برج بن مسهر طائیبرج بن مُسْهِر طائی، از قبیله طی و از شاعران مُخَضْرم که در دوره جاهلی و اسلام می‌زیسته و بعدها به خوارج پیوسته، و از شاعران مشهور آن گروه بوده است. ۱ - مسلمان بودن برجاز چگونگی اسلام آوردنش در کتب تراجم اصحاب و رجال سخنی نرفته است. ۲ - نسب برجخطیب تبریزی [۱]
یحیی بن علی خطیب تبریزی، شرح دیوان الحماسة، ج۱، ص۱۸۶.
به نقل از ابوهلال عسکری او را به بنی جدیله، شاخه ای از قبیله طی ، نسبت داده و پس از او ابن ابی الحدیدنسب او را تا قحطان آورده است.
۳ - اشعار برج بن مسهر طائیابوتمام در دیوان الحماسة سیزده بیت از اشعار او ـ شش بیت از قصیده «تائیه» و هفت بیت از قصیده دیگری با قافیه «ض» ـ را نقل کرده است. [۳]
یحیی بن علی خطیب تبریزی، شرح دیوان الحماسة (بی تا)، ج۱، ص۱۸۶ـ۱۸۷.
[۴]
یحیی بن علی خطیب تبریزی، شرح دیوان الحماسة (بی تا)، ج۲، ص۸۵ـ۸۶.
۴ - سرزنش برج توسط علی علیهالسلامبرج شعار خوارج را چنان بر زبان می‌آورده که امام علی ، علیه السّلام، بشنود؛ و آن حضرت در نهج البلاغه (خطبه ۱۸۴) او را سرزنش و امر به سکوت کرده است. ۵ - تسلط برج در ساختن جملات مسجّعوی با سواد بن قارب، کاهن معروف دوره جاهلی ، دیداری داشته که آلوسی [۶]
محمود شکری آلوسی، بلوغ الارب فی معرفة احوال العرب، ج۳، ص۲۹۹، چاپ محمد بهجة اثری، بیروت (تاریخ مقدمه ۱۳۱۴).
بتفصیل آن را آورده است.
شرح این دیدار، گویای تسلط بُرج در ساختن و پرداختن جملات مسجّع است. ۶ - شهرت برجبرج از شجاعان و سوارکاران عرب نیز بوده است. ۷ - منابع(۱) محمود شکری آلوسی، بلوغ الارب فی معرفة احوال العرب، چاپ محمد بهجة اثری، بیروت (تاریخ مقدمه ۱۳۱۴). (۲) ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، چاپ محمدابوالفضل ابراهیم، ۱۳۸۵ـ۱۳۸۷/ ۱۹۶۵ـ ۱۹۶۷. (۳) یحیی بن علی خطیب تبریزی، شرح دیوان الحماسة (بی تا). (۴) خیرالدین زرکلی، الاعلام، بیروت (بی تا). (۵) علی بن ابی طالب (ع)، امام اول، نهج البلاغة، چاپ صبحی صالح، بیروت (تاریخ مقدمه ۱۳۸۷). (۶) محمد بن عمران مرزبانی، معجم الشعراء، چاپ ف کرنکو، بیروت ۱۴۰۲/ ۱۹۸۲؛ ۸ - پانویس
۹ - منبعدانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «برج بن مسهر طائی»، شماره۹۰۸. |