زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

ابن ابی السری





ابوجعفر محمد بن سهل بن بسّام ازدی (قرن سوم هجری)، معروف به ابن ابی السری، محدث و مورخ قرن سوم هجری قمری بود.


۱ - معرفی اجمالی



ابوجعفر محمد بن سهل بن بسّام ازدی بغدادی، معروف به ابن ابی السری، محدث و مورخ بود و از افرادی چون ابوالعباس بن عقده (۲۴۹-۳۳۳ق)، اسحاق بن یوسف ازرق، هشام کلبی۲۰۶ق) و هیثم بن عدی۲۰۷ق) روایت کرده و کسانی مانند ابوسعید سکری۲۷۵قمحمد بن خلف بن مرزبان۳۰۹ق) و ابواحمد محمد بن موسی بن حماد بربری که همگی از مورخان عصر خود هستند، از ابن ابی السری مطالب و روایات تاریخی را اخذ و به نقل آنها پرداخته‌اند. ابن حجر می‌نویسد: او با محمد بن متوکل عسقلانی۲۳۸ق) هم طبقه بود.
[۶] خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهیب تهذیب الکمال، ج۹، ص۴۲۵.
ذهبی از او نقل می‌کند که زمانی با احمد بن محمد بن عقده در کوفه ملاقات کردم و از من درباره موطنم پرسید. گفتم: اهل اصفهانم. گفت: شهر ناصبی‌های دشمن اهل‌بیت؟ گفتم: این‌طور نگو که در میان آنها فقها و اهل فضل و شیعه زیادند. گفت: شیعه معاویه؟ گفتم: نه به خدا قسم، بلکه شیعه علی (علیه‌السّلام) و در میان آنان علی (علیه‌السّلام) از چشم و از خانواده‌اش عزیزتر است.

۲ - کتاب تاریخی



مسعودی تالیفی را که در موضوع تاریخ و اخبار گذشتگان بوده، به وی نسبت داده است.
[۸] مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، ج۱، ص۱۲-۱۳.


۳ - وفات



تاریخ درگذشت او معلوم نیست، ولی با توجه به وفات راویان و معاصران وی می‌توان او را از رجال قرن سوم به شمار آورد که ممکن است اوایل قرن چهارم را هم درک کرده باشد.
[۱۶] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۱۸، ص۴۲۵.


۴ - پانویس


 
۱. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۶، ص۸۴.    
۲. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۶، ص۱۲۵.    
۳. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۲، ص۴۱۰.    
۴. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۱۳، ص۲۴.    
۵. خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهیب تهذیب الکمال، ص۳۳۷.    
۶. خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهیب تهذیب الکمال، ج۹، ص۴۲۵.
۷. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۶، ص۱۲۵.    
۸. مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، ج۱، ص۱۲-۱۳.
۹. حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله، المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۶۷۹.    
۱۰. شیخ طوسی، الفهرست، ص۱۲۹.    
۱۱. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبیین، ص۱۶.    
۱۲. تنوخی، محسن بن علی، الفرج بعد الشده، ج۴، ص۳۸۳.    
۱۳. شیخ طوسی، الامالی، ص۱۸۷.    
۱۴. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱، ص۲۵۳.    
۱۵. خطیب بغدادی، احمد بن علی، موضح اوهام الجمع و التفریق، ج۲، ص۴۲۷.    
۱۶. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۱۸، ص۴۲۵.
۱۷. فسوی، یعقوب بن سفیان، المعرفة و التاریخ، ج۱، ص۳۰۱.    
۱۸. نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۷، ص۱۰۷.    


۵ - منبع



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۶۵۵، برگرفته از مقاله «محمد ازدی».






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.