حسن و قبح اعتباریحسن و قبح نیازمند به واسطه در اتصاف شیء به آن دو را حسن و قبح اعتباری گویند. ۱ - تعریفحسن و قبح اعتباری، مقابل حسن و قبح ذاتی و عرفی عرفی بوده و عبارت است از حسن و قبح فعلی که آن فعل به تنهایی، نه علت تامه برای حسن و قبح است و نه مقتضی آن، بلکه حسن و قبح آن اعتباری است؛ به این معنا که اگر فعل به اعتبار عناوین ضمیمه شده به آن، در زیر عنوان «حَسَن» قرار گیرد، حُسن، و اگر زیر عنوان «قبیح» قرار گیرد، قبح پیدا می‌کند و اگر داخل در هیچ کدام نباشد یعنی نه عنوان حسن بر آن منطبق باشد و نه عنوان قبیح نه حسن دارد و نه قبح، مانند: عنوان زدن یتیم، که اگر به قصد تادیب او باشد، زیر عنوان عدل قرار گرفته و حسن است و اگر به عنوان تشفی و تعدی باشد، داخل در عنوان ظلم بوده و قبیح است. [۲]
محمدی، علی، شرح اصول فقه، ج۲، ص۶۴.
۲ - پانویس
۳ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۴۲۱، برگرفته از مقاله «حسن و قبح اعتباری». |