آیه 50 سوره مرسلات

از دانشنامه‌ی اسلامی

فَبِأَيِّ حَدِيثٍ بَعْدَهُ يُؤْمِنُونَ

[77–50] (مشاهده آیه در سوره)


<<49 آیه 50 سوره مرسلات 50>>
سوره :سوره مرسلات (77)
جزء :29
نزول :مکه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

(این کافران) پس از آیات خدا (که آن را تکذیب کردند) باز به کدامین حدیث ایمان می‌آورند؟

[اگر به قرآن ایمان نیاورند] پس به کدام سخن بعد از آن ایمان می آورند؟

پس به كدامين سخن پس از [قرآن‌] ايمان مى‌آورند؟

پس از قرآن به كدام سخن ايمان مى‌آورند؟

(و اگر آنها به این قرآن ایمان نمی‌آورند) پس به کدام سخن بعد از آن ایمان می‌آورند؟!

ترجمه های انگلیسی(English translations)

So what discourse will they believe after this?

In what announcement, then, after it, will they believe?

In what statement, after this, will they believe?

Then what Message, after that, will they believe in?

معانی کلمات آیه

«بَعْدَهُ»: جدای از قرآن. غیر از قرآن.

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


كُلُوا وَ تَمَتَّعُوا قَلِيلًا إِنَّكُمْ مُجْرِمُونَ «46» وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ «47» وَ إِذا قِيلَ لَهُمُ ارْكَعُوا لا يَرْكَعُونَ «48» وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ «49» فَبِأَيِّ حَدِيثٍ بَعْدَهُ يُؤْمِنُونَ «50»

بخوريد و بهره گيريد اندك كه همانا شما مجرميد. در آن روز واى بر تكذيب كنندگان. و هر گاه به آنان گفته شود ركوع كنيد، ركوع نمى‌كنند. در آن روز واى بر تكذيب كنندگان. پس بعد از اين (قرآن) به كدامين سخن ايمان مى‌آورند؟

جلد 10 - صفحه 355

نکته ها

پزشك در دو حالت به بيمار اجازه مى‌دهد كه هر غذايى را بخورد: يكى آنجا كه بيمار درمان گشته و سالم است و ديگر آنجا كه بيمارى فرد لاعلاج و بدون درمان است و پزشك از بهبود او مأيوس شده است. در قرآن نيز فرمان‌ «كُلُوا» گاهى نشانه اميد و سلامتى است و گاهى نشانه قهر الهى، چنانكه در آيات خداوند خطاب به مجرمان مى‌فرمايد: «كُلُوا وَ تَمَتَّعُوا قَلِيلًا إِنَّكُمْ مُجْرِمُونَ» و نظير آيه‌ «اعْمَلُوا ما شِئْتُمْ» «1» هر كارى مى‌خواهيد، بكنيد.

پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله به قبيله ثقيف دستور نماز داد، آنها گفتند: ما در برابر كسى خم و راست نمى‌شويم. حضرت فرمود: دينى كه ركوع و سجود در آن نباشد، خيرى نيست. «لا خير فى دين ليس فيه ركوع و لا سجود» «2»

بعد از فتح مكّه پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله از همسر ابوسفيان (مادر معاويه) پرسيد: اسلام را چگونه مى‌بينى؟ گفت: اسلام خوب است مگر سه چيز آن: حجاب، اذان بلال، ركوع و سجود.

پيامبر در پاسخ فرمود: امّا حجاب بهترين پوشش است و نماز بدون ركوع و سجود نماز نيست و بلال نيز بهترين بنده است. «3»

«حَدِيثٍ» به معناى سخن جديد و تازه است كه از ديگران سابقه ندارد.

حضرت ابراهيم پس از تجديد بناى كعبه از خداوند خواست تا فقط به اهل ايمان روزى دهد. «وَ ارْزُقْ أَهْلَهُ مِنَ الثَّمَراتِ مَنْ آمَنَ مِنْهُمْ» امّا خداوند فرمود: من در دنيا به كفّار نيز روزى مى‌دهم و حساب قيامت از دنيا جداست. وَ مَنْ كَفَرَ فَأُمَتِّعُهُ‌ ... «4»

ركوع از اركان نماز و مشخصه و نشانه ويژه نماز است، زيرا سجده به خودى خود و خارج از نماز نيز محقق مى‌شود، مانند سجده شكر. ولى ركوع جايگاهى جز نماز ندارد و لذا درباره نماز كلمه ركعت به كار مى‌رود. «إِذا قِيلَ لَهُمُ ارْكَعُوا لا يَرْكَعُونَ»

«1». فصلت، 40.

«2». بحار، ج 17، ص 52.

«3». تفسير الكاشف.

«4». بقره، 126.

جلد 10 - صفحه 356

پیام ها

1- كاميابى دنيا نسبت به كاميابى آخرت، بسيار ناچيز است. «كُلُوا وَ تَمَتَّعُوا قَلِيلًا»

2- كاميابى از نعمت‌هاى دنيا، نشانه محبوبيّت نزد خداوند نيست. (مجرمان نيز بهره‌مند مى‌شوند.) «كُلُوا وَ تَمَتَّعُوا قَلِيلًا إِنَّكُمْ مُجْرِمُونَ»

3- بهره مجرمان از نعمتهاى الهى، فقط بهره مادّى است. كُلُوا وَ تَمَتَّعُوا ... إِنَّكُمْ مُجْرِمُونَ‌

4- زندگى دنيا هر قدر هم طولانى باشد، نسبت به آخرت ناچيز است. «تَمَتَّعُوا قَلِيلًا»

5- از نشانه‌هاى تكذيب عملى دين، ترك نماز است. (ترك نماز در ميان دو كلمه «مكذبين» قرار گرفته است.) «وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ وَ إِذا قِيلَ لَهُمُ ارْكَعُوا لا يَرْكَعُونَ وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ»

6- انكار دين وارتكاب جرم، ملازم يكديگرند. «إِنَّكُمْ مُجْرِمُونَ وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ»

7- قرآن، شيواترين، تازه‌ترين و شايسته‌ترين پيام براى مردم است. «فَبِأَيِّ حَدِيثٍ»

8- مطالب قرآن هرگز كهنه نمى‌شود و در هر زمان، نو و تازه است. «فَبِأَيِّ حَدِيثٍ بَعْدَهُ»

9- اگر كسى به قرآن ايمان نياورد، به كدام سخن ايمان خواهد آورد. «فَبِأَيِّ حَدِيثٍ بَعْدَهُ يُؤْمِنُونَ»

«والحمد للّه ربّ العالمين»

جلد 10 - صفحه 358

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)



فَبِأَيِّ حَدِيثٍ بَعْدَهُ يُؤْمِنُونَ (50)

فَبِأَيِّ حَدِيثٍ‌: پس به كدام سخن، بَعْدَهُ يُؤْمِنُونَ‌: بعد از قرآن ايمان آورند، اگر به قرآن ايمان نياورده‌اند كه معجزه‌اى است مشتمل بر حجج واضحه و معانى لايحه. در خبر است كه بعد از خواندن اين آيه بايد گفت: امنا باللّه.

خاتمه: نهايت تأسف و تحسر، براى كسانى است كه به كلام خالق منان كه به تمام جهات، انعام و افضال و احسان را به بندگان منظور داشته، ايمان نياورند.

در كتاب عيون- ابن بابويه رحمه اللّه از حضرت رضا عليه السّلام روايت نموده در وصف قرآن: هو حبل اللّه المتين و عروته الوثقى و طريقته المثلى، المؤدّى الى الجنّة و المنجى من النّار، لا يخلق من الازمنة و لا يغثّ على الالسنة، لأنّه لم يجعل لزمان دون زمان، بل جعل دليل البرهان و حجّة على كلّ انسان لا يأتيه الباطل من بين يديه و لا خلفه تنزيل من حكيم حميد. «1» فرمود: قرآن ريسمان محكم خدا و دست آويز مستحكم اوست (استعاره باشد، يعنى چنانچه ريسمان و دست‌آويز محكم، سبب نجات و خلاصى از مهالك است، هم چنين توسل به قرآن، سبب نجات از تمام آفات روحانى و بدنى و دنيائى و آخرتى است) و طريقه‌اى است كه افضل از جميع شرايع است. اين قرآن مى‌كشاند تابعان خود را به بهشت، و مى‌رهاند از آتش. كهنه‌

«1» به نقل از بحار الانوار، جلد 92، صفحه 14.

جلد 13 - صفحه 442

نمى‌شود از مرور زمان‌ها و كثرت تلاوت و دوران بر زبانها، زيرا مخصوص به زمانى نيست بلكه قرار داده شده دليل برهان و حجت بر تمام انسان. [باطل از مقابل و پشت آن بر آن نمى‌آيد، و آن نازل شده از جانب خداى حكيم مجيد است.] بيان: اشخاصى كه به چنين كلامى كه از جانب خداى به حق بر پيغمبر حق براى ارشاد به حق نازل گرديده، ايمان نياورند، پس به كدام گفتار و سخن بعد از قرآن ايمان آورند؟

و الحمد للّه اوّلا و آخرا و صلّى اللّه على محمّد و آله، و اجعل عاقبة امورنا خيرا (ششم رمضان 1380).


تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)


إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي ظِلالٍ وَ عُيُونٍ (41) وَ فَواكِهَ مِمَّا يَشْتَهُونَ (42) كُلُوا وَ اشْرَبُوا هَنِيئاً بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (43) إِنَّا كَذلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ (44) وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ (45)

كُلُوا وَ تَمَتَّعُوا قَلِيلاً إِنَّكُمْ مُجْرِمُونَ (46) وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ (47) وَ إِذا قِيلَ لَهُمُ ارْكَعُوا لا يَرْكَعُونَ (48) وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ (49) فَبِأَيِّ حَدِيثٍ بَعْدَهُ يُؤْمِنُونَ (50)

ترجمه‌

همانا پرهيزكاران در زير سايه‌ها و كنار چشمه‌هايند

و ميوه‌هائى از آنچه مايل ميباشند

بخوريد و بياشاميد گوارا باد بپاداش آنچه ميكرديد

همانا

جلد 5 صفحه 329

ما اينچنين پاداش ميدهيم نيكوكاران را

واى در اين روز بر تكذيب كنندگان‌

بخوريد و برخوردار شويد اندكى همانا شما گناه كارانيد

واى در اين روز بر تكذيب كنندگان‌

و چون گفته شود بآنها ركوع كنيد ركوع نميكنند

واى در اين روز بر تكذيب كنندگان‌

پس بكدام سخن بعد از آن ايمان ميآورند.

تفسير

چنانچه معمول در كلام الهى است بعد از بيان حال كفّار و فجّار خداوند شمّه‌ئى از احوال اهل ايمان و تقوى را در روز قيامت بيان فرموده كه در سايه‌هاى درختان بهشت و كنار چشمه‌هاى جارى آن و ميوه‌هاى گوناگون از هر نوع كه مايل باشند بسر ميبرند و بايشان گفته ميشود بخوريد و بياشاميد گواراى وجود شما در مقابل اعمال صالحه خودتان در دنيا اينچنين جزا و پاداش ميدهيم ما باهل تقوى و نيكوكاران واى در روز قيامت بحال كسانيكه منكر شدند در دنيا پاداش خدا را باهل تقوى در آخرت بايد بآنها گفت بخوريد و بهره‌مند شويد در مدّت قليلى كه در دنيا هستيد بالاخره چون شما مجرم و گناه كاريد بمجازات اعمالتان خواهيد رسيد واى بحال كسانيكه منكر كمى و قلّت متاع دنيا نسبت بأمتعه كثيره آخرت شدند و اين را بجاى آن اختيار نمودند و چون در دنيا بآنها گفته شود نماز بخوانيد نميخوانند و از تعظيم در برابر خداوند عظيم تكبّر ميورزند و قمّى ره نقل نموده كه وقتى مأمور بتولّاى امام شوند قبول نمينمايند واى بحال منكرين نماز و ولايت در روز قيامت آيا بعد از قرآن معجز بيان پس بچه سخن و كدام خبر اين بى‌اعتقادان اعتقاد پيدا ميكنند در ثواب الاعمال و مجمع از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه هر كس سوره و المرسلات عرفا را بخواند خداوند ميان او و پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم آشنائى مى‌اندازد و الحمد للّه ربّ العالمين‌

جلد 5 صفحه 330

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)


وَيل‌ٌ يَومَئِذٍ لِلمُكَذِّبِين‌َ (47) وَ إِذا قِيل‌َ لَهُم‌ُ اركَعُوا لا يَركَعُون‌َ (48) وَيل‌ٌ يَومَئِذٍ لِلمُكَذِّبِين‌َ (49) فَبِأَي‌ِّ حَدِيث‌ٍ بَعدَه‌ُ يُؤمِنُون‌َ (50)

جلد 17 - صفحه 347

و زماني‌ ‌که‌ گفته‌ شد بآنها ‌که‌ ركوع‌ كنيد ركوع‌ نميكنند ويل‌ ‌در‌ ‌آن‌ روز ‌براي‌ تكذيب‌ كنندگان‌ ‌است‌ ‌پس‌ بچه‌ حديثي‌ ‌بعد‌ ‌از‌ ‌او‌ ايمان‌ ميآورند.

وَ إِذا قِيل‌َ لَهُم‌ُ اركَعُوا لا يَركَعُون‌َ بعضي‌ گفتند: مراد نماز ‌است‌ ‌که‌ امر بصلاة آمد و اطاعت‌ نكردند، و بعضي‌ گفتند: مراد روز قيامت‌ ‌است‌ ‌که‌ قدرت‌ ‌بر‌ خم‌ شدن‌ ندارند چنانچه‌ ميفرمايد: يَوم‌َ يُكشَف‌ُ عَن‌ ساق‌ٍ وَ يُدعَون‌َ إِلَي‌ السُّجُودِ فَلا يَستَطِيعُون‌َ قلم‌ آيه 42.

اقول‌: ركوع‌ تعظيم‌ ‌است‌ چنانچه‌ ‌در‌ مقابل‌ سلاطين‌ خم‌ ميشوند و ‌از‌ همين‌ جا ‌است‌ ‌که‌ ذكر ركوع‌ سبحان‌ ربي‌ العظيم‌ و بحمده‌ ‌شده‌، و سجود كوچكي‌ و تسليم‌ و خضوع‌ و خشوع‌ ‌است‌ و لذا شيطان‌ زير بار سجده‌ آدم‌ نرفت‌ و نسبت‌ باو كوچكي‌ نكرد و ذكر سجده‌ سبحان‌ ربي‌ الاعلي‌ و بحمده‌ ‌شده‌. بعلاوه‌ ‌اينکه‌ خطاب‌ ‌به‌ مكذبين‌ ‌است‌ ‌که‌ اصلا ايمان‌ نياورده‌اند مناسبت‌ ندارد ‌که‌ بآنها امر بصلاة كنند بايد امر بايمان‌ كنند و تصديق‌ رسالت‌ حضرت‌ ‌را‌ بكنند و همچنين‌ مناسبت‌ ‌با‌ قيامت‌ ندارد زيرا تنظير بآيه‌ يدعون‌ ‌الي‌ السجود بي‌ مناسبت‌ ‌است‌ زيرا يدعون‌ ‌الي‌ السجود ‌را‌ ميفرمايد ‌فلا‌ يستطيعون‌ نميتوانند و ‌در‌ اينجا ميفرمايد: لا يَركَعُون‌َ ‌که‌ مذمت‌ ميكند ‌آنها‌ ‌را‌ و عصيان‌ ميكنند. ‌پس‌ معني‌ آنچه‌ بنظر نزديك‌ ميآيد اينكه‌ تسليم‌ شويد و اطاعت‌ كنيد و ‌در‌ پيشگاه‌ عظمت‌ پروردگار منقاد شويد تكبر ميكنند و سر فرود نميآورند.

وَيل‌ٌ يَومَئِذٍ لِلمُكَذِّبِين‌َ تفسيرش‌ گذشت‌.

فَبِأَي‌ِّ حَدِيث‌ٍ بَعدَه‌ُ يُؤمِنُون‌َ جايي‌ ‌که‌ مثل‌ قرآن‌ و معجزات‌ صادره‌ ‌از‌ پيغمبر اكرم‌ و احكام‌ متقنه‌ اسلام‌ ‌را‌ قبول‌ نكنند ديگر ‌به‌ چه‌ چيز ايمان‌ ميآورند بالاتر ‌از‌ ‌اينکه‌ چيست‌. ‌هذا‌ آخر ‌ما اردنا ‌في‌ تفسير ‌هذه‌ السورة بحمد اللّه‌ و توفيقه‌، و يتلوه‌ ‌ان‌ شاء اللّه‌ ‌تعالي‌ ‌سورة‌ النبأ و بقية السور ‌من‌ الجزء الاخير ‌من‌ القرآن‌ و الحمد للّه‌ و الصلاة و ‌السلام‌ ‌علي‌ رسولا اللّه‌ و آله‌ آل‌ اللّه‌ و ساير رسل‌ اللّه‌ و اللعن‌ الدائم‌ ‌علي‌ اعدائهم‌ اعداء اللّه‌ ‌الي‌ يوم لقاء اللّه‌، و انا السيد ‌عبد‌ الحسين‌ المدعو بالطيب‌.

جلد 17 - صفحه 348

‌سورة‌ النبإ

مفسرين‌ گفتند: مكي‌ ‌است‌ لكن‌ ‌از‌ اخبار بسيار ‌از‌ ائمه‌ اطهار استفاده‌ ميشود ‌که‌ مدني‌ ‌است‌ چنانچه‌ اشاره‌ ميشود.

اما فضلها ‌از‌ ‌إبن‌ بابويه‌ مسندا ‌از‌ حضرت‌ صادق‌ (ع‌):

(‌من‌ قرأ عم‌ يتساءلون‌ ‌لم‌ تخرج‌ سنة اذا ‌کان‌ يد منها ‌في‌ ‌کل‌ يوم ‌حتي‌ يزور بيت‌ اللّه‌ الحرام‌ ‌ان‌ شاء اللّه‌ ‌تعالي‌).

و ‌از‌ ‌آن‌ حضرت‌ مرسلا روايت‌ ‌شده‌ ‌که‌ مسافر ‌اگر‌ ‌در‌ شب‌ قرائت‌ كند ‌از‌ دزد محفوظ ميماند و ‌از‌ حضرت‌ ‌رسول‌ روايت‌ ‌شده‌ ‌که‌ فرمود:

(‌من‌ قرأها و حفظها ‌لم‌ يكن‌ حسابه‌ يوم القيامة الا كمقدار ‌سورة‌ مكتوبة ‌حتي‌ يدخل‌ الجنة)

و ‌در‌ حديث‌ ديگر:

(بمقدار صلوة واحدة)

و ‌غير‌ اينها.

برگزیده تفسیر نمونه


]

(آیه 50)- و در آخرین آیه سوره با لحنی آمیخته از عتاب، و مملوّ از

ج5، ص376

سرزنش، به صورت یک استفهام آمیخته با تعجب می‌فرماید: اگر آنها به این قرآن- که دلائل صدقش از تمام آیاتش نمایان است، و حقانیتش در تمام تعبیراتش منعکس می‌باشد- ایمان نمی‌آورند «پس به کدام سخن بعد از آن ایمان می‌آورند»؟! (فبای حدیث بعده یؤمنون).

کسی که به قرآنی که اگر بر کوهها نازل می‌شد لرزان و خاشع می‌شدند و از هم می‌شکافتند ایمان نیاورد، در برابر هیچ کتاب آسمانی، و هیچ منطق عقلانی تسلیم نخواهد شد، و این نشانه روح عناد و لجاج است.

«پایان سوره مرسلات»

ج5، ص377

آغاز جزء 30 قرآن مجید

سوره نبأ [78]

اشاره

این سوره در «مکّه» نازل شده و دارای 40 آیه است

محتوای سوره:]

اصولا اکثریت قریب به اتفاق سوره‌های جزء آخر قرآن در «مکّه» نازل شده، و بیش از همه چیز روی مسأله مبدأ و معاد، و بشارت و انذار تکیه می‌کند.

محتوای این سوره را می‌توان در چند بخش خلاصه کرد.

1- سؤالی که در آغاز سوره، از حادثه بزرگ (نبأ عظیم) یعنی روز قیامت مطرح شده است.

2- سپس به بیان نمونه‌هائی از مظاهر قدرت خداوند در آسمان و زمین و زندگی انسانها- به عنوان دلیلی بر امکان معاد و رستاخیز- می‌پردازد.

3- در بخش دیگر قسمتی از نشانه‌های آغاز رستاخیز را بیان می‌دارد.

4- در بخش دیگری گوشه‌ای از عذابهای دردناک طغیانگران را.

5- به دنبال آن قسمتی از نعمتها و مواهب بهشتی را شرح می‌دهد.

6- سر انجام با انذار شدیدی از عذاب قریب، و سپس ذکر سرنوشت غم‌انگیز کافران سوره پایان می‌گیرد.

ضمنا نامگذاری این سوره به خاطر تعبیری است که در آیه دوم آن آمده است، و گاه از آن به عنوان سوره «عمّ» به تناسب آیه نخستین آن تعبیر می‌شود.

ج5، ص378

فضیلت تلاوت سوره:]

در حدیثی از پیغمبر گرامی اسلام صلّی اللّه علیه و آله آمده است:

«کسی که سوره عمّ یتسائلون را بخواند خداوند از نوشیدنی خنک و گوارای بهشتی در قیامت سیرابش می‌کند».

و نیز در حدیث دیگری از آن حضرت نقل شده که فرمود: «کسی که آن را بخواند و حفظ کند حساب او در روز قیامت (چنان سریع انجام می‌گیرد که) به مقدار خواندن یک نماز خواهد بود».

بسم الله الرحمن الرحیم به نام خداوند بخشنده بخشایشگر

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

پانویس

منابع