میرزا موسی تبریزی
میرزا موسی تبریزی (م، ۱۳۰۵ ق) از شاگردان شیخ انصاری و سید حسین کوه کمره ای بوده و کتاب اوثق الوسائل ـ که حاشیه بر رسائل شیخ انصاری است ـ را به نگارش درآورده است.
محتویات
ولادت و خاندان
میرزا موسى بن میرزا جعفر بن میرزا احمد آقا مجتهد تبریزى قراه داغى یا قراچه داغى از خاندان بافضیلت و بزرگى در تبریز مى‌باشد. زمان ولادت میرزا موسى مشخص نیست. جد او میرزا احمد تبریزى، مشهور به مجتهد (متوفى ۱۲۶۵ یا ۱۲۷۰ قمرى)، ابتدا در دیوان استیفاء نظارت مالیه براى امیر عباس قاجار، فرزند فتحعلى شاه قاجار در تبریز کار مى‌کرد. او هنگامى که تصمیم به آموختن علوم دینى گرفت، با مخالفت امیرعباس مواجه شد و در نتیجه، تمام اموال و املاکش را از او گرفتند و میرزا احمد بدون داشتن ثروتى به اصفهان و سپس به کربلاى معلى رفت و در آنجا به تحصیل علوم دینى مشغول شد و در زمره علماى طراز اول قرار گرفت. او و سه فرزندش میرزا لطفعلى، میرزا جعفر و میرزا رضا پس از گرفتن اجازه اجتهاد از سید على طباطبائى صاحب «ریاض المسائل» به تبریز برگشتند.
زعامت و مرجعیت در این خاندان باقى ماند تا نوبت به میرزا موسى تبریزى رسید که از فقهاى بزرگ و مجتهدین معروف زمان خود و از مقررین اصلى بحث سید حسین کوه کمرى، معروف به سید حسین ترک (متوفى ۱۲۹۹ قمرى) بود.
تألیفات
- أوثق الوسائل فی شرح الرسائل. بالاترین سند عظمت علمى ایشان کتاب «أوثق الوسائل فی شرح الرسائل» است که از بى‌نظیرترین شروح رسائل مى‌باشد و از احاطه علمى او بر مباحث علم اصول حکایت دارد. او به دلیل این که استادش از شاگردان شیخ مرتضى انصارى و صاحب فصول بوده به نظریات این دو بزرگوار احاطه کاملى داشته است و این احاطه در جاى جاى کتاب أوثق الوسائل دیده مى‌شود.
- غایة المأمول فی کشف معضلات الأصول، در دو جلد ضخیم که تقریرات درس استادش سید حسین کوهکمرى است.
- حاشیه بر قوانین که بوسیله خواهرزاده‌اش میرزا على بن لطف على (متوفى ۱۳۴۰ قمرى) جمع‌آورى و تدوین شده است.
- تفسیر میرزا موسى تبریزى.
وفات
سید موسى تبریزى، این عالم و فقیه بزرگوار، در سال ۱۳۰۵ قمرى دار فانى را وداع گفته و به ملکوت حق پیوست.
منابع
- نرم افزار اصول فقه، مرکز نور.