غطفان

از دانشنامه‌ی اسلامی


غطفان، از قبايل عرب عدنانی و اهل نجد و از دشمنان سرسخت پيامبر صلى الله عليه و آله بودند كه با آن حضرت از در جنگ درآمدند.

اين قبيله پس از رحلت پيامبر صلى الله عليه و آله مرتدّ شدند و به حالت كفر خود بازگشتند. برخى مفسران، مقصود از «إِذْ هَمَّ قَوْمٌ ...» در آيه 11 سوره مائده(5) را قبيله غطفان دانسته اند كه قصد ترور پيامبر صلى الله عليه و آله را داشتند و خداوند اين توطئه را ناكام گذاشت.

نيز مفسران شأن نزول آيات 9 و 10 سوره احزاب(33) را كه بيانگر هجوم احزاب كفرپيشه به مدينه است، قريش، يهود و غطفان دانسته اند.

همچنين مقصود از «وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا...» آيه 11 سوره احقاف(46) را قبايلى از عرب، از جمله غطفان دانسته اند كه معتقد بودند، اگر در اسلام خيرى بود ما هر آينه آن را مى پذيرفتيم.

پانویس

  1. جمهرة انساب العرب، ص 481.
  2. الجامع لاحكام القرآن، قرطبى، ج7، جزء 14، ص87.
  3. السّيرة النّبويّه، ابن هشام، ج3، ص330؛ المغازى، ج1، ص193-194.
  4. تاريخ طبرى، ج2، ص262.
  5. تفسير التحريروالتنوير، ج4، جزء 6، ص138؛ الدرالمنثور، ج3، ص37.
  6. جامع البيان، ج 11، جزء 21، ص 153-155؛ الكشاف، ج3، ص526.
  7. الجامع لاحكام القرآن، قرطبى، ج8، جزء 16، ص126؛ مجمع البيان، ج 9-10، ص129.


منابع

فرهنگ قرآن، جلد 21، صفحه 420.