زمان تقریبی مطالعه: 19 دقیقه
 

اطاعت از محمد (قرآن)





یکی از نشانه‌های ایمان به پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، اطاعت از دستورات ایشان است. در این مقاله آیات مرتبط با اطاعت از حضرت محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله معرفی می‌شوند.

فهرست مندرجات

۱ - وجوب اطاعت از پیامبر
۲ - خیر بودن اطاعت از پیامبر
۳ - صبر در اطاعت از پیامبر
۴ - همسنگ بودن با اطاعت از خدا
۵ - آثار اطاعت از پیامبر
       ۵.۱ - تقوا
       ۵.۲ - توکل به خداوند
       ۵.۳ - هدایت به نور
       ۵.۴ - خشنودی خدا
       ۵.۵ - رحمت الهی
       ۵.۶ - رستگاری
       ۵.۷ - فرجام نیکو
       ۵.۸ - فضل بزرگ الهی
       ۵.۹ - محبت خدا
       ۵.۱۰ - مصونیت از دوزخ
       ۵.۱۱ - مغفرت خدا
       ۵.۱۲ - وحدت جامعه ایمانی
       ۵.۱۳ - بهره‌مندی از نعمت‌های الهی
       ۵.۱۴ - هدایت به راه راست
       ۵.۱۵ - خیر و سعادت یهود
۶ - اطاعت‌کنندگان از پیامبر
       ۶.۱ - انصار
       ۶.۲ - اولواالالباب‌
       ۶.۳ - صحابه‌
       ۶.۴ - مجاهدان‌
       ۶.۵ - مجروحان‌
       ۶.۶ - مؤمنان‌
       ۶.۷ - مهاجران‌
۷ - پاداش اطاعت از پیامبر
       ۷.۱ - مصاحبت با بهشتیان
       ۷.۲ - ورود به بهشت
       ۷.۳ - جاودانگی در بهشت
       ۷.۴ - جایگاه نیکو در بهشت
       ۷.۵ - روزی کریمانه
       ۷.۶ - پاداش همسران پیامبر
۸ - زمینه‌های اطاعت از پیامبر
       ۸.۱ - ایمان‌
       ۸.۲ - صبر
۹ - موانع اطاعت از پیامبر
       ۹.۱ - اطاعت از شیطان‌
       ۹.۲ - بیماردلی‌
       ۹.۳ - شک
       ۹.۴ - ظلم‌
۱۰ - نشانه‌های اطاعت از پیامبر
       ۱۰.۱ - آمادگی نظامی
       ۱۰.۲ - دوری از پلیدی‌ها
       ۱۰.۳ - رعایت حدود الهی
       ۱۰.۴ - ایمان مؤمنان
۱۱ - پانویس
۱۲ - منبع

۱ - وجوب اطاعت از پیامبر



لزوم اطاعت از پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله و دستورات وى:
۱. قُلْ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ‌ ....
۲. وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ.
۳. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ‌ ....
۴. وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ‌ ....
۵. ... وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ.
۶. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَجِيبُوا لِلَّهِ وَ لِلرَّسُولِ إِذا دَعاكُمْ لِما يُحْيِيكُمْ‌ ....
۷. وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لا تَنازَعُوا فَتَفْشَلُوا ....
۸. إِنَّما كانَ قَوْلَ الْمُؤْمِنِينَ إِذا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَ رَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ أَنْ يَقُولُوا سَمِعْنا وَ أَطَعْنا .... قُلْ لا تُقْسِمُوا طاعَةٌ مَعْرُوفَةٌ ... قُلْ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ‌ ....
۹. وَ إِنَّهُ لَعِلْمٌ لِلسَّاعَةِ فَلا تَمْتَرُنَّ بِها وَ اتَّبِعُونِ هذا صِراطٌ مُسْتَقِيمٌ.
۱۰. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ‌ ....
۱۱. ... وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ‌ ....
۱۲. وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ‌ ....

۲ - خیر بودن اطاعت از پیامبر



اطاعت از محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، خیر و پسندیده:
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ‌ ...ذلِكَ خَيْرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْوِيلًا.

۳ - صبر در اطاعت از پیامبر



ميسّر بودن اطاعت از رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله، در سايه شکیبایی و صبر:
وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ‌ ... وَ اصْبِرُوا إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ.

۴ - همسنگ بودن با اطاعت از خدا



اطاعت از محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، همسنگ اطاعت از خدا:
۱. قُلْ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الْكافِرِينَ.
۲. وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ.
۳. تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها وَ ذلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ.
۴. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ‌ ....
۵. مَنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطاعَ اللَّهَ وَ مَنْ تَوَلَّى فَما أَرْسَلْناكَ عَلَيْهِمْ حَفِيظاً.
۶. وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ احْذَرُوا فَإِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَاعْلَمُوا أَنَّما عَلى‌ رَسُولِنَا الْبَلاغُ الْمُبِينُ.
۷. يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْأَنْفالِ قُلِ الْأَنْفالُ لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَ أَصْلِحُوا ذاتَ بَيْنِكُمْ وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ.
۸. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لا تَوَلَّوْا عَنْهُ وَ أَنْتُمْ تَسْمَعُونَ.
۹. وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لا تَنازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَ تَذْهَبَ رِيحُكُمْ وَ اصْبِرُوا إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ.
۱۰. وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ يُطِيعُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ أُولئِكَ‌ سَيَرْحَمُهُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ.
۱۱. وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ يَخْشَ اللَّهَ وَ يَتَّقْهِ فَأُولئِكَ هُمُ الْفائِزُونَ.
۱۲. قُلْ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّما عَلَيْهِ ما حُمِّلَ وَ عَلَيْكُمْ ما حُمِّلْتُمْ وَ إِنْ تُطِيعُوهُ تَهْتَدُوا وَ ما عَلَى الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلاغُ الْمُبِينُ.
۱۳. وَ قَرْنَ فِي بُيُوتِكُنَّ وَ لا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجاهِلِيَّةِ الْأُولى‌ وَ أَقِمْنَ الصَّلاةَ وَ آتِينَ الزَّكاةَ وَ أَطِعْنَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ إِنَّما يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيراً.
۱۴. يُصْلِحْ لَكُمْ أَعْمالَكُمْ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ فَقَدْ فازَ فَوْزاً عَظِيماً.
۱۵. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ لا تُبْطِلُوا أَعْمالَكُمْ.
۱۶. لَيْسَ عَلَى الْأَعْمى‌ حَرَجٌ وَ لا عَلَى الْأَعْرَجِ حَرَجٌ وَ لا عَلَى الْمَرِيضِ حَرَجٌ وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ وَ مَنْ يَتَوَلَّ يُعَذِّبْهُ عَذاباً أَلِيماً.
۱۷. أَ أَشْفَقْتُمْ أَنْ تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيْ نَجْواكُمْ صَدَقاتٍ فَإِذْ لَمْ تَفْعَلُوا وَ تابَ اللَّهُ عَلَيْكُمْ فَأَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ اللَّهُ خَبِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ.
۱۸. وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ فَإِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَإِنَّما عَلى‌ رَسُولِنَا الْبَلاغُ الْمُبِينُ.

۵ - آثار اطاعت از پیامبر




۵.۱ - تقوا


نيل به تقوا، در گرو اطاعت از دستورات محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ‌ ... وَ سارِعُوا إِلى‌ مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَ جَنَّةٍ ... أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ.
۲. الَّذِينَ اسْتَجابُوا لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ مِنْ بَعْدِ ما أَصابَهُمُ الْقَرْحُ لِلَّذِينَ أَحْسَنُوا مِنْهُمْ وَ اتَّقَوْا أَجْرٌ عَظِيمٌ.
۳. ... وَ ما آتاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ‌ ... وَ اتَّقُوا اللَّهَ‌ ....
حشر (۵۹) ۷

۵.۲ - توکل به خداوند


دستيابى به توکّل و اعتماد به خدا، در گرو اطاعت از خدا و رسول صلی‌الله‌علیه‌وآله:
الَّذِينَ اسْتَجابُوا لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ‌ .... وَ قالُوا حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ.

۵.۳ - هدایت به نور


خروج از تاريكيها و گمراهيها و رهنمون شدن به نور، پيامد پيروى از فرمانهاى محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
يا أَهْلَ الْكِتابِ قَدْ جاءَكُمْ رَسُولُنا يُبَيِّنُ لَكُمْ‌ ...يَهْدِي بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَهُ سُبُلَ السَّلامِ وَ يُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ ....

۵.۴ - خشنودی خدا


اطاعت و اجابت دعوت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، موجب خشنودی خدا:
۱. الَّذِينَ اسْتَجابُوا لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ مِنْ بَعْدِ ما أَصابَهُمُ الْقَرْحُ‌ ... فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ وَ اتَّبَعُوا رِضْوانَ اللَّهِ وَ اللَّهُ ذُو فَضْلٍ عَظِيمٍ.
۲. يا أَهْلَ الْكِتابِ قَدْ جاءَكُمْ رَسُولُنا يُبَيِّنُ لَكُمْ‌ ...يَهْدِي بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَهُ سُبُلَ‌ السَّلامِ‌ ....

۵.۵ - رحمت الهی


نيل به رحمت الهی، در گرو اطاعت از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ.
۲. وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ‌ ... وَ يُطِيعُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ أُولئِكَ سَيَرْحَمُهُمُ اللَّهُ‌ ....
۳. ... وَ إِنْ تُطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ لا يَلِتْكُمْ مِنْ أَعْمالِكُمْ شَيْئاً إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ.

۵.۶ - رستگاری


رستگاری مؤمنان، در گرو پيروى از دستورات رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. إِنَّما كانَ قَوْلَ الْمُؤْمِنِينَ إِذا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَ رَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ أَنْ يَقُولُوا سَمِعْنا وَ أَطَعْنا وَ أُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ‌ وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ يَخْشَ اللَّهَ وَ يَتَّقْهِ فَأُولئِكَ هُمُ الْفائِزُونَ.
۲. ... وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ فَقَدْ فازَ فَوْزاً عَظِيماً.

۵.۷ - فرجام نیکو


سعادتمندی و فرجام نیکو، ثمره اطاعت از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. ... وَ لَوْ أَنَّهُمْ قالُوا سَمِعْنا وَ أَطَعْنا وَ اسْمَعْ وَ انْظُرْنا لَكانَ خَيْراً لَهُمْ وَ أَقْوَمَ‌ ....
۲. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ‌ ...ذلِكَ خَيْرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْوِيلًا.

۵.۸ - فضل بزرگ الهی


اطاعت از دعوت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، سبب برخوردارى از فضل بزرگ الهى:
الَّذِينَ اسْتَجابُوا لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ مِنْ بَعْدِ ما أَصابَهُمُ‌ ...فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ وَ اتَّبَعُوا رِضْوانَ اللَّهِ وَ اللَّهُ ذُو فَضْلٍ عَظِيمٍ.

۵.۹ - محبت خدا


پيروى از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، عامل جلب محبّت خدا:
۱. قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ‌ ....
۲. ... أَطِيعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الْكافِرِينَ.

۵.۱۰ - مصونیت از دوزخ


پيروى از رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله، موجب مصونيّت از آتش دوزخ:
۱. وَ اتَّقُوا النَّارَ الَّتِي أُعِدَّتْ لِلْكافِرِينَ‌ وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ.
۲. يَوْمَ تُقَلَّبُ وُجُوهُهُمْ فِي النَّارِ يَقُولُونَ يا لَيْتَنا أَطَعْنَا اللَّهَ وَ أَطَعْنَا الرَّسُولَا.

۵.۱۱ - مغفرت خدا


پذيرش و اطاعت از فرمانهاى محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، زمينه مغفرت الهی:
۱. قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ‌ ....
۲. وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ‌ ... وَ سارِعُوا إِلى‌ مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ‌ ....
۳. إِنَ‌ ... وَ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِناتِ وَ الْقانِتِينَ وَ الْقانِتاتِ‌ ...أَعَدَّ اللَّهُ لَهُمْ مَغْفِرَةً وَ أَجْراً عَظِيماً. «قنوت» به معناى اطاعت خاضعانه است.
۴. ... وَ إِنْ تُطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ لا يَلِتْكُمْ مِنْ أَعْمالِكُمْ شَيْئاً إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ.

۵.۱۲ - وحدت جامعه ایمانی


اطاعت از محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، تضمين‌كننده وحدت جامعه ايمانى:
... وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ فَإِنْ تَنازَعْتُمْ فِي شَيْ‌ءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَ الرَّسُولِ‌ ... ذلِكَ خَيْرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْوِيلًا.

۵.۱۳ - بهره‌مندی از نعمت‌های الهی


بهره‌مندى از نعمتهای الهی، در پرتو اطاعت از فرمانهاى محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
الَّذِينَ اسْتَجابُوا لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ مِنْ بَعْدِ ما أَصابَهُمُ الْقَرْحُ لِلَّذِينَ أَحْسَنُوا مِنْهُمْ وَ اتَّقَوْا أَجْرٌ عَظِيمٌ‌ فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ‌ ....

۵.۱۴ - هدایت به راه راست


پيروى از دستورات محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، موجب هدایت به راههای راست:
۱. ... إِلَّا لِنَعْلَمَ مَنْ يَتَّبِعُ الرَّسُولَ‌ ... وَ إِنْ كانَتْ لَكَبِيرَةً إِلَّا عَلَى الَّذِينَ هَدَى اللَّهُ‌ ....
۲. يا أَهْلَ الْكِتابِ قَدْ جاءَكُمْ رَسُولُنا ... يَهْدِي بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَهُ سُبُلَ السَّلامِ‌ ... وَ يَهْدِيهِمْ إِلى‌ صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ.
۳. ... فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ‌ ... وَ اتَّبِعُوهُ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ.

۵.۱۵ - خیر و سعادت یهود


خير و سعادت یهود، در گوش سپردن به سخنان پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله و اطاعت از او:
مِنَ الَّذِينَ هادُوا يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ عَنْ مَواضِعِهِ وَ يَقُولُونَ سَمِعْنا وَ عَصَيْنا وَ اسْمَعْ غَيْرَ مُسْمَعٍ وَ راعِنا لَيًّا بِأَلْسِنَتِهِمْ وَ طَعْناً فِي الدِّينِ وَ لَوْ أَنَّهُمْ قالُوا سَمِعْنا وَ أَطَعْنا وَ اسْمَعْ وَ انْظُرْنا لَكانَ خَيْراً لَهُمْ وَ أَقْوَمَ وَ لكِنْ لَعَنَهُمُ اللَّهُ بِكُفْرِهِمْ فَلا يُؤْمِنُونَ إِلَّا قَلِيلًا.

۶ - اطاعت‌كنندگان از پیامبر




۶.۱ - انصار


••• اطاعت انصار، در وضعيّت سخت و بحرانى از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
لَقَدْ تابَ اللَّهُ عَلَى النَّبِيِّ وَ الْمُهاجِرِينَ وَ الْأَنْصارِ الَّذِينَ اتَّبَعُوهُ فِي ساعَةِ الْعُسْرَةِ ....

••• اطاعت انصار از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، سبب رأفت خدا بر آنان:
لَقَدْ تابَ اللَّهُ عَلَى النَّبِيِّ وَ الْمُهاجِرِينَ وَ الْأَنْصارِ الَّذِينَ اتَّبَعُوهُ فِي ساعَةِ الْعُسْرَةِ مِنْ بَعْدِ ما كادَ يَزِيغُ قُلُوبُ فَرِيقٍ مِنْهُمْ ثُمَّ تابَ عَلَيْهِمْ إِنَّهُ بِهِمْ رَؤُفٌ رَحِيمٌ.

••• پيروى انصار از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، موجب پذيرش توبه آنان:
لَقَدْ تابَ اللَّهُ عَلَى النَّبِيِّ وَ الْمُهاجِرِينَ وَ الْأَنْصارِ الَّذِينَ اتَّبَعُوهُ فِي ساعَةِ الْعُسْرَةِ مِنْ بَعْدِ ما كادَ يَزِيغُ قُلُوبُ فَرِيقٍ مِنْهُمْ ثُمَّ تابَ عَلَيْهِمْ إِنَّهُ بِهِمْ رَؤُفٌ رَحِيمٌ.

۶.۲ - اولواالالباب‌


اطاعت و استجابت اولواالالباب، در پذيرش ايمان از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
... لَآياتٍ لِأُولِي الْأَلْبابِ‌ رَبَّنا إِنَّنا سَمِعْنا مُنادِياً يُنادِي لِلْإِيمانِ أَنْ آمِنُوا بِرَبِّكُمْ فَآمَنَّا ... مقصود از «منادياً» پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله است.

۶.۳ - صحابه‌


برخى صحابه، آماده عمل به (تكاليف سخت) ترک وطن و کشتن يكديگر، در صورت فرمان پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ لَوْ أَنَّا كَتَبْنا عَلَيْهِمْ أَنِ اقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ أَوِ اخْرُجُوا مِنْ دِيارِكُمْ ما فَعَلُوهُ إِلَّا قَلِيلٌ مِنْهُمْ‌ ... مقصود از «قليل منهم» عدّه‌اى از صحابه بودند كه قسم‌ياد كردند كه اگر محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله فرمان به ترك وطن و كشتن يكديگر بدهد قبول خواهند كرد.

۶.۴ - مجاهدان‌


اطاعت مجاهدان مجروح احُد از فرمان محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، براى شركت مجدّد در جهاد:
الَّذِينَ اسْتَجابُوا لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ مِنْ بَعْدِ ما أَصابَهُمُ الْقَرْحُ‌ ... آيه، درباره غزوه احُد است.

۶.۵ - مجروحان‌


اطاعت و اجابت مجروحان و جانبازان احُد، از فراخوانى دوباره پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله براى جهاد:
الَّذِينَ اسْتَجابُوا لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ مِنْ بَعْدِ ما أَصابَهُمُ الْقَرْحُ لِلَّذِينَ أَحْسَنُوا مِنْهُمْ وَ اتَّقَوْا أَجْرٌ عَظِيمٌ.

۶.۶ - مؤمنان‌


پيروى مؤمنان، از دستورات پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
يا أَيُّهَا النَّبِيُّ حَسْبُكَ اللَّهُ وَ مَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ.

۶.۷ - مهاجران‌


اطاعت مهاجران، از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، در شرايط سخت:
لَقَدْ تابَ اللَّهُ عَلَى النَّبِيِّ وَ الْمُهاجِرِينَ وَ الْأَنْصارِ الَّذِينَ اتَّبَعُوهُ فِي ساعَةِ الْعُسْرَةِ ....

۷ - پاداش اطاعت از پیامبر




۷.۱ - مصاحبت با بهشتیان


مصاحبت با پیامبران، صدّیقان، شهیدان و صالحان، پاداش اطاعت از محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ وَ الصِّدِّيقِينَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِينَ‌ ....

۷.۲ - ورود به بهشت


اطاعت از محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، موجب ورود به بهشت:
۱. وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ‌ وَ سارِعُوا إِلى‌ مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَ جَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّماواتُ وَ الْأَرْضُ‌ ....
۲. ... وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ ....
۳. ... وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ ....

۷.۳ - جاودانگی در بهشت


جاودانگی در بهشت، پاداش مطيعان خدا و رسول:
۱. ... وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ‌ ... خالِدِينَ فِيها ....
۲. وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ‌ ...وَ يُطِيعُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ‌ ... وَعَدَ اللَّهُ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِناتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها ....

۷.۴ - جایگاه نیکو در بهشت


برخوردارى از جايگاهى نيكو در بهشت برین، پاداش اطاعت از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ‌ ... وَ يُطِيعُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ‌ ... وَعَدَ اللَّهُ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِناتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها وَ مَساكِنَ طَيِّبَةً فِي جَنَّاتِ عَدْنٍ‌ ....

۷.۵ - روزی کریمانه


برخوردارى از روزی کریمانه، ثمره اطاعت از رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ مَنْ يَقْنُتْ مِنْكُنَّ لِلَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ تَعْمَلْ صالِحاً نُؤْتِها أَجْرَها مَرَّتَيْنِ وَ أَعْتَدْنا لَها رِزْقاً كَرِيماً.

۷.۶ - پاداش همسران پیامبر


برخوردارى همسران محمّد از پاداش دو چندان، در صورت اطاعت از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
يا نِساءَ النَّبِيِ‌ .... وَ مَنْ يَقْنُتْ مِنْكُنَّ لِلَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ تَعْمَلْ صالِحاً نُؤْتِها أَجْرَها مَرَّتَيْنِ‌ ....

۸ - زمينه‌هاى اطاعت از پیامبر




۸.۱ - ايمان‌


ایمان، زمينه اطاعت از فرامين محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. ... وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ.
۲. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ‌ ....
۳. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَجِيبُوا لِلَّهِ وَ لِلرَّسُولِ‌ ....
۴. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا ... وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ‌ ....
۵. وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ‌ ... وَ يُطِيعُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ‌ ....
۶. وَ يَقُولُونَ آمَنَّا بِاللَّهِ وَ بِالرَّسُولِ وَ أَطَعْنا ثُمَّ يَتَوَلَّى فَرِيقٌ مِنْهُمْ مِنْ بَعْدِ ذلِكَ وَ ما أُولئِكَ بِالْمُؤْمِنِينَ.
۷. إِنَّما كانَ قَوْلَ الْمُؤْمِنِينَ إِذا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَ رَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ أَنْ يَقُولُوا سَمِعْنا وَ أَطَعْنا ....
۸. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ‌ ....

۸.۲ - صبر


ميسّر بودن اطاعت از رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله، در سايه صبر:
وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لا تَنازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَ تَذْهَبَ رِيحُكُمْ وَ اصْبِرُوا إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ.

۹ - موانع اطاعت از پیامبر




۹.۱ - اطاعت از شيطان‌


پیروی از شیطان، از موانع اطاعت از رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله:
إِنَّما يُرِيدُ الشَّيْطانُ أَنْ يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَداوَةَ وَ الْبَغْضاءَ ... وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ‌ ....

۹.۲ - بيماردلى‌


بیمار دلی، از موانع اطاعت از محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ إِذا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَ رَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ إِذا فَرِيقٌ مِنْهُمْ مُعْرِضُونَ‌ أَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ‌ ... إِنَّما كانَ قَوْلَ الْمُؤْمِنِينَ إِذا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَ رَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ أَنْ يَقُولُوا سَمِعْنا وَ أَطَعْنا ....

۹.۳ - شک


شک و تردید، از موانع اطاعت از دستورهاى پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ إِذا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَ رَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ إِذا فَرِيقٌ مِنْهُمْ مُعْرِضُونَ‌ أَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ أَمِ ارْتابُوا أَمْ يَخافُونَ أَنْ يَحِيفَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَ رَسُولُهُ بَلْ أُولئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ.

۹.۴ - ظلم‌


ظلم و ستمگری، از موانع اطاعت از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ إِذا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَ رَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ إِذا فَرِيقٌ مِنْهُمْ مُعْرِضُونَ‌ ... بَلْ أُولئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ.

۱۰ - نشانه‌هاى اطاعت از پیامبر




۱۰.۱ - آمادگی نظامی


آمادگی نظامی، نشانه اطاعت كامل از دستورات پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ الرَّسُولَ‌ ... يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا خُذُوا حِذْرَكُمْ فَانْفِرُوا ....

۱۰.۲ - دوری از پلیدی‌ها


دورى جستن از پليديها (شراب و قمار)، نشان‌دهنده اطاعت از خدا و پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَ الْمَيْسِرُ وَ الْأَنْصابُ وَ الْأَزْلامُ رِجْسٌ‌ ... إِنَّما يُرِيدُ الشَّيْطانُ أَنْ يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَداوَةَ وَ الْبَغْضاءَ فِي الْخَمْرِ وَ الْمَيْسِرِ ...وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ‌ ....

۱۰.۳ - رعایت حدود الهی


••• رعايت حدود الهی، مقتضاى اطاعت از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ‌ ... وَ ذلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ.

••• رعايت حدود الهى در احکام ارث، مقتضاى اطاعت از رسول خدا:
تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ ... «تلك» اشاره به احكام ارث در آيات قبل است.

۱۰.۴ - ایمان مؤمنان


اطاعت از رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله، نشانه ایمان مؤمنان:
۱. آمَنَ الرَّسُولُ بِما أُنْزِلَ إِلَيْهِ مِنْ رَبِّهِ وَ الْمُؤْمِنُونَ كُلٌّ آمَنَ بِاللَّهِ وَ مَلائِكَتِهِ وَ كُتُبِهِ وَ رُسُلِهِ لا نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِنْ رُسُلِهِ وَ قالُوا سَمِعْنا وَ أَطَعْنا غُفْرانَكَ رَبَّنا وَ إِلَيْكَ الْمَصِيرُ.
۲. الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنا إِنَّنا آمَنَّا فَاغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا وَ قِنا عَذابَ النَّارِ الصَّابِرِينَ وَ الصَّادِقِينَ وَ الْقانِتِينَ وَ الْمُنْفِقِينَ وَ الْمُسْتَغْفِرِينَ بِالْأَسْحارِ. «قنوت» به معناى اطاعت خاضعانه است.
۳. ... أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ‌ ... إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ ....
۴. يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْأَنْفالِ قُلِ الْأَنْفالُ لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ‌ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَ أَصْلِحُوا ذاتَ بَيْنِكُمْ وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ.
۵. وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ يُطِيعُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ أُولئِكَ سَيَرْحَمُهُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ.
۶. إِنَّما كانَ قَوْلَ الْمُؤْمِنِينَ إِذا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَ رَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ أَنْ يَقُولُوا سَمِعْنا وَ أَطَعْنا وَ أُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ.

۱۱ - پانویس


 
۱. آل‌عمران/سوره۳، آیه۳۲.    
۲. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۳۲.    
۳. نساء/سوره۴، آیه۵۹.    
۴. مائده/سوره۵، آیه۹۲.    
۵. انفال/سوره۸، آیه۱.    
۶. انفال/سوره۸، آیه۲۴.    
۷. انفال/سوره۸، آیه۴۶.    
۸. نور/سوره۲۴، آیه۵۱.    
۹. نور/سوره۲۴، آیه۵۳.    
۱۰. نور/سوره۲۴، آیه۵۴.    
۱۱. زخرف/سوره۴۳، آیه۶۱.    
۱۲. محمّد/سوره۴۷، آیه۳۳.    
۱۳. مجادله/سوره۵۸، آیه۱۳.    
۱۴. تغابن/سوره۶۴، آیه۱۲.    
۱۵. نساء/سوره۴، آیه۵۹.    
۱۶. انفال/سوره۸، آیه۴۶.    
۱۷. آل‌عمران/سوره۳، آیه۳۲.    
۱۸. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۳۲.    
۱۹. نساء/سوره۴، آیه۱۳.    
۲۰. نساء/سوره۴، آیه۵۹.    
۲۱. نساء/سوره۴، آیه۸۰.    
۲۲. مائده/سوره۵، آیه۹۲.    
۲۳. انفال/سوره۸، آیه۱.    
۲۴. انفال/سوره۸، آیه۲۰.    
۲۵. انفال/سوره۸، آیه۴۶.    
۲۶. توبه/سوره۹، آیه۷۱.    
۲۷. نور/سوره۲۴، آیه۵۲.    
۲۸. نور/سوره۲۴، آیه۵۴.    
۲۹. احزاب/سوره۳۳، آیه۳۳.    
۳۰. احزاب/سوره۳۳، آیه۷۱.    
۳۱. محمّد/سوره۴۷، آیه۳۳.    
۳۲. فتح/سوره۴۸، آیه۱۷.    
۳۳. مجادله/سوره۵۸، آیه۱۳.    
۳۴. تغابن/سوره۶۴، آیه۱۲.    
۳۵. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۳۲.    
۳۶. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۳۳.    
۳۷. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۷۲.    
۳۸. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۷۲.    
۳۹. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۷۳.    
۴۰. مائده/سوره۵، آیه۱۵.    
۴۱. مائده/سوره۵، آیه۱۶.    
۴۲. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۷۲.    
۴۳. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۷۴.    
۴۴. مائده/سوره۵، آیه۱۵.    
۴۵. مائده/سوره۵، آیه۱۶.    
۴۶. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۳۲.    
۴۷. توبه/سوره۹، آیه۷۱.    
۴۸. حجرات/سوره۴۹، آیه۱۴.    
۴۹. نور/سوره۲۴، آیه۵۱.    
۵۰. نور/سوره۲۴، آیه۵۲.    
۵۱. احزاب/سوره۳۳، آیه۷۱.    
۵۲. نساء/سوره۴، آیه۴۶.    
۵۳. نساء/سوره۴، آیه۵۹.    
۵۴. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۷۲.    
۵۵. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۷۴.    
۵۶. آل‌عمران/سوره۳، آیه۳۱.    
۵۷. آل‌عمران/سوره۳، آیه۳۲.    
۵۸. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۳۱.    
۵۹. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۳۲.    
۶۰. احزاب/سوره۳۳، آیه۶۶.    
۶۱. آل‌عمران/سوره۳، آیه۳۱.    
۶۲. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۳۲.    
۶۳. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۳۳.    
۶۴. احزاب/سوره۳۳، آیه۳۵.    
۶۵. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص ۴۱۳، «قَنَتْ».    
۶۶. حجرات/سوره۴۹، آیه۱۴.    
۶۷. نساء/سوره۴، آیه۵۹.    
۶۸. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۷۲.    
۶۹. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۷۴.    
۷۰. بقره/سوره۲، آیه۱۴۳.    
۷۱. مائده/سوره۵، آیه۱۵.    
۷۲. مائده/سوره۵، آیه۱۶.    
۷۳. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۸.    
۷۴. نساء/سوره۴، آیه۴۶.    
۷۵. توبه/سوره۹، آیه۱۱۷.    
۷۶. توبه/سوره۹، آیه۱۱۷.    
۷۷. توبه/سوره۹، آیه۱۱۷.    
۷۸. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۹۰.    
۷۹. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۹۳.    
۸۰. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۲، ص ۹۱۱.    
۸۱. آلوسی، شهاب الدین، روح المعانی، ج ۳، ص ۲۵۴.    
۸۲. نساء/سوره۴، آیه۶۶.    
۸۳. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۳، ص ۱۰۸.    
۸۴. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۷۲.    
۸۵. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۲، ص ۸۸۶.    
۸۶. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۷۲.    
۸۷. انفال/سوره۸، آیه۶۴.    
۸۸. توبه/سوره۹، آیه۱۱۷.    
۸۹. نساء/سوره۴، آیه۶۹.    
۹۰. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۳۲.    
۹۱. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۳۳.    
۹۲. نساء/سوره۴، آیه۱۳.    
۹۳. فتح/سوره۴۸، آیه۱۷.    
۹۴. نساء/سوره۴، آیه۱۳.    
۹۵. توبه/سوره۹، آیه۷۱.    
۹۶. توبه/سوره۹، آیه۷۲.    
۹۷. توبه/سوره۹، آیه۷۱.    
۹۸. توبه/سوره۹، آیه۷۲.    
۹۹. احزاب/سوره۳۳، آیه۳۱.    
۱۰۰. احزاب/سوره۳۳، آیه۳۰.    
۱۰۱. احزاب/سوره۳۳، آیه۳۱.    
۱۰۲. انفال/سوره۸، آیه۱.    
۱۰۳. انفال/سوره۸، آیه۲۰.    
۱۰۴. انفال/سوره۸، آیه۲۴.    
۱۰۵. انفال/سوره۸، آیه۴۵.    
۱۰۶. انفال/سوره۸، آیه۴۶.    
۱۰۷. توبه/سوره۹، آیه۷۱.    
۱۰۸. نور/سوره۲۴، آیه۴۷.    
۱۰۹. نور/سوره۲۴، آیه۵۱.    
۱۱۰. محمّد/سوره۴۷، آیه۳۳.    
۱۱۱. انفال/سوره۸، آیه۴۶.    
۱۱۲. مائده/سوره۵، آیه۹۱.    
۱۱۳. مائده/سوره۵، آیه۹۲.    
۱۱۴. نور/سوره۲۴، آیه۴۸.    
۱۱۵. نور/سوره۲۴، آیه۵۰.    
۱۱۶. نور/سوره۲۴، آیه۵۱.    
۱۱۷. نور/سوره۲۴، آیه۴۸.    
۱۱۸. نور/سوره۲۴، آیه۵۰.    
۱۱۹. نور/سوره۲۴، آیه۴۸.    
۱۲۰. نور/سوره۲۴، آیه۵۰.    
۱۲۱. نساء/سوره۴، آیه۶۹.    
۱۲۲. نساء/سوره۴، آیه۷۱.    
۱۲۳. مائده/سوره۵، آیات۹۰-۹۲.    
۱۲۴. نساء/سوره۴، آیه۱۳.    
۱۲۵. نساء/سوره۴، آیه۱۳.    
۱۲۶. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۳، ص ۳۲.    
۱۲۷. آلوسی، شهاب الدین، روح المعانی، ج ۲، ص ۴۴۲.    
۱۲۸. بقره/سوره۲، آیه۲۸۵.    
۱۲۹. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۶.    
۱۳۰. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۷.    
۱۳۱. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص ۴۱۳، «قنت».    
۱۳۲. نساء/سوره۴، آیه۵۹.    
۱۳۳. انفال/سوره۸، آیه۱.    
۱۳۴. توبه/سوره۹، آیه۷۱.    
۱۳۵. نور/سوره۲۴، آیه۵۱.    


۱۲ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۶، ص۷۶، برگرفته از مقاله «اطاعت از محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله».    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.