زمان تقریبی مطالعه: 6 دقیقه
 

عقیده منافقان (قرآن)





نَفَق، ايجاد سوراخى در زمین است كه راه رهايى داشته باشد -همانند سوراخ موش‌- پايان يافتن و از بين رفتن. نفاق عبارت است از داخل شدن در شرع و دین از راهى و خروج از آن از راه ديگر، اظهار اسلام با اهل آن و مخفى كردن غير اسلام در درون، ظاهر و باطن متفاوت داشتن، دورویی، ریاکاری.
[۴] فرهنگ بزرگ سخن، ج ۸، ص ۷۸۸۲، «نفاق».
نفاق هم در ایمان است، هم طاعات، هم معاشرت با مردم. نفاق اعمّ از ریا است‌. در این مقاله آیات مرتبط با عقیده منافقان معرفی می‌شوند.


۱ - فرار از جنگ



عقيده منافقان، مبنى بر رهایی از مرگ، در صورت فرار از جنگ:
وَ إِذْ يَقُولُ الْمُنافِقُونَ وَ الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ ما وَعَدَنَا اللَّهُ وَ رَسُولُهُ إِلَّا غُرُوراً قُلْ لَنْ يَنْفَعَكُمُ الْفِرارُ إِنْ فَرَرْتُمْ مِنَ الْمَوْتِ أَوِ الْقَتْلِ وَ إِذاً لا تُمَتَّعُونَ إِلَّا قَلِيلًا.

۲ - عقیده به خدا



منافقان، داراى عقیده به خدا:
۱. وَ إِذا قِيلَ لَهُمْ تَعالَوْا إِلى‌ ما أَنْزَلَ اللَّهُ وَ إِلَى الرَّسُولِ رَأَيْتَ الْمُنافِقِينَ يَصُدُّونَ عَنْكَ صُدُوداً ... يَحْلِفُونَ بِاللَّهِ‌ ....
۲. لَوْ كانَ عَرَضاً قَرِيباً وَ سَفَراً قاصِداً لَاتَّبَعُوكَ وَ لكِنْ بَعُدَتْ عَلَيْهِمُ الشُّقَّةُ وَ سَيَحْلِفُونَ بِاللَّهِ لَوِ اسْتَطَعْنا لَخَرَجْنا مَعَكُمْ يُهْلِكُونَ أَنْفُسَهُمْ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ إِنَّهُمْ لَكاذِبُونَ.
۳. وَ يَحْلِفُونَ بِاللَّهِ إِنَّهُمْ لَمِنْكُمْ وَ ما هُمْ مِنْكُمْ وَ لكِنَّهُمْ قَوْمٌ يَفْرَقُونَ.
۴. يَحْلِفُونَ بِاللَّهِ لَكُمْ لِيُرْضُوكُمْ‌ ... يَحْلِفُونَ بِاللَّهِ ما قالُوا ....
۵. سَيَحْلِفُونَ بِاللَّهِ لَكُمْ‌ ... آيه مزبور، مربوط به منافقان است.
۶. أَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ أَمِ ارْتابُوا ... وَ أَقْسَمُوا بِاللَّهِ‌ جَهْدَ أَيْمانِهِمْ‌ ....
۷. أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ تَوَلَّوْا قَوْماً غَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ ما هُمْ مِنْكُمْ وَ لا مِنْهُمْ وَ يَحْلِفُونَ عَلَى الْكَذِبِ وَ هُمْ يَعْلَمُونَ‌ يَوْمَ يَبْعَثُهُمُ اللَّهُ جَمِيعاً فَيَحْلِفُونَ لَهُ كَما يَحْلِفُونَ لَكُمْ وَ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ عَلى‌ شَيْ‌ءٍ أَلا إِنَّهُمْ هُمُ الْكاذِبُونَ.
۸. إِذا جاءَكَ الْمُنافِقُونَ قالُوا نَشْهَدُ إِنَّكَ لَرَسُولُ اللَّهِ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ إِنَّكَ لَرَسُولُهُ وَ اللَّهُ يَشْهَدُ إِنَّ الْمُنافِقِينَ لَكاذِبُونَ‌ اتَّخَذُوا أَيْمانَهُمْ جُنَّةً فَصَدُّوا عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ إِنَّهُمْ ساءَ ما كانُوا يَعْمَلُونَ‌ يَقُولُونَ لَئِنْ رَجَعْنا إِلَى الْمَدِينَةِ لَيُخْرِجَنَّ الْأَعَزُّ مِنْهَا الْأَذَلَّ وَ لِلَّهِ الْعِزَّةُ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنِينَ وَ لكِنَّ الْمُنافِقِينَ لا يَعْلَمُونَ.

۳ - سوگند دروغ



سوگند دروغ، راه نجات از گرفتاريهاى قیامت، در بينش غلط منافقان:
يَوْمَ يَبْعَثُهُمُ اللَّهُ جَمِيعاً فَيَحْلِفُونَ لَهُ كَما يَحْلِفُونَ لَكُمْ وَ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ عَلى‌ شَيْ‌ءٍ أَلا إِنَّهُمْ هُمُ الْكاذِبُونَ‌. آيه، مربوط به منافقان است.
[۲۵] كشف الاسرار، ج ۱۰، ص ۲۳.


۴ - دوری از مسئولیت‌ها



كنار كشيدن از مسئوليتها و مشكلات جامعه، کیاست و تیزهوشی، در بينش منافقان:
إِنْ تُصِبْكَ حَسَنَةٌ تَسُؤْهُمْ وَ إِنْ تُصِبْكَ مُصِيبَةٌ يَقُولُوا قَدْ أَخَذْنا أَمْرَنا مِنْ قَبْلُ وَ يَتَوَلَّوْا وَ هُمْ فَرِحُونَ.

۵ - عقیده مشرکان در مورد جهاد



••• ترک جهاد، مايه سلامت ماندن و جلوگيرى از مرگ، در پندار غلط منافقان:
الَّذِينَ قالُوا لِإِخْوانِهِمْ وَ قَعَدُوا لَوْ أَطاعُونا ما قُتِلُوا قُلْ فَادْرَؤُا عَنْ أَنْفُسِكُمُ الْمَوْتَ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ.

••• جهاد در راه خدا، بلا و گرفتاری، در بينش منافقان:
وَ مِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ ائْذَنْ لِي وَ لا تَفْتِنِّي أَلا فِي الْفِتْنَةِ سَقَطُوا وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِيطَةٌ بِالْكافِرِينَ. آيه، مربوط به منافقان است.

••• جهاد در راه خدا، مرگ و نابودی، در پندار و بينش اهل نفاق:
۱. الَّذِينَ قالُوا لِإِخْوانِهِمْ وَ قَعَدُوا لَوْ أَطاعُونا ما قُتِلُوا قُلْ فَادْرَؤُا عَنْ أَنْفُسِكُمُ الْمَوْتَ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ.
۲. وَ يَقُولُ الَّذِينَ آمَنُوا لَوْ لا نُزِّلَتْ سُورَةٌ فَإِذا أُنْزِلَتْ سُورَةٌ مُحْكَمَةٌ وَ ذُكِرَ فِيهَا الْقِتالُ رَأَيْتَ الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ يَنْظُرُونَ إِلَيْكَ نَظَرَ الْمَغْشِيِّ عَلَيْهِ مِنَ الْمَوْتِ فَأَوْلى‌ لَهُمْ.

۶ - عدم حقانیت پیامبرصلی‌الله‌علیه‌وآله



تأخير عذاب منافقان اهانت كننده به رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله دليل عدم حقانيّت آن حضرت، در بينش آنان:
أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ نُهُوا عَنِ النَّجْوى‌ ثُمَّ يَعُودُونَ لِما نُهُوا عَنْهُ وَ يَتَناجَوْنَ بِالْإِثْمِ وَ الْعُدْوانِ وَ مَعْصِيَةِ الرَّسُولِ وَ إِذا جاؤُكَ حَيَّوْكَ بِما لَمْ يُحَيِّكَ بِهِ اللَّهُ وَ يَقُولُونَ فِي أَنْفُسِهِمْ لَوْ لا يُعَذِّبُنَا اللَّهُ بِما نَقُولُ حَسْبُهُمْ جَهَنَّمُ يَصْلَوْنَها فَبِئْسَ الْمَصِيرُ . مورد آيه، منافقان است.

۷ - عزت در عقیده منافقان



ايجاد روابط با کافران و پذيرش سلطه آنان، مايه عزّت منافقان در بينش آنان:
بَشِّرِ الْمُنافِقِينَ بِأَنَّ لَهُمْ عَذاباً أَلِيماً الَّذِينَ يَتَّخِذُونَ الْكافِرِينَ أَوْلِياءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِينَ أَ يَبْتَغُونَ عِنْدَهُمُ الْعِزَّةَ فَإِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّهِ جَمِيعاً.

۸ - پانویس


 
۱. فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، ج۵، ص ۱۷۷، «نفق».    
۲. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص ۵۰۲، «نفق».    
۳. فیومی، احمد بن محمد، المصباح المنیر، ج ۱، ص ۶۱۸، «نفقت».    
۴. فرهنگ بزرگ سخن، ج ۸، ص ۷۸۸۲، «نفاق».
۵. نراقی، محمدمهدی، جامع السعادات، ج ۲، ص ۴۲۴.    
۶. احزاب/سوره۳۳، آیه۱۲.    
۷. احزاب/سوره۳۳، آیه۱۶.    
۸. نساء/سوره۴، آیه۶۱.    
۹. نساء/سوره۴، آیه۶۲.    
۱۰. توبه/سوره۹، آیه۴۲.    
۱۱. توبه/سوره۹، آیه۵۶.    
۱۲. توبه/سوره۹، آیه۶۲.    
۱۳. توبه/سوره۹، آیه۷۴.    
۱۴. توبه/سوره۹، آیه۹۵.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۵، ص ۹۳.    
۱۶. نور/سوره۲۴، آیه۵۰.    
۱۷. نور/سوره۲۴، آیه۵۳.    
۱۸. مجادله/سوره۵۸، آیه۱۴.    
۱۹. مجادله/سوره۵۸، آیه۱۸.    
۲۰. منافقون/سوره۶۳، آیه۱.    
۲۱. منافقون/سوره۶۳، آیه۲.    
۲۲. منافقون/سوره۶۳، آیه۸.    
۲۳. مجادله/سوره۵۸، آیه۱۸.    
۲۴. ثعلبی، الکشف و البیان، ج ۹، ص ۲۶۳.    
۲۵. كشف الاسرار، ج ۱۰، ص ۲۳.
۲۶. توبه/سوره۹، آیه۵۰.    
۲۷. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۶۸.    
۲۸. توبه/سوره۹، آیه۴۹.    
۲۹. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۹، ص ۳۰۵.    
۳۰. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۶۸.    
۳۱. محمّد/سوره۴۷، آیه۲۰.    
۳۲. مجادله/سوره۵۸، آیه۸.    
۳۳. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۹، ص ۳۷۶.    
۳۴. نساء/سوره۴، آیه۱۳۸.    
۳۵. نساء/سوره۴، آیه۱۳۹.    


۹ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۱، ص۱۶۲، برگرفته از مقاله «عقیده منافقان».    


رده‌های این صفحه : موضوعات قرآنی | نفاق




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.