آیه 34 سوره شوری

از دانشنامه‌ی اسلامی

أَوْ يُوبِقْهُنَّ بِمَا كَسَبُوا وَيَعْفُ عَنْ كَثِيرٍ

[42–34] (مشاهده آیه در سوره)


<<33 آیه 34 سوره شوری 35>>
سوره :سوره شوری (42)
جزء :25
نزول :مکه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

یا اگر بخواهد خدا کشتیهایشان را به جرم بدکاری به دریا غرق می‌کند و (اگر بخواهد) بسیاری از جرم شما را می‌بخشد.

یا اگر بخواهد کشتی ها را [با سرنشینانش] به سبب گناهانی که مرتکب شده اند، نابود می کند و از بسیاری [از همان گناهان] می گذرد.

يا به [سزاى‌] آنچه [كشتى‌نشينان‌] مرتكب شده‌اند هلاكشان كند، و[لى‌] از بسيارى درمى‌گذرد.

يا آنها را به خاطر اعمالشان غرقه مى‌كند و بسيارى را نيز مى‌بخشايد.

یا اگر بخواهد آنها را بخاطر اعمالی که سرنشینانش مرتکب شده‌اند نابود می‌سازد؛ و در عین حال بسیاری را می‌بخشد.

ترجمه های انگلیسی(English translations)

Or He wrecks them because of what they have earned, and He excuses many [an offense].

Or He may make them founder for what they have earned, and (even then) pardon most;

Or He causeth them to perish on account of that which they have earned - And He forgiveth much -

Or He can cause them to perish because of the (evil) which (the men) have earned; but much doth He forgive.

معانی کلمات آیه

  • يوبقهن: ايباق: هلاك كردن، آن در آيه به معنى متوقّف كردن است چنان كه خواهد آمد. در قاموس گويد: «اوبقه: اى حبسه» وبق يعنى حبس كردن.

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


أَوْ يُوبِقْهُنَّ بِما كَسَبُوا وَ يَعْفُ عَنْ كَثِيرٍ «34»

يا (كشتى‌ها را) به خاطر آنچه (صاحبانشان) انجام داده‌اند نابود مى‌كند و يا از بسيارى در مى‌گذرد (و غرقشان نمى‌كند).

وَ يَعْلَمَ الَّذِينَ يُجادِلُونَ فِي آياتِنا ما لَهُمْ مِنْ مَحِيصٍ «35»

و كسانى كه در آيات ما مجادله مى‌كنند بدانند كه برايشان راه گريزى نيست.

نکته ها

«يُوبِقْهُنَّ» از «ايباق» به معناى هلاك كردن و در اينجا كنايه از غرق كردن است. «مَحِيصٍ» از «حيص» به معنى راه بازگشت و نجات است.

«1». تفسير صافى.

جلد 8 - صفحه 408

منحرفين به جاى فكر كردن، در آيات خدا جدال مى‌كنند، در آيات قبل فرمود: «لَآياتٍ لِكُلِّ صَبَّارٍ شَكُورٍ» در اين آيه مى‌فرمايد: «يُجادِلُونَ فِي آياتِنا»

پیام ها

1- هرگز خود را در امان ندانيم، خداوند مى‌تواند ما را در دريا و خشكى به خاطر عملكردمان هلاك كند. «أَوْ يُوبِقْهُنَّ»

2- تنها بعضى گناهان براى هلاك ما كافى است. يُوبِقْهُنَ‌ ... وَ يَعْفُ عَنْ كَثِيرٍ

3- لطف خداوند بر قهرش غالب است. «يَعْفُ عَنْ كَثِيرٍ»

4- عقوبت و عفو بدست خداست. «يُوبِقْهُنَ‌- يَعْفُ»

5- كسانى كه به جاى توجّه به قدرت الهى، امور طبيعت را تفسير و تحليل مادى مى‌كنند، به هنگام فرارسيدن قهر الهى گريزى نخواهند داشت. يُجادِلُونَ فِي آياتِنا ... ما لَهُمْ مِنْ مَحِيصٍ‌

6- كافران لجوج، از عفو الهى محرومند. وَ يَعْفُ عَنْ كَثِيرٍ ... ما لَهُمْ مِنْ مَحِيصٍ‌

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)



أَوْ يُوبِقْهُنَّ بِما كَسَبُوا وَ يَعْفُ عَنْ كَثِيرٍ (34)

أَوْ يُوبِقْهُنَ‌: (عطف بر جزاى شرط) يعنى اگر خواهد خدا هلاك كند كشتيها را به فرستادن باد عاصفه مغرقه و اهل آن را غرق سازد، بِما كَسَبُوا: به سبب آن چيزى است كه كسب كرده باشند از معاصى، وَ يَعْفُ عَنْ كَثِيرٍ: و در گذارند هلاكت را از بسيار از ايشان، يعنى عجله نفرمايد به عقوبت معاصى ايشان. حاصل آنكه اگر خواهد، هلاك كند بعضى را به عقوبت اعمال، و نجات دهد بعضى را بر طريق عفو.


تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)


وَ ما أَنْتُمْ بِمُعْجِزِينَ فِي الْأَرْضِ وَ ما لَكُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ وَلِيٍّ وَ لا نَصِيرٍ (31) وَ مِنْ آياتِهِ الْجَوارِ فِي الْبَحْرِ كَالْأَعْلامِ (32) إِنْ يَشَأْ يُسْكِنِ الرِّيحَ فَيَظْلَلْنَ رَواكِدَ عَلى‌ ظَهْرِهِ إِنَّ فِي ذلِكَ لَآياتٍ لِكُلِّ صَبَّارٍ شَكُورٍ (33) أَوْ يُوبِقْهُنَّ بِما كَسَبُوا وَ يَعْفُ عَنْ كَثِيرٍ (34) وَ يَعْلَمَ الَّذِينَ يُجادِلُونَ فِي آياتِنا ما لَهُمْ مِنْ مَحِيصٍ (35)

ترجمه‌

و نيستيد شما عاجز كنندگان در زمين و نيست براى شما غير از خدا هيچ نگهدارى و نه يارى كننده‌اى‌

و از نشانه‌هاى قدرت او است كشتيهاى روان در دريا مانند كوهها

اگر بخواهد ساكن ميگرداند باد را پس ميگردند ايستاده بر پشت آن همانا در اين هر آينه نشانه‌ها است براى هر صبر كننده سپاس گزارى‌

يا هلاك ميگرداند آنها را بآنچه كسب كردند و عفو ميكند از بسيارى‌

و براى آنكه بدانند آنانكه مجادله ميكنند در آيتهاى ما نيست براى آنها هيچ گريز گاهى.

تفسير

خداوند متعال باز روى سخن را معطوف بكفّار مكه فرموده ميفرمايد شما نميتوانيد بفرار در زمين يا غير آن خدا را عاجز از انزال عذاب و ايصال آن بخودتان نمائيد و كسى نيست كه شما را نگهدارى از عقاب او و يارى در دفع آن از شما نمايد و يكى از دلائل قدرت و رحمت خداوند كشتيهاى جارى و سارى در دريا است كه مانند كوههاى بزرگ است و الجوارى بياء نيز قرائت شده و در هر حال جمع جاريه است اگر بخواهد خدا باد را ساكن و قطع مينمايد پس كشتيها را كدو واقف ميشوند در وسط دريا روى آب چون باد بامر خدا ميوزد و كشتيها را بساحل ميرساند و در اين عنايت الهى بحال بندگان دلائلى است بر توحيد و قدرت و رحمت او كه واقف ميشود بر آن هر كسيكه صبر نمايد بنظر و تأمّل و تفكّر در دليل و شكر كند بر نجات از خطر دريا بعنايت خدا و اگر بخواهد باد را تند مينمايد كه گناهكاران بعقوبت معصيتشان گرفتار و غرق شوند ولى خدا بسيارى از گناهان را عفو ميفرمايد و بسيارى از بندگان را بگناهشان عقوبت نميكند لذا ممكن است بعضى را از غرق نجات دهد و بعضى را ندهد و محتمل است مراد از صبّار شكور مؤمن باشد چون روايت شده ايمان نيمى صبر و نيمى شكر است و در هر حال هلاكت و غرق براى انتقام خدا است از كفّار و براى آنستكه بدانند كسانيكه اشكالات بيجا بقرآن مينمايند و سخنان ناروا در اطراف اولياء خدا ميگويند ملجأ و مفرّى‌

جلد 4 صفحه 584

از عذاب خدا و انتقام الهى ندارند آنچه ذكر شد بنابر قرائت مشهور است كه يعلم بنصب خوانده‌اند و بايد عطف بر علّت مقدّر شود مانند لينتقم ولى بنا بر قرائت يعلم برفع احتياج بتقدير ندارد يعنى و ميدانند كسانيكه مجادله در آيات ما مينمايند مفرّى از حكم ما ندارند.

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)


أَو يُوبِقهُن‌َّ بِما كَسَبُوا وَ يَعف‌ُ عَن‌ كَثِيرٍ (34)

‌ يا ‌ اينكه‌ كشتي‌ ‌آنها‌ ‌را‌ هلاك‌ ميكند ‌که‌ غرق‌ دريا ميشوند ‌در‌ اثر اعمال‌ زشت‌ ‌خود‌ و ‌در‌ بسياري‌ ‌از‌ موارد خداوند عفو ميفرمايد.

چه‌ بسيار كشتيها ‌که‌ اهلش‌ كفار و فساق‌ و ظلمه‌ هستند و اصل‌ سير ‌آنها‌ ‌براي‌ ظلم‌ و معاصي‌ ‌است‌ ‌که‌ عقوبتش‌ منشأ هلاكت‌ ‌آنها‌ ميشود و ‌اينکه‌ يكي‌ ‌از‌ مصاديق‌ مصائب‌ ‌است‌ ‌که‌ فرمود: وَ ما أَصابَكُم‌ مِن‌ مُصِيبَةٍ فَبِما كَسَبَت‌ أَيدِيكُم‌ ‌که‌ همين‌ اعمال‌ زشت‌ أَو يُوبِقهُن‌َّ ميشود ‌که‌ ميفرمايد بِما كَسَبُوا و ‌اينکه‌ ‌در‌ موردي‌ ‌است‌ ‌که‌ ديگر صلاح‌ ‌در‌ بقاء ‌آنها‌ نباشد و ‌اگر‌ مصلحت‌ ‌در‌ بقاء ‌آنها‌ ‌باشد‌ و ‌لو‌ ‌در‌ نسل‌ ‌آنها‌ و ‌لو‌ ‌در‌ هفتاد پشت‌ مصداق‌ (و يعف‌ ‌عن‌ كثير) مي‌شود.

برگزیده تفسیر نمونه


]

(آیه 34)- باز در این آیه برای مجسم ساختن عظمت این نعمت الهی می‌افزاید: «یا (اگر بخواهد) این کشتیها را به خاطر اعمالی که مسافران و سرنشینانش مرتکب شده‌اند نابود و هلاک می‌سازد» (أَوْ یُوبِقْهُنَّ بِما کَسَبُوا).

ولی با این حال لطف خداوند شامل حال انسان است «و بسیاری را می‌بخشد» (وَ یَعْفُ عَنْ کَثِیرٍ).

که اگر نبخشد هیچ کس جز معصومین و خاصان و پاکان از مجازات الهی مصون و برکنار نخواهند بود.

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

پانویس

  1. تفسير احسن الحديث، سید علی اکبر قرشی، ج9، ص486

منابع