زمان تقریبی مطالعه: 2 دقیقه
 

علایم حقیقت





ابزار عرفی شناخت استعمالات حقیقی از مجازی را علایم حقیقت گویند.


۱ - تعریف علایم حقیقت



علایم حقیقت، به معنای نشانه‌ها و شیوه‌های عرفی است که عرف به کمک آنها، نوع استعمال یک لفظ در معنا را از نظر حقیقت بودن یا نبودن مشخص می‌کند؛ به بیان دیگر، گاهی انسان شک می‌کند که یک لفظ برای معنایی خاص وضع شده یا نه، برای مثال شک می‌کند که لفظ «اسد» برای حیوان درنده وضع شده یا نه، در نتیجه، نمی‌داند آیا استعمال این لفظ در این معنا، به صورت مجاز است تا به قرینه صارفه نیاز باشد یا به صورت حقیقت است.

۲ - راه‌های شناخت حقیقت از مجاز



علمای اصول، برای تشخیص معنای حقیقی از معنای مجازی، راه‌ها و نشانه‌های مختلفی ذکر نموده‌اند؛ برای مثال، در کتاب «هدایة المسترشدین» بیش از دوازده علامت ذکر شده است، ولی مهم‌ترین و معروف‌ترین آنها سه علامت است: ۱. تبادر؛ ۲. عدم صحت سلب؛ ۳. اطراد.
[۲] نهایة الاصول، بروجردی، حسین، ص (۴۱-۳۹).
[۳] مبادی فقه و اصول، فیض، علیرضا، ص۸۴.
[۴] مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه، محمدی، ابوالحسن، ص (۳۱-۳۰).
[۵] شرح اصول فقه، محمدی، علی، ج۱، ص (۶۲-۶۱).


۳ - پانویس


 
۱. نهایة الاصول، بروجردی، حسین، ص۳۴.    
۲. نهایة الاصول، بروجردی، حسین، ص (۴۱-۳۹).
۳. مبادی فقه و اصول، فیض، علیرضا، ص۸۴.
۴. مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه، محمدی، ابوالحسن، ص (۳۱-۳۰).
۵. شرح اصول فقه، محمدی، علی، ج۱، ص (۶۲-۶۱).
۶. فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول، ولایی، عیسی، ص۱۷۴.    
۷. هدایة المسترشدین فی شرح معالم الدین، اصفهانی، محمد تقی بن عبد الرحیم، ص (۵۲-۴۱).    
۸. مظفر، محمد رضا، اصول الفقه، ج۱، ص (۳۴-۳۱).    
۹. کفایة الاصول، آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، ص۲۰.    


۴ - منبع



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۵۷۸، برگرفته از مقاله «علایم حقیقت».    

رده‌های این صفحه : علائم حقیقت و مجاز




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.