زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

علی بن سالم والبی





ابوالحسن علی بن سالم والبی۱۴۳ق)، از محدثان و مفسران قرن دوم هجری قمری بود.


۱ - معرفی اجمالی



ابوالحسن علی بن سالم بن مخارق والبی قرشی حمصی جزری، کنیه‌های دیگری مانند ابوطلحه و ابومحمد برای او ذکر شده است. وی از بردگان آزاد شده بنی‌هاشم بود. نیاکان او از جزیره بوده و به حمص،
[۲] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۲، ص۳۰۲.
شهری در سوریه منتقل شدند. ابوالحسن از دانش افرادی مانند مجاهد، محمد بن زید و راشد بن سعد بهره گرفت. او فردی محدث و مفسر بود و ناسخ و منسوخ قرآن را از ابن عباس روایت کرده، ولی او را ندیده است. او شاگردانی مانند بدیل بن میسر، معمر، عبدالله بن سالم و داود بن ابی هند را تربیت نمود. او سفری به انبار داشت و نزد ابوالعباس سفاح (حکومت ۱۳۲-۱۳۶ق) حضور یافت. خطیب بغدادی احادیث او را صحیح، ولی خود او را دارای رای و نظر سوء دانسته است و به نقل از احمد بن حنبل می‌گوید که علی بن ابی طلحه‌ای که ثوری و حسن بن صالح از او روایت کرده‌اند، کوفی بوده و غیر از فرد مذکور است، ولی ابن حجر هر دو نفر را متحد دانسته است.
[۸] خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهیب تهذیب الکمال، ج۷، ص۳۳۹.


۲ - تالیفات



از آثار او کتاب تفسیر القرآن و کتاب فی الوجوه و النظائر می‌باشد که مطالب این کتاب را از ابن عباس گرفته است.

۳ - وفات



وی سرانجام در سال ۱۴۳ق درگذشت. سال‌های ۱۲۰ و ۱۲۳ق تاریخ‌های دیگری‌اند که برای فوت او ذکر کرده‌اند.
[۱۴] غطفانی، یحیی بن معین، تاریخ، ج۱، ص۲۱۳.
[۲۰] دارقطنی، علی بن عمر، السنن، ج۳، ص۱۴۸.
[۲۱] ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، تقریب التهذیب، ج۲، ص۳۹.


۴ - پانویس


 
۱. مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۲۰، ص۴۹۰.    
۲. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۲، ص۳۰۲.
۳. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۱۱، ص۴۲۶-۴۲۷.    
۴. بخاری، محمد بن اسماعیل، التاریخ الکبیر، ج۶، ص۲۸۱.    
۵. ابن حبان، محمد بن حبان، الثقات، ج۷، ص۲۱۱.    
۶. بخاری، محمد بن اسماعیل، التاریخ الکبیر، ج۶، ص۲۸۱.    
۷. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۱۱، ص۴۲۷.    
۸. خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهیب تهذیب الکمال، ج۷، ص۳۳۹.
۹. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۶۶۷.    
۱۰. بغدادی، اسماعیل بن محمد، کشف الظنون، ج۲، ص۲۰۰۱.    
۱۱. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۱۱، ص۴۲۷.    
۱۲. عصفری، خلیفة بن خیاط، طبقات، ص۵۷۱.    
۱۳. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۶۶۷.    
۱۴. غطفانی، یحیی بن معین، تاریخ، ج۱، ص۲۱۳.
۱۵. ابن ابی حاتم رازی، عبدالرحمن بن محمد، الجرح و التعدیل، ج۶، ص۱۹۱.    
۱۶. ابن سعد، محمد، الطبقات الکبری، ج۷، ص۴۵۸.    
۱۷. دولابی، محمد بن احمد، الکنی والاسماء، ج۲، ص۶۸۶.    
۱۸. نویهض، عادل، معجم المفسرین، ج۱، ص۳۶۱.    
۱۹. عقیلی، محمد بن عمرو، الضعفاء الکبیر، ج۳، ص۲۳۴.    
۲۰. دارقطنی، علی بن عمر، السنن، ج۳، ص۱۴۸.
۲۱. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، تقریب التهذیب، ج۲، ص۳۹.
۲۲. ابن منجویه، احمد بن علی، رجال صحیح مسلم، ج۲، ص۵۶.    
۲۳. خطیب بغدادی، احمد بن علی، موضح اوهام الجمع و التفریق، ج۱، ص۳۵۴.    
۲۴. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱، ص۱۸.    
۲۵. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۹، ص۲۲۶.    
۲۶. ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۳، ص۱۳۴.    
۲۷. فسوی، یعقوب بن سفیان، المعرفة و التاریخ، ج۳، ص۶۵.    


۵ - منبع



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۵۶۱، برگرفته از مقاله «علی والبی».






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.