زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

ابن شریه





عبید بن شریه جُرهمی۶۷ق)، معروف به ابن شریه، از راویان و در جاهلیت از نسب‌شناسان، مورخان، حکما و خطبا بود.


۱ - معرفی اجمالی



عبید بن شریه جرهمی یمنی ساریه شبرمه، معروف به ابن شریه، اصل وی از یمن بود
[۱] دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه دهخدا، ج۹، ص۱۳۸۸۴.
و در آنجا زندگی می‌کرد. وی پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) را درک کرد، ولی موفق به شنیدن حدیث از آن حضرت نشد. از افرادی مانند کیس نمری، زید بن کیس و عبدود جرهمی روایت کرده است و شعر اعشی را نیز روایت نموده است.
[۵] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ق۱، ص۳۲.
او از کسانی است که عمر طولانی کرد و دو دوره جاهلیت و اسلام را درک نمود و اسلام آورد. گفته‌اند که در جاهلیت از نسب‌شناسان، مورخان، حکما و خطبا بود و اول کسی بود که در میان عرب کتاب نوشت. معاویه (حکومت ۴۱ ـ ۶۰ق) وی را به دربار خود فراخواند تا در مورد پیشینیان و داستان‌های تاریخی گذشته از او سؤال کند و سپس دستور داد تا اخبار وی را نوشته و به او استناد دهند. بعضی عمر وی را تا ۲۲۰،
[۱۲] دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه دهخدا، ج۹، ص۱۳۸۸۴.
۲۴۰
[۱۳] جمعی از دانشمندان، فرهنگ زندگی نامه‌ها، ج۱، ص۵۰۴.
یا ۳۰۰ سال، و حیاتش را تا قرن سوم نوشته‌اند تا جایی که احتمال می‌رود دو کس به این نام بوده‌اند.
[۱۵] جمعی از دانشمندان، فرهنگ زندگی نامه‌ها، ج۱، ص۵۰۴.
در هر صورت برخی عقیده دارند که وی تا زمان عبدالملک بن مروان (حکومت ۶۵-۸۶ق) زندگی کرد و در آن دوران درگذشت. بعضی نیز وجود تاریخی وی را انکار می‌کنند.
[۱۸] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ق۱، ص۳۲.


۲ - تالیفات



آثاری که برای او شمرده‌اند، عبارت‌اند از: کتاب الامثال کتاب الملوک و اخبار الماضین که نام دیگر آن اخبار عبید بن شریه فی اخبار الیمن و اشعارها و انسابها می‌باشد.

۳ - پانویس


 
۱. دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه دهخدا، ج۹، ص۱۳۸۸۴.
۲. مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۴، ص۱۴۹۳.    
۳. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۱۸.    
۴. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۴، ص۱۵۸۳.    
۵. سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ق۱، ص۳۲.
۶. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابه، ج۵، ص۸۹.    
۷. ابن اثیر، علی بن محمد، اسد الغابه، ج۳، ص۳۵۱.    
۸. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۶، ص۲۳۴.    
۹. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۴، ص۱۸۹.    
۱۰. ابن منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۱۶، ص۳۶.    
۱۱. مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۴، ص۱۴۹۳.    
۱۲. دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه دهخدا، ج۹، ص۱۳۸۸۴.
۱۳. جمعی از دانشمندان، فرهنگ زندگی نامه‌ها، ج۱، ص۵۰۴.
۱۴. ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۳۸، ص۲۰۳.    
۱۵. جمعی از دانشمندان، فرهنگ زندگی نامه‌ها، ج۱، ص۵۰۴.
۱۶. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابه، ج۵، ص۸۹.    
۱۷. بغدادی، اسماعیل بن محمد، ایضاح المکنون، ج۴، ص۲۷۲.    
۱۸. سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ق۱، ص۳۲.
۱۹. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۱۸.    
۲۰. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۶۴۵.    


۴ - منبع



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۵۰۹-۵۱۰، برگرفته از مقاله «عبید جُرهمی».






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.