حسن ختامحسن ختام، ختم سخن به عبارات دال بر تامین غرض گوینده و پایان یافتن مطلب است. ۱ - تعریفچنانچه شاعر یا سخنور، شعر یا سخن خود را به بهترین بیان ممکن ختم کند که نشان دهد به غرض و مقصد خویش رسیده و راضی است، کلام از حسن ختام برخوردار است. ۲ - حسن ختام در قرآن«حسن ختام» که به آن «براعت ختام» نیز می‌گویند، در قرآن به بهترین صورت وجود دارد که متضمن معانی بدیع و نو است و به شنونده می‌فهماند که به انتهای سخن رسیده است و دیگر منتظر ادامه کلام نماند؛ مانند ختم سوره بقره به دعا و ایمان به خدا و تصدیق رسالت، و ختم سوره آل عمران به نظر به مخلوقات و امر به صبر و مصابره و مرابطه. اختتام‌های قرآن به قرار ذیل است: ادعیه؛ وصایا؛ فرایض؛ تحمید و تهلیل؛ مواعظ؛ وعد و وعید؛ … [۴]
معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۵، ص۲۳۶.
[۵]
بستانی، بطرس، ۱۸۹۸ - ۱۹۶۹، محیط المحیط قاموس مطول للغة العربیة، ص۲۱۷.
۳ - عناوین مرتبطخواتم سور. ۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «حسن ختام». |