زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

استغفار برای منافقان (قرآن)





نَفَق، ايجاد سوراخى در زمین است كه راه رهايى داشته باشد -همانند سوراخ موش‌- پايان يافتن و از بين رفتن. نفاق عبارت است از داخل شدن در شرع و دین از راهى و خروج از آن از راه ديگر، اظهار اسلام با اهل آن و مخفى كردن غير اسلام در درون، ظاهر و باطن متفاوت داشتن، دورویی، ریاکاری.
[۴] فرهنگ بزرگ سخن، ج ۸، ص ۷۸۸۲، «نفاق».
نفاق هم در ایمان است، هم طاعات، هم معاشرت با مردم. نفاق اعمّ از ریا است‌ دراین مقاله استغفار پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله برای منافقان بررسی می‌شود.


۱ - اثربخشی استغفار پیامبرصلی‌الله‌علیه‌وآله



اثر بخشيدن استغفار پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله براى منافقان، در صورت استغفار و توبه خود آنان و پذيرش حاكميّت حضرت:
أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ يَزْعُمُونَ أَنَّهُمْ آمَنُوا بِما أُنْزِلَ إِلَيْكَ وَ ما أُنْزِلَ مِنْ قَبْلِكَ يُرِيدُونَ أَنْ يَتَحاكَمُوا إِلَى الطَّاغُوتِ‌ ... وَ إِذا قِيلَ لَهُمْ تَعالَوْا إِلى‌ ما أَنْزَلَ اللَّهُ وَ إِلَى الرَّسُولِ رَأَيْتَ الْمُنافِقِينَ يَصُدُّونَ عَنْكَ صُدُوداً ... لَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جاؤُكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَ اسْتَغْفَرَ لَهُمُ‌ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيماً.

۲ - شرط استغفار پیامبرصلی‌الله‌علیه‌وآله



استغفار محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله براى منافقان، در صورت توبه آنان:
وَ إِذا قِيلَ لَهُمْ تَعالَوْا يَسْتَغْفِرْ لَكُمْ رَسُولُ اللَّهِ لَوَّوْا رُؤُسَهُمْ وَ رَأَيْتَهُمْ يَصُدُّونَ وَ هُمْ مُسْتَكْبِرُونَ‌ . «يستغفرلكم» جواب براى شرط مقدّر است؛ «ان تتوبوا يستغفرلكم رسول اللّه ...» اگر از خطاهاى گذشته خود توبه كنيد، رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله براى شما آمرزش خواهد طلبيد.

۳ - عدم تأثیر استغفار پیامبرصلی‌الله‌علیه‌وآله



تأثير نداشتن آمرزش خواهى پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله براى منافقان:
۱. فَأَعْقَبَهُمْ نِفاقاً فِي قُلُوبِهِمْ‌ ... اسْتَغْفِرْ لَهُمْ أَوْ لا تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ إِنْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ سَبْعِينَ مَرَّةً فَلَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ‌ ....
۲. إِذا جاءَكَ الْمُنافِقُونَ‌ ... ء وَ إِذا قِيلَ لَهُمْ تَعالَوْا يَسْتَغْفِرْ لَكُمْ رَسُولُ اللَّهِ‌ .... سَواءٌ عَلَيْهِمْ أَسْتَغْفَرْتَ لَهُمْ أَمْ لَمْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ لَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ‌ ...

۴ - علت عدم تأثیر استغفار پیامبرصلی‌الله‌علیه‌وآله




۴.۱ - فسق


فسق منافقان، موجب عدم تأثير استغفار پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله در حق آنان:
۱. اسْتَغْفِرْ لَهُمْ أَوْ لا تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ إِنْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ سَبْعِينَ مَرَّةً فَلَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ ذلِكَ بِأَنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفاسِقِينَ.
۲. سَواءٌ عَلَيْهِمْ أَسْتَغْفَرْتَ لَهُمْ أَمْ لَمْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ لَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفاسِقِينَ.

۴.۲ - کفر به خدا


کفر به خدا و رسولش، مانع اجابت استغفار پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله براى منافقان:
۱. فَأَعْقَبَهُمْ نِفاقاً فِي قُلُوبِهِمْ‌ ... اسْتَغْفِرْ لَهُمْ أَوْ لا تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ إِنْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ سَبْعِينَ مَرَّةً فَلَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ ذلِكَ بِأَنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ‌ ....
۲. إِذا جاءَكَ الْمُنافِقُونَ‌ ... ذلِكَ بِأَنَّهُمْ آمَنُوا ثُمَّ كَفَرُوا ... سَواءٌ عَلَيْهِمْ أَسْتَغْفَرْتَ لَهُمْ أَمْ لَمْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ لَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ‌ ...

۵ - کراهت در آمرزش خواهی



کراهت داشتن، منافقان در آمرزش خواهى پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله براى آنان:
إِذا جاءَكَ الْمُنافِقُونَ‌ ... وَ إِذا قِيلَ لَهُمْ تَعالَوْا يَسْتَغْفِرْ لَكُمْ رَسُولُ اللَّهِ لَوَّوْا رُؤُسَهُمْ وَ رَأَيْتَهُمْ‌ ...

۶ - دعوت برای استغفار



دعوت از منافقان، جهت استغفار پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله براى آنان:
وَ إِذا قِيلَ لَهُمْ تَعالَوْا يَسْتَغْفِرْ لَكُمْ رَسُولُ اللَّهِ لَوَّوْا رُؤُسَهُمْ‌ ...

۷ - پانویس


 
۱. فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، ج۵، ص ۱۷۷، «نفق».    
۲. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص ۵۰۲، «نفق».    
۳. فیومی، احمد بن محمد، المصباح المنیر، ج ۱، ص ۶۱۸، «نفقت».    
۴. فرهنگ بزرگ سخن، ج ۸، ص ۷۸۸۲، «نفاق».
۵. نراقی، محمدمهدی، جامع السعادات، ج ۲، ص ۴۲۴.    
۶. نساء/سوره۴، آیه۶۰.    
۷. نساء/سوره۴، آیه۶۱.    
۸. نساء/سوره۴، آیه۶۴.    
۹. منافقون/سوره۶۳، آیه۵.    
۱۰. توبه/سوره۹، آیه۷۷.    
۱۱. توبه/سوره۹، آیه۸۰.    
۱۲. منافقون/سوره۶۳، آیه۱.    
۱۳. منافقون/سوره۶۳، آیه۵.    
۱۴. منافقون/سوره۶۳، آیه۶.    
۱۵. توبه/سوره۹، آیه۸۰.    
۱۶. منافقون/سوره۶۳، آیه۶.    
۱۷. توبه/سوره۹، آیه۷۷.    
۱۸. توبه/سوره۹، آیه۸۰.    
۱۹. منافقون/سوره۶۳، آیه۱.    
۲۰. منافقون/سوره۶۳، آیه۳.    
۲۱. منافقون/سوره۶۳، آیه۵.    
۲۲. منافقون/سوره۶۳، آیه۱.    
۲۳. منافقون/سوره۶۳، آیه۵.    
۲۴. منافقون/سوره۶۳، آیه۵.    


۸ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۱، ص۷۴، برگرفته از مقاله «استغفار برای منافقان».    


رده‌های این صفحه : استغفار | موضوعات قرآنی | نفاق




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.