رسالة فی الغناء (للبهبهانی)مؤلف این رساله، آقا محمود بن محمد علی بهبهانی کرمانشاهی (م ۱۲۶۹ ق) است. ۱ - گزارش کتاباین رساله در مجموعه ۱۵۳۷ کتابخانۀ مرحوم آیة الله نجفی مرعشی قدس سره نگهداری می‌شود. در این مجموعه از این مؤلف سه رساله هست: رسالۀ اول منظومه‌ای است فقهی و مختصر، از ابتدای طهارت تا آخر امر به معروف و نهی از منکر. رسالۀ دوم همین رساله است که در زمان حیات مؤلف استنساخ شده و خود مؤلف آن را تصحیح کرده و در سال ۱۲۶۳ پایان یافته است. و رسالۀ سوم حاوی چند سؤال و جواب است که بعضا به فارسی است. شیخ آقا بزرگ تهرانی در ذریعه (ج ۱۶، ص۶۲) گوید: رسالة فی الغناء للآقا محمد علی الکرمانشاهی نزیل طهران المتوفی ۱۲۶۹ اولها: احمد الله علی نواله... فرغ منها اواخر محرم ۱۲۶۳. رایت النسخة بخطه عند حفیده الحاج آقا احمد بن الحاج آقا هادی فی طهران. احتمالا در کلام ایشان سقطی رخ داده و «محمود بن» از قلم افتاده، زیرا این رساله از آقا محمود فرزند آقا محمد علی است نه خود آقا محمد علی؛ و حاج آقا احمد، که تهرانی وی را به عنوان نوۀ مؤلف معرفی کرده، نوۀ آقا محمود و فرزند آقا هادی است و نیز سایر مشخصات مانند تاریخ وفات و تاریخ پایان یافتن آن با رسالۀ آقا محمود تطبیق می‌کند. بعلاوه، چنانکه در فهرست کتابخانه گفته شده مؤلف در مقدمه به نام خود تصریح می‌کند. ۲ - معرفی کتاباین اثر، در فهرست کتابخانۀ آیة الله مرعشی قدس سره (ج ۴، ص۳۳۷) چنین معرفی شده است: ... الغناء از آقا محمود بن محمد علی بهبهانی کرمانشاهی. در این رساله استدلال می‌شود بر حرمت غنا و آواز شهوت انگیز حتی در خواندن قرآن و دعا و مناجات و مراثی و سرودهای مذهبی... این رساله را در ذریعه... به پدر مؤلف آقا محمد علی بهبهانی نسبت می‌دهد ولی این نسبت نادرست است و مؤلف به نام خود در مقدمه تصریح می‌کند. مرحوم بهبهانی در این اثر، برای اثبات حرمت ذاتی غنا حتی در خواندن قرآن و دعا و مراثی به آیات، روایات، اجماع و اقوال اهل لغت استشهاد می‌کند و در آخر با رد قول بعضی از علما که قرآن و مراثی را از اطلاق حرمت غنا، تخصیصا یا تخصصا خارج می‌دانند احتیاط در این مورد را امر مرغوب و مطلوبی می‌شمرد. ۳ - کتاب های مؤلفاز این رساله در سلسله تالیفات ایشان در کتاب وحید بهبهانی (ص ۳۵۲) نامی برده نشده است. بسیاری از تالیفات این بزرگوار به صورت خطی و بعضا با خط خود مؤلف در کتابخانۀ مرحوم آیة الله نجفی مرعشی قدس سره موجود است و در فهرست این کتابخانه ذکر شده است؛ این آثار عبارتند از: ۱- اجوبة المسائل الثلاث ۲- ارشاد السالک فی شرح دلیل الناسک ۳- اصول الفقه ۴- تنبیه الغافلین و ایقاظ الراقدین ۵- الجنة الواقیة ۶- شرح الارجوزة الفقهیة ۷- شرح مفاتیح الشرائع ۸- عکوس الشموس ۹- الغناء ۱۰- مفاتیح النجاة فی شرح دعاء السمات ۱۱- المنتخب من الصواعق المحرقة ۱۲- مهیج الاشواق ۱۳- النخبة الوجیزة; ۱۴- هدایة الطالبین و ارشاد الراغبین [۲]
راهنمای فهرست کتابخانه آیة الله مرعشی، ج۲، ص۲۰۹.
۴ - پانویس
۵ - منبعنرم افزار مجموعه جامع فقه اهل البیت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور). |