حسن و قبح ذاتیحسن و قبح ذاتی به حسن و قبح بی نیاز از واسطه در اتصاف شیء به آن دو اطلاق می‌شود. ۱ - تعریفحسن و قبح ذاتی، مقابل حسن و قبح عرضی و اعتباری بوده و مراد از آن این است که برخی از افعال اختیاری علت و تمام موضوع برای حکم عقلا به حسن یا قبح، می‌باشد؛ یعنی عقلا هر جا با این عنوان رو به رو شوند، به حسن یا قبح آن حکم می‌کنند، مانند: عنوان عدل و ظلم ، علم و جهل ، که عناوین عدل و علم، حسن ذاتی دارد؛ یعنی تمام موضوع برای حکم به حسن می‌باشد. هم چنین، ظلم و جهل، تمام موضوع برای قبح می‌باشد. علت این که به این قسم حسن و قبح ذاتی گفته می‌شود این است که این عناوین به خودی خود و به طور مستقل به حسن و قبح متصف بوده و به واسطه در اتصاف محتاج نمی‌باشد. [۲]
منابع اجتهاد (از دیدگاه مذاهب اسلامی)، جناتی، محمد ابراهیم، ص۲۳۳.
[۴]
شرح اصول فقه، محمدی، علی، ج۲، ص (۶۲-۶۰).
۲ - پانویس
۳ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۴۲۱، برگرفته از مقاله «حسن و قبح ذاتی». |