زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

زیارتگاه عبدالعزیز بن عبدالقادر گیلانی‌






زیارتگاه‌های متعددی به عبدالعزیز بن عبدالقادر گیلانی، منسوب است؛ از جمله یک زیارتگاه در حاشیه دره شمال غربی شهر عقره، از توابع استان دهوک و زیارتگاه دیگری در جنوب شرقی جبل سنجار از توابع استان نینوا در کشور عراق قرار دارد و زیارتگاه دیگری در استان حَسَکه، در شمال شرقی کشور سوریه، وجود دارد، اما با توجه به تصریح مورخان مبنی بر سکونت وی در روستای حیال سنجار، باید قبر اصلی وی را در حیال سنجار بدانیم.


۱ - معرفی اجمالی



عبدالعزیز گیلانی، کنیه‌اش ابوبکر بود و نزد پدرش عبدالقادر گیلانی، فقه و علوم دینی را آموخت، او از پدر خود و نیز ابومنصور عبدالرحمان بن محمد قزّاز و دیگران، حدیث شنید، خود نیز به تدریس و روایت حدیث و موعظه‌کردن، پرداخت و کسانی هم نزد وی، شاگردی کردند، سپس به روستای «حیال» از روستاهای سنجار، مهاجرت نمود و در آنجا سکونت کرد.
[۱] سبط بن جوزى، يوسف بن قزاوغلی، مرآة الزمان فی تواریخ الاعیان، ج۲۱، ص۱۰۹.


۲ - زیارتگاه‌های منسوب



زیارتگاه‌های مختلفی به عبدالعزیز منسوب است.

۲.۱ - شهر عقره عراق


زیارتگاه منسوب به عبدالعزیز بن عبدالقادر گیلانی، در حاشیه دره شمال غربی شهر عقره قرار دارد و مهم‌ترین زیارتگاه استان دهوک، به شمار می‌آید.


۲.۱.۱ - توصیف بنا


این زیارتگاه، شامل ساختمان و تکیه بزرگی است که بر فراز آن، گنبدی وجود دارد. روی قبر نیز ضریح طلاکوبی، به شیوه ضریح‌های موجود در ایران، نصب شده است.
گفته می‌شود این زیارتگاه، زائران بسیاری نیز از میان طرفداران و پیروان طریقت قادریه، از کشورهای مختلف اسلامی، به‌ویژه هند، پاکستان، افغانستان، ایران و ترکیه دارد.

۲.۲ - استان حسکه سوریه


زیارتگاه دیگری نیز منسوب به عبدالعزیز بن عبدالقادر گیلانی، در روستای «غرّه»، در دامنه شمالی جبل عبدالعزیز، در استان حَسَکه، در شمال شرقی کشور سوریه، وجود دارد، و کنار آن، گنبدی نیز منسوب به فرزندش، عمر بن عبدالعزیز گیلانی، وجود دارد.

۲.۳ - سنجار عراق


زیارتگاهی، در روستای «تل‌حیال»، در جنوب شرقی «جبل سنجار» قرار دارد و به عبدالعزیز بن عبدالقادر گیلانی، منسوب است.
ویرانه‌های «حیال»، امروزه در منطقه‌ای به نام «تل حیال»، در جنوب روستای «مجنونیه» و در غرب شهر سنجار، باقی مانده است و در فاصله حدود یک مایل از غرب مجنونیه و ۵/ ۱ مایل از شمال غربی تل حیال، گنبد قبر عبدالعزیز گیلانی، قرار دارد.
ثامر العامری، تصویری از این مقبره، درج کرده است که نشان می‌دهد دارای ساختمانی قدیمی است که بر فراز آن نیز گنبد مخروطی شکل ترک‌داری، به شیوه گنبدهای مقابر موجود در شمال عراق، وجود دارد.
[۲] عامری، ثامر عبدالحسن، المراقد والمزارات فی العراق، ص۳۰۳.

گفتنی است، خاندان «حیالی» که خود را از نسل عبدالعزیز گیلانی می‌دانند، با توجه به اقامت وی در حیال، به این روستا منسوب گشته‌اند.

۲.۴ - قول صحیح


با توجه به تصریح مورخان مبنی بر اینکه عبدالعزیز گیلانی در روستای «حیال» از توابع سنجار، سکونت نموده و مزاری نیز برای وی در همانجا، وجود دارد، بنابراین انتساب دو قبر منسوب به وی در شهر عقره عراق و در روستای غرّه سوریه، پذیرفتنی نیست.

۳ - پانویس


 
۱. سبط بن جوزى، يوسف بن قزاوغلی، مرآة الزمان فی تواریخ الاعیان، ج۲۱، ص۱۰۹.
۲. عامری، ثامر عبدالحسن، المراقد والمزارات فی العراق، ص۳۰۳.


۴ - منبع



زیارت‌گاه‌های عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم، برگرفته از مقاله «زیارتگاه عبدالعزیز بن عبدالقادر گیلانی‌» ج۲، ص۲۲۰.    
زیارت‌گاه‌های عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم، برگرفته از مقاله «زیارتگاه عبدالعزیز بن عبدالقادر گیلانی‌»، ج۲، ص۴۰۰.    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.