زمان تقریبی مطالعه: 1 دقیقه
 

استصحاب عقلایی





استصحاب عقلایی به حکم عقلا به بقای متیقن سابق در ظرف شک لاحق اطلاق می‌شود.


۱ - تعریف



استصحاب عقلایی استصحابی است که عقلا آن را در جایی که یقین سابق به وجود چیزی و شک لاحق در آن دارند، جاری نموده و حکم به بقای آن چیز می‌نمایند، به این دلیل که موجود بودن چیزی در سابق کاشف از وجود آن در زمان لاحق است.

۲ - اماره عقلایی



در این که این استصحاب ، اماره عقلایی است یا نه، اختلاف وجود دارد:
برخی مانند « امام خمینی » (رحمه الله) اعتقاد دارند این استصحاب، از نوع امارات عقلایی است و بنای آن به وثوق و اطمینان است و با آن استصحابی که از روایات فهمیده می‌شود و بنای آن بر تعبد است تفاوت دارد، زیرا در روایات حکم به ابقا می‌شود هر چند که وثوق و اطمینان بر بقا نباشد، اما در اماره عقلایی، حکم به ابقا می‌گردد، به این دلیل که این اماره نوعاً وثوق و اطمینان می‌آورد و عقلا به احتمال مقابل آن که احتمال ضعیفی است اعتنا نمی‌کنند.
[۳] کوثرانی، محمود، الاستصحاب فی الشریعة الاسلامیة، ص۹۸.


۳ - پانویس


 
۱. خمینی، روح الله، تهذیب الاصول، ج۲، ص۴۱.    
۲. خمینی، روح الله، الرسائل، ج۱، ص۹۵.    
۳. کوثرانی، محمود، الاستصحاب فی الشریعة الاسلامیة، ص۹۸.
۴. طباطبایی حکیم، محمد تقی، الاصول العامة للفقه المقارن، ص۴۵۷.    


۴ - منبع


فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۱۷۳، برگرفته از مقاله «استصحاب عقلایی»     .


رده‌های این صفحه : استصحاب




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.