آیه 62 سوره غافر

از دانشنامه‌ی اسلامی

ذَٰلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ خَالِقُ كُلِّ شَيْءٍ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ۖ فَأَنَّىٰ تُؤْفَكُونَ

[40–62] (مشاهده آیه در سوره)


<<61 آیه 62 سوره غافر 63>>
سوره :سوره غافر (40)
جزء :24
نزول :مکه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

همان خدا پروردگار شما آفریننده همه موجودات عالم است، جز او هیچ خدایی نیست، پس (ای بندگان) از درگاه یگانه معبود حق به کجا بازگردانیده (و فریفته معبودان باطل) می‌شوید؟

این است خدا پروردگار شما که آفریننده هر چیزی است، هیچ معبودی جز او نیست، پس چگونه [از حق] منصرفتان می کنند؟

اين است خدا، پروردگار شما [كه‌] آفريننده هر چيزى است: خدايى جز او نيست. پس چگونه [از او] بازگردانيده مى‌شويد؟

اين است خداى يكتا پروردگار شما، آفريدگار هر چيزى. خدايى جز او نيست. پس چگونه از حق منحرفتان مى‌كنند؟

این است خداوند، پروردگار شما که آفریننده همه چیز است؛ هیچ معبودی جز او نیست؛ با این حال چگونه از راه حق منحرف می‌شوید؟!

ترجمه های انگلیسی(English translations)

That is Allah, your Lord, the creator of all things, there is no god except Him. Then where do you stray?

That is Allah, your Lord, the Creator of everything; there is no Allah but He; whence are you then turned away?

Such is Allah, your Lord, the Creator of all things, There is no Allah save Him. How then are ye perverted?

Such is Allah, your Lord, the Creator of all things, there is no god but He: Then how ye are deluded away from the Truth!

معانی کلمات آیه

  • تؤفكون: إفك: ساخته. و برگرداندن چيزى از حقيقتش، «تؤفكون»:برگردانده مى‏‌شويد.

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


ذلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ خالِقُ كُلِّ شَيْ‌ءٍ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ فَأَنَّى تُؤْفَكُونَ «62»

اين است خداوندى كه پروردگار شما و آفريدگار هر چيز است، معبودى جز او نيست، پس چگونه (از راه حقّ) بازگردانده مى‌شويد؟

كَذلِكَ يُؤْفَكُ الَّذِينَ كانُوا بِآياتِ اللَّهِ يَجْحَدُونَ «63»

اين گونه، كسانى كه به آيات خداوند كفر ورزيدند به بيراهه كشيده مى‌شوند.

نکته ها

«افك» به معناى انحراف از راه حقّ است. به دروغ نيز «افك» گويند، چون بر خلاف حقّ است. «جحد» انكار چيزى است كه آن را در دل باور داريم و يا اثبات چيزى است كه آن را در دل باور نداريم. «1»

پیام ها

1- اول حقّ را نشان دهيد، بعد انتقاد كنيد. ذلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ‌ ... فَأَنَّى تُؤْفَكُونَ‌

2- كسى كه به سرچشمه‌ى هستى دل نسپارد، منحرف مى‌شود. «رَبُّكُمْ‌- تُؤْفَكُونَ»

3- كسى سزاوار پرستش است كه بر مردم ربوبيّت دارد و آفريدگار همه چيز است. رَبُّكُمْ خالِقُ‌ ... لا إِلهَ إِلَّا هُوَ

4- صنعت‌گران و توليدكنندگان، با ابزار و امكانات خداوند خلاقيّت خود را بروز مى‌دهند. پس خالق حقيقى همه چيز اوست. «خالِقُ كُلِّ شَيْ‌ءٍ»

5- جز راه خدا و اعتقاد به ربوبيّت او و يكتايى او، هر راهى برويم به بى راهه رفته‌ايم. «فَأَنَّى تُؤْفَكُونَ»

6- منحرفان گمراه و مغرور را تحقير كنيد تا فكر نكنند افراد برترى هستند. كَذلِكَ يُؤْفَكُ الَّذِينَ‌ ...

7- انكار حقّ، مقدّمه‌ى انحراف است. تُؤْفَكُونَ‌ ... كانُوا ... يَجْحَدُونَ‌

«1». مفردات راغب.

تفسير نور(10جلدى)، ج‌8، ص: 284

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)



ذلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ خالِقُ كُلِّ شَيْ‌ءٍ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ فَأَنَّى تُؤْفَكُونَ (62)

ذلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ‌: آن ذاتى كه متميز است به اين افعال خاصه كه شركت ندارد غير او در آن، خدائى است كه پروردگار شماست، خالِقُ كُلِّ شَيْ‌ءٍ:

آفريننده همه چيزها از آسمانها و زمين‌ها و آنچه ما بين آنها است، لا إِلهَ إِلَّا هُوَ:

نيست هيچ معبودى سزاوار پرستش و ستايش مگر ذات يگانه او، فَأَنَّى تُؤْفَكُونَ‌:

پس چگونه و به چه وجه برگردانيده مى‌شويد و وارونه مى‌كنيد امر را كه عبادت‌

جلد 11 - صفحه 328

او باشد و به پرستش غير رو مى‌آوريد با وجود وضوح آيات بينات بر توحيد و ستايش او.


تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)


اللَّهُ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ لِتَسْكُنُوا فِيهِ وَ النَّهارَ مُبْصِراً إِنَّ اللَّهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَشْكُرُونَ (61) ذلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ خالِقُ كُلِّ شَيْ‌ءٍ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ فَأَنَّى تُؤْفَكُونَ (62) كَذلِكَ يُؤْفَكُ الَّذِينَ كانُوا بِآياتِ اللَّهِ يَجْحَدُونَ (63) اللَّهُ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ قَراراً وَ السَّماءَ بِناءً وَ صَوَّرَكُمْ فَأَحْسَنَ صُوَرَكُمْ وَ رَزَقَكُمْ مِنَ الطَّيِّباتِ ذلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ فَتَبارَكَ اللَّهُ رَبُّ الْعالَمِينَ (64) هُوَ الْحَيُّ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ فَادْعُوهُ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ (65)

ترجمه‌

خدا است آنكه قرار داد براى شما شب را تا آرام گيريد در آن و روز را بينا كننده همانا خدا هر آينه صاحب تفضّل است بر مردم ولى بيشتر مردم شكر نميكنند

آنكس خدا است پروردگار شما آفريننده هر چيز نيست خدائى مگر او پس بكجا برگردانده مى‌شويد

همچنين برگردانده مى‌شوند آنانكه بودند چنانكه آيت‌هاى خدا را انكار مينمودند

خدا است آنكه قرار داد براى شما زمين را قرارگاه و آسمان را بناى بلندى و مصوّر نمود شما را پس نيكو كرد صورت‌هاى شما را و روزى داد شما را از پاكيزه‌ها آنكس خداى شما است پروردگار شما پس برتر و بالاتر است خدا پروردگار جهانيان‌

او است زنده نيست خدائى جز او پس بخوانيد او را با آنكه خالص كنندگان باشيد براى او دين را ستايش مر خدايرا است كه پروردگار جهانيان است.

تفسير

خداوند متعال شب را تاريك قرار داده براى آنكه بندگان در آن از كار بركنار شده آرام گيرند و آسايش نمايند و روز را روشن فرموده كه مردم بوسيله آن بينا شوند و حوائج خودشان را بسهولت انجام دهند و از ديدن جمال عالم بهره‌مند گردند اگر هميشه شب بود يا هميشه روز بود مفاسد زيادى داشت و مصالحى از دست ميرفت خداوند براى تفضّل بر بندگان آن دو را آفريده ولى بيشتر مردم متوجه نعمت‌هاى خدا نيستند و حكمت‌هاى آن را نميدانند و شكر گزارى نميكنند اين چنين خداوند قادر داراى فضل و احسانى پروردگار شما و آفريننده هر موجودى است خدائى جز او نيست پس چگونه شما از حق و حقيقت برگردانده مى‌شويد و بباطل رو ميآوريد پيشينيان شما هم كه از حق بباطل برگردانده ميشدند براى انكار دلائل توحيد همين طور بودند كه رؤساء و بزرگانشان باغراض شخصى آنها را گمراه نموده بودند خداوند زمين را قرارگاه شما قرار داد و آسمان را مانند سقف مرتفعى مبنى بر بالاى سر شما نمود و شما را در ارحام مادران مصوّر و نقش‌بندى فرمود و مزيّت داد شما را بر ساير حيوانات‌

جلد 4 صفحه 537

بزيبائى نقش صورت و استقامت قامت و قابليّت علم و صنعت كه با دست خود تمام ارزاق پاكيزه و لذيذ و نافع را ميخوريد و بميل خودتان آنها را باقسام مختلفه طبخ نموده و مناسب بامزاج و ملائم با ذائقه كرده تناول مينمائيد اين چنين خداوندى پروردگار شما است كه برتر و پر خير و بركت است و پروردگار تمام جهانيان است و همه محتاج بتربيت و نگهدارى اويند و در معرض زوال و او زنده و پاينده بذات و صفات خود است نيست خدا و معبود بحقى جز او پس بخوانيد او را بيگانگى و عبادت كنيد او را بدون شركت و دخالت غير و در مقام شكرگزارى بگوئيد الحمد للّه رب العالمين و قمى ره از امام سجاد عليه السّلام روايت نموده است كه هر كس بگويد لا اله الا اللّه بايد بگويد الحمد للّه رب العالمين چنانچه خداوند در اين آيه فرموده است.

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)


ذلِكُم‌ُ اللّه‌ُ رَبُّكُم‌ خالِق‌ُ كُل‌ِّ شَي‌ءٍ لا إِله‌َ إِلاّ هُوَ فَأَنّي‌ تُؤفَكُون‌َ (62)

اينست‌ ‌شما‌ ‌را‌ خداوند متعال‌ پروردگار ‌شما‌ خلق‌ كننده ‌هر‌ چيزي‌ نيست‌ الهي‌ ‌غير‌ ‌از‌ ‌او‌ ‌پس‌ ‌براي‌ چه‌ دروغ‌ مي‌بنديد باو و ‌براي‌ ‌او‌ شريك‌ قرار ميدهيد.

ذلِكُم‌ُ اللّه‌ُ رَبُّكُم‌ خداوندي‌ ‌که‌ اينهمه‌ تفضّل‌ بشما فرموده‌ و تمام‌ ‌اينکه‌ كرات‌ ‌را‌ مسخّر ‌بر‌ ‌شما‌ كرده‌ و نعم‌ بسيار عنايت‌ فرموده‌ ‌که‌ إِن‌ تَعُدُّوا نِعمَت‌َ اللّه‌ِ لا تُحصُوها ‌که‌ ميفرمايد وَ إِن‌ تَعُدُّوا نِعمَت‌َ اللّه‌ِ لا تُحصُوها‌-‌ ابراهيم‌ آيه 37‌-‌ خالِق‌ُ كُل‌ِّ شَي‌ءٍ ‌از‌ ثري‌ ‌تا‌ ثريّا، ملك‌، جن‌ّ، انس‌، حيوانات‌، نباتات‌ شمس‌، قمر، سماوات‌، ارض‌ و ‌غير‌ اينها.

لا إِله‌َ إِلّا هُوَ ذاتا و صفتا و افعالا و الوهية و نظرا.

فَأَنّي‌ تُؤفَكُون‌َ افك‌ دروغ‌ بستن‌ بغير ‌است‌ بالوهّية اصنام‌ و ‌غير‌ اينها قائليد شرك‌ ميآوريد ‌که‌ إِن‌َّ الشِّرك‌َ لَظُلم‌ٌ عَظِيم‌ٌ‌-‌ لقمان‌ آيه 12‌-‌

برگزیده تفسیر نمونه


]

(آیه 62)- این آیه از توحید ربوبیت پروردگار شروع کرده و به توحید خالقیت و ربوبیت ختم می‌کند، می‌فرماید: آن کس که این همه نعمتها را بر شما ارزانی داشته «این است خداوند، پروردگار شما» (ذلِکُمُ اللَّهُ رَبُّکُمْ).

همان خداوندی که «آفریننده همه چیز است» (خالِقُ کُلِّ شَیْ‌ءٍ).

«هیچ معبودی جز او نیست» (لا إِلهَ إِلَّا هُوَ).

در حقیقت وجود نعمتهای فراوان الهی دلیل بر ربوبیت و مدبریت اوست.

و خالق همه چیز بودن دلیل دیگری بر یگانگی او در ربوبیت است، چرا که خالق موجودات مالک و مربی آنهاست، زیرا لحظه به لحظه فیض وجود از ناحیه او بر همه موجودات عالم هستی افاضه می‌شود.

و در پایان آیه می‌افزاید: «با این حال چگونه از راه حق منحرف می‌شوید»؟ (فَأَنَّی تُؤْفَکُونَ). و چرا از پرستش خداوند یگانه یکتا به سوی بتها روی می‌آورید؟!

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

پانویس

  1. تفسير احسن الحديث، سید علی اکبر قرشی، ج9، ص381

منابع