تنزیه عیسی (قرآن)از مصادیق تنزیه‌شوندگان که در آیات قرآن بیان شده، عیسی علیه‌السلام است. ۱ - تنزیه از همتایی باخداعیسی علیه‌السلام، به دور از انديشه همتايى با خداوند: «وَ إِذْ قالَ اللَّهُ يا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ أَ أَنْتَ قُلْتَ لِلنَّاسِ ... قالَ سُبْحانَكَ ما يَكُونُ لِي أَنْ أَقُولَ ما لَيْسَ لِي بِحَقٍّ إِنْ كُنْتُ قُلْتُهُ فَقَدْ عَلِمْتَهُ تَعْلَمُ ما فِي نَفْسِي ...؛و به ياد آوريد آنگاه كه‌خداوند به عيسى بن مریم مى‌گويد: آيا تو به مردم گفتى كه ... او مى‌گويد: منزّهى تو! من حق ندارم آنچه را كه شايسته من نيست، بگويم! اگر چنين سخنى را گفته باشم، تو مى‌دانى. تو از آنچه در روح و جان من است، آگاهى؛ و من از آنچه در ذات پاك توست، آگاه نيستم....» جمله «تعلم ما فى نفسى» اشاره به اين دارد كه در انديشه و افكار وى نيز چنين چيزى يعنى شايستگى الوهيّت و همتايى با خداوند، خطور نكرده است ۲ - تنزیه از استبدادتنزیه عيسى عليه‌السلام، از هرگونه سركشى و استبداد: «قالَ إِنِّي عَبْدُ اللَّهِ ... • وَ بَرًّا بِوالِدَتِي وَ لَمْ يَجْعَلْنِي جَبَّاراً شَقِيًّا؛ناگهان عيسى زبان به سخن گشود و گفت: ... و مرا نسبت به مادرم نیکوکار قرار داده؛ و جبّار و عصيانگر قرار نداده است.» ۳ - تنزیه از شرکعيسى عليه‌السلام، مبرّا از هرگونه شرک: ۱. «وَ إِذْ قالَ اللَّهُ يا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ أَ أَنْتَ قُلْتَ لِلنَّاسِ اتَّخِذُونِي وَ أُمِّي إِلهَيْنِ مِنْ دُونِ اللَّهِ قالَ سُبْحانَكَ ما يَكُونُ لِي أَنْ أَقُولَ ما لَيْسَ لِي بِحَقٍ ...؛و به ياد آوريد آنگاه كه‌خداوند به عيسى بن مريم مى‌گويد: آيا تو به مردم گفتى كه من و مادرم را بعنوان دو معبود در برابر خداى يكتا انتخاب كنيد؟!، او مى‌گويد: منزّهى تو! من حق ندارم آنچه را كه شايسته من نيست، بگويم!....» ۲. «... وَ عِيسى ... • ... وَ لَوْ أَشْرَكُوا لَحَبِطَ عَنْهُمْ ما كانُوا يَعْمَلُونَ؛... و عيسى ... و اگر مشرك شوند، آنچه از اعمال نيك انجام داده‌اند، نابود مى‌گردد( و نتيجه‌اى عايد آنها نمى‌شود).» حرف «لو» براى امتناع شرط و جواب به‌كار مى‌رود؛ بنابراين، آيه دلالت مى‌كند بر اين‌كه شرك، تحقّق نيافته؛ پس جزاى آن (حبط عمل) نيز محقّق نشده است. ۴ - تنزیه از شقاوتعيسى عليه السلام، منزّه از شقاوت: «... وَ لَمْ يَجْعَلْنِي جَبَّاراً شَقِيًّا؛... و جبّار و عصيانگر قرار نداده است.» ۵ - پانویس۶ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن،فرهنگ قرآن، ج۲۱، ص۳۳۷، برگرفته از مقاله «تنزیه عیسی علیه‌السلام» |