منتقی الجمان فی الاحادیث الصحاح والحسان (کتاب)

«منتقی الجمان فی الاحادیث الصحاح و الحسان» تألیفی از شیخ حسن بن زین الدین شهید ثانی (م، 1011 ق) است. موضوع این کتاب شریف فقه و نصوص آن است. کتاب دارای مقدمه مفصلی در دوازده فصل که مربوط به علم درایةالحدیث و دارای مطالبی ارزنده است که هیچ مجتهدی از آن بی نیاز نیست.

محتوای کتاب

در این کتاب روش مؤلف رضوان الله علیه استدلال به احادیثی است که راویان آن مورد طعن علمای رجال واقع نشده اند. احادیث بر سه گونه است:

1. صحیح اعلائی: و آن احادیثی است که تمام افراد سلسله سند، کسانی هستند که بیش از یک تن از علمای آن ها را موثق شمرده اند.
2. صحیح مشهوری: و آن عبارت از احادیثی است که در سلسله سند آن یک فرد یا بیشتر از یک فرد مورد توثیق عدل واحد است.
3. حسن: و آن روایاتی است که در سلسله سند آن یک تن یا بیشتر مورد توثیق نگشته و تضعیف هم نشده است و فقهای عظام اخبارش را پذیرفته اند.

مؤلف در هر باب اخبار این سه گروه را به ترتیب ابتدا صحیح اعلائی، بعد صحیح مشهوری، و سپس حسن را آورده است وبدان احتجاج نموده است. و نیز مؤلف رحمه الله در تمام کتاب رعایت امانت کرده و تمامی نسخه بدل ها را ذکر و صحیح آن را از سقیم تشخیص داده و صواب آن را اختیار کرده است و احیاناً برای صحت اختیار خود ادله ای اقامه فرموده است.

مؤلف مفاهیم الفاظ مشکل را همه جا بیان نموده و در فهم مراد سخت دقت به خرج داده و در ضبط کلمات کوشش فراوان مبذول داشته است؛ درهر کجا که اختلاف نظری میان فقهای عظام بوده، ذکر کرده و خود نظریه ای اظهار داشته که بعداً مورد قبول فقها و دانشمندان گشته و ارباب تألیف و تصنیف او را آورده و تصدیق می کنند.

منابع

• پایگاه کتاب سال

متن کتاب

منتقی الجمان‌ فی الاحادیث‌ الصحاح‌ و الحسان‌