زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

ابوذویب خویلد بن خالد هذلی





ابوذؤیب خویلد بن خالد هذلی مخضرمی (م ۲۶ هـ)، از شاعران برجسته که عصر جاهلیت و اسلام را درک کرد و پس از مسلمان‌شدن در مدینه سکونت گزید. او را از شرکت‌کنندگان در سقیفه و بیعت‌کنندگان با ابوبکر (خلیفه اول) ذکر کرده‌اند.


۱ - معرفی اجمالی



ابوذؤیب خویلد بن خالد بن محرث بن زبید بن اسد بن مخزوم هذلی مخضرمی، در مدینه می‌زیست. شاعری فصیح از قوم بنی‌هذیل بود و زمان جاهلیت و اسلام را درک کرد.
وی که در زمان وفات پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به مدینه آمده بود، در سقیفه بنی‌ساعده شرکت جست و پس از اینکه اسلام اختیار کرد، با ابوبکر بیعت نمود. او می‌گوید که در مراسم نماز بر پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و دفن آن بزرگوار شرکت داشتم.
ابوذؤیب تا زمان عثمان (خلافت ۲۳-۳۵ هـ) در قید حیات بود و در سال ۲۶هـ با لشکر عبدالله بن سعد بن ابی‌سرح‌ به آفریقا رفت و در فتح آفریقا شرکت جست. و همراه عبدالله بن زبیر و گروهی دیگر برای دادن مژده این فتح به عثمان، به سوی مدینه حرکت کرد، اما هنگامی که به مصر رسیدند، ابوذؤیب مرد.

۲ - تاریخ وفات



برخی گویند که ابوذؤیب در جنگ روم نیز شرکت کرد و در روم درگذشت. برخی گویند که او وقتی از آفریقا به مصر برمی‌گشت در راه مصر و در سال ۲۶ یا حدود ۲۷ هـ درگذشت و ابن‌زبیر او را به خاک سپرد.

۳ - آثار



ابوذؤیب دیوان شعری دارد.
[۱۶] ابن‌عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۷، ص۵۳.
از جمله اشعارش، قصیده عینیه او در سوگ پنج پسرش که بر اثر طاعون در یک سال درگذشتند، می‌باشد.

۴ - مطالعه بیشتر



برای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود.
[۲۴] بروکلمان، کارل، تاریخ الادب العربی، ج۱، ص۱۶۹.


۵ - پانویس


 
۱. کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۴، ص۱۳۱.    
۲. زرکلی، خیرالدین بن محمود، الاعلام، ج۲، ص۳۲۵.    
۳. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۶، ص۴۶۹.    
۴. ابن‌قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، الشعر و الشعراء، ج۲، ص۶۳۹.    
۵. ابن‌منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۸، ص۹۲.    
۶. ابن‌عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۷، ص۵۳.    
۷. ابن‌اثیر، علی بن ابی‌الکرم، اسد الغابه، ج۶، ص۹۸.    
۸. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۶، ص۴۷۰.    
۹. ابن‌اثیر، علی بن ابی‌الکرم، اسد الغابه، ج۵، ص۱۸۹.    
۱۰. ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب، ج۴، ص۱۶۵۰.    
۱۱. ابن‌حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابه، ج۲، ص۳۵۸.    
۱۲. ابن‌اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۳، ص۹۴.    
۱۳. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۶، ص۴۷۰.    
۱۴. کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۴، ص۱۳۱.    
۱۵. ابن‌اثیر، علی بن ابی‌الکرم، اسد الغابه، ج۵، ص۱۸۹.    
۱۶. ابن‌عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۷، ص۵۳.
۱۷. کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۴، ص۱۳۱.    
۱۸. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۷۷۱.    
۱۹. ابن‌حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابه، ج۲، ص۳۵۸.    
۲۰. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۳، ص۲۷۴.    
۲۱. ابن‌سلام جمحی، محمد بن سلام، طبقات الشعراء، ص۱۲۳.    
۲۲. جمحی، محمد بن سلّام، طبقات فحول الشعراء، ج۱، ص۹۸.    
۲۳. ابن‌سعد بغدادی، محمد بن سعد، الطبقات الکبری، ج۵، ص۴۵۷.    
۲۴. بروکلمان، کارل، تاریخ الادب العربی، ج۱، ص۱۶۹.


۶ - منبع



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۳۱۸، برگرفته از مقاله «ابوذؤیب خویلد بن خالد هذلی».
• عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۱، ص۱۵۰.






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.