الفاظ سوگندهای قرآنالفاظ قسم‌های قرآن، الفاظ مورد استفاده در قرآن برای افاده سوگند را می‌گویند. ۱ - تعریفسوگند ، چند رکن دارد که یکی از آن‌ها ادات قسم است. مقصود از ادات، الفاظ و کلماتی است که با آن، جمله خبری غیرقسمی، به جمله قسمی بدل می‌شود. در ادبیات فارسی تنها از کلمه (با) استفاده می‌شود؛ مانند: به خدا !، به پیامبر ! …؛ اما در ادبیات عرب ، واژگان زیادی برای قسم وجود دارد که برخی از آن‌ها، در قرآن نیامده (مانند: لام، ایم، ایمن، م، من و ها) و برخی از آن‌ها در قرآن به کار رفته است. ۲ - در قرآنمهمترین ادوات قسم در فرهنگ عرب که در قرآن نیز به کار رفته‌اند عبارتند از: با؛ تا؛ واو؛ و کلمه عمر. ۳ - ویژگیهااهل ادب می‌گویند این ادوات هرکدام ویژگی‌های خاصی دارند که برخی از آن‌ها عبارتند از: ۱. حرف «با» حرف اصلی قسم است و «واو» جایگزین آن است و حرف «تا» بدل از «واو» قرار می‌گیرد. ۲. حرف «با» می‌تواند به ضمیر نیز متصل شود؛ به خلاف «تا» و «واو» که تنها در اسم ظاهر به کار می‌روند؛ مانند: «والقرآن»، «والعصر» و «تالله». ۳. حرف «تا» مختص اسم مبارک « الله » و در معنا، توام با تعجب است. ۴. آشکارشدن فعل قسم منحصر به حرف «با» و بیانگر اصالت این حرف است. [۲]
فاکر میبدی، محمد، ۱۳۳۸-، تحلیلی برسوگندهای قرآن، ص۵۶.
۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «الفاظ قسم‌های قرآن». |