخ ركن الدين دو آهو هديه فرستاد و گفت: اين، حلال است و او را صيد كرده‌ام به تيرى كه خود تراشيده‌ام از باغى كه به ارث به من رسيده، تمنا دارم به آن افطار نمائى. شيخ جواب داد:

من وقتى كه خدمت استاد تلمذ مى‌نمودم، روزى يكى از امراء بلخ، دو مرغابى به تحفه فرستاد كه حلال مى‌باشد. من آن را به باز خود صيد نمودم. استاد فرمود: در اين مرغابيها حرفى نيست، لكن آن بازى كه اينها را صيد كرده از گوشت كدام مرغ پيره زنى قوت يافته؟ حال، اسبى كه در عقب اين دو آهو تاختى از مزرعه كدام بيوه زنى علف خورده؟ تو مى‌خواهى به اين طعمه، مرا افطار دهى، حاشا. پس هر دو را برگردانيد و قبول ننمود. يا للعجب! چه اشخاصى بودند، و چه مردمانى در عصر ما پيدا شده كه حرام بيّن را ابدا محترز نباشند. (فتأمل ايها العاقل من سوء العاقبه و شر الخاتمه).


تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)


وَ مَنْ يَفْعَلْ ذلِكَ عُدْواناً وَ ظُلْماً فَسَوْفَ نُصْلِيهِ ناراً وَ كانَ ذلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيراً (30)

ترجمه‌

و كسيكه بجا بياورد اينرا از راه تعدى و ستم پس زود باشد كه در آوريم او را در آتش و باشد اين بر خدا آسان..

تفسير

ظاهرا فرق بين تعدى و ظلم آنستكه تعدى تجاوز از حد است و ظلم دخالت بناحق و غالبا ايندو عنوان بر يكديگر تصادق نمايند و گاه باشد كه تخلف كنند مانند اكل ميته زائد بر قدر ضرورت كه ممكن است تعدى باشد و ظلم نباشد يا ظلم بنفس كه ممكن است ظلم باشد و تعدى نباشد ولى بنظر حقير اين دو عنوان اگر چه مفهوما متغايرند ولى مصداقا متوافقند زيرا كه شرعا هر ظلمى تجاوز از حد است و هر تجاوزى ظلم است اگر چه بنفس باشد و جواز انتزاع مفاهيم مختلفه از مصداق واحد مسلم است و در آيه شريفه براى مزيد ردع هر دو عنوان ذكر شده تا بدانند دخالت در اموال و نفوس مردم بدون مجوز شرعى هم ظلم است و هم عدوان و بيشتر موجب ارتداع شود.

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)


وَ مَن‌ يَفعَل‌ ذلِك‌َ عُدواناً وَ ظُلماً فَسَوف‌َ نُصلِيه‌ِ ناراً وَ كان‌َ ذلِك‌َ عَلَي‌ اللّه‌ِ يَسِيراً (30)

و كسي‌ ‌که‌ ‌اينکه‌ عمل‌ ‌را‌ ‌از‌ روي‌ دشمني‌ و ظلم‌ بجا آورد ‌پس‌ زود ‌باشد‌ ‌که‌ ‌او‌ ‌را‌ ‌در‌ جهنم‌ گرفتار كنيم‌ و ‌اينکه‌ ‌بر‌ خداوند سهل‌ و آسانست‌.

اختلاف‌ شد ‌در‌ اينكه‌ مرجع‌ اسم‌ اشاره‌ ‌در‌ وَ مَن‌ يَفعَل‌ ذلِك‌َ چيست‌ بعضي‌ گفتند محرماتي‌ ‌که‌ ‌در‌ ‌اينکه‌ سوره‌ ذكر شد، و بعضي‌ گفتند احكامي‌ ‌که‌ ‌در‌ ‌اينکه‌ سوره‌ ذكر ‌شده‌ و بعضي‌ گفتند احكامي‌ ‌که‌ ‌در‌ ‌اينکه‌ چند ‌آيه‌ ‌از‌ جمله‌ لا يَحِل‌ُّ لَكُم‌ أَن‌ تَرِثُوا النِّساءَ ‌الي‌ جمله‌ وَ لا تَقتُلُوا أَنفُسَكُم‌ لكن‌ ظاهر اينست‌ ‌که‌ اشاره‌ ‌باشد‌ بخصوص‌ وَ لا تَقتُلُوا أَنفُسَكُم‌ يكي‌ ‌از‌ جهت‌ قرب‌ باين‌ ‌آيه‌ زيرا جمله‌ اخيره‌ اقرب‌ ‌است‌ و يكي‌ ‌از‌ جهت‌ جمله‌ عُدواناً وَ ظُلماً ‌که‌ مناسب‌ ‌با‌ قتل‌ عمدي‌ ‌است‌ ‌که‌ بناحق‌

جلد 5 - صفحه 64

واقع‌ شود ‌که‌ ‌اگر‌ عمدي‌ نباشد ‌ يا ‌ بحق‌ ‌باشد‌ عقوبت‌ عذاب‌ جهنم‌ ندارد و ‌لو‌ بسا ديه‌ ‌ يا ‌ كفاره‌ داشته‌ ‌باشد‌ قرينه‌ سوم‌ ‌آيه‌ وَ مَن‌ يَقتُل‌ مُؤمِناً الايه‌ ‌که‌ شاهد ‌بر‌ ‌اينکه‌ ‌است‌ و اللّه‌ العالم‌.

برگزیده تفسیر نمونه


(آیه‌ 30)

در‌ ‌این ‌آیه‌ ‌به‌ مجازات‌ کسانی‌ ‌که‌ ‌از‌ قوانین‌ الهی‌ سرپیچی‌ کنند اشاره‌ کرده‌ و می‌فرماید: «و ‌هر‌ کس‌ ‌این عمل‌ ‌را‌ ‌از‌ روی‌ تجاوز و ستم‌ انجام‌ دهد (و ‌خود‌ ‌را‌ آلوده خوردن‌ اموال‌ دیگران‌ ‌به‌ ناحق‌ سازد و ‌ یا ‌ دست‌ ‌به‌ انتحار و خودکشی‌ زند، نه‌ تنها ‌به‌ آتش‌ ‌این جهان‌ می‌سوزد بلکه‌) ‌در‌ آتش‌ قهر و غضب‌ پروردگار (نیز) خواهد سوخت‌» (وَ مَن‌ یفعَل‌ ذلِک‌َ عُدواناً وَ ظُلماً فَسَوف‌َ نُصلِیه‌ِ ناراً).

‌در‌ پایان‌ ‌آیه‌ می‌فرماید: «و ‌این کار ‌برای‌ ‌خدا‌ آسان‌ ‌است‌» (وَ کان‌َ ذلِک‌َ عَلَی‌ اللّه‌ِ یسِیراً).

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

پانویس

  1. تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی

منابع