تبر - به فتح تاء (مفردات‌نهج‌البلاغه)تَبر (بر وزن عقل) از مفردات نهج البلاغه، به معنای هلاکت می‌باشد که حضرت علی (علیه‌السلام) از این واژه در خصوص برنامه‌ریزی در جنگ، استفاده نموده است. ۱ - مفهومشناسیتَبر (بر وزن عقل) به معنای هلاکت آمده است. چنان‌که گفته می‌شود: «تبر تبرا: هلک.» این واژه از باب تفعیل به معنی هلاک کردن می‌آید. ۲ - کاربردهاامام (صلوات‌الله‌علیه) به کمیل بن زیاد می‌نویسد: «فاّن تضییع المرء ماولّی و تکلّفه ما کفی لعجز حاضر و رای متبّر؛ ضایع کردن مرد مورد ولایت و خود را و زحمت انداختن خود در آن‌چه کفایت شده ناتوانی حاضر و رای شکسته و هلاک شده می‌باشد.» «متبّر»: اسم مفعول از باب تفعیل است. ۳ - تعداد کاربرداین واژه یک‌بار در «نهج البلاغه» آمده است. ۴ - پانویس
۵ - منبعقرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «تبر»، ص۱۷۰-۱۶۹. |