غفلت از آخرت (قرآن)هر انسان حق طلب درباره آخرت حساسیت ویژه ای دارد، چنان که یقین به آخرت در آیه «... بالأخِرة هُم یوقِنون» از صفات انسان های پاک سرشت دانسته شده است، قرآن به اندیشه درباره آخرت و حوادث مربوط به آن دعوت کرده ولی از آن‌جا که آخرت برای انسان‌ها نامحسوس است، به علل گوناگونی مورد غفلت و تکذیب قرار می‌گیرددر این مقاله آیات مرتبط با غفلت از آخرت معرفی می‌شوند. ۱ - غفلت اکثریت انسانهاغفلت اکثریّت مردم از آخرت: «وعد اللّه لايخلف اللّه وعده ولكنّ أكثر النّاس لايعلمون• يعلمون ظهرا مّن الحيوة الدّنيا وهم عن الأخرة هم غفلون؛اين چيزي است كه خدا وعده كرده، و وعده الهي هرگز تخلف نمي‌پذيرد، ولي اكثر مردم نمي‌دانند.آنها تنها ظاهري از زندگي دنيا را مي‌دادند، و از آخرت (و پايان كار) بيخبرند.» ۲ - رابطه تعقل و غفلت از آخرتبه كار نگرفتن عقل و انديشه زمينه توجّه به دنيا و غفلت از آخرت: «و ما الحيوة الدّنيا إلّالعب و لهو و للدار الأخرة خير للذين يتّقون أفلا تعقلون؛و زندگي دنيا چيزي جز بازي و سرگرمي نيست، و سراي آخرت براي آنها كه پرهيزگارند بهتر است آيا نمي‌انديشيد. » ۳ - رفع غفلت از آخرتمقايسه دنياى گذرا با حقيقت زندگى آخرتى، عاملى براى رفع غفلت از آخرت: «و ما هذه الحيوة الدّنيا إلّالهو و لعب و إنّ الدار الأخرة لهى الحيوان لو كانوا يعلمون؛اين زندگي دنيا جز لهو و لعب چيزي نيست، و زندگي واقعي سراي آخرت است، اگر آنها مي‌دانستند.» ۴ - عوامل غفلت از آخرتعواملی که سبب غفلت از آخرت می‌شوند عبارتند از: ۴.۱ - حبّ دنيادنیادوستی و سرگرم شدن به آن، عامل غفلت از آخرت: «بل تحبّون العاجلة• و تذرون الأخرة؛ چنين نيست كه شما مي‌پنداريد (و دلايل معاد را مخفي مي‌شمريد) بلكه شما دنياي زودگذر را دوست داريد (و هوسراني بيقيد و شرط را).و آخرت را رها مي‌كنيد.»و نیز: ۴.۲ - سطحىنگرىسطحىنگرى در زندگی، سبب غفلت از آخرت: «يعلمون ظهرا من الحيوة الدّنيا و هم عن الأخرة هم غفلون؛اين چيزي است كه خدا وعده كرده، و وعده الهي هرگز تخلف نمي‌پذيرد، ولي اكثر مردم نمي‌دانند.» ۴.۳ - فريبندگى دنيافریبندگی ظاهر دنيا، سبب غفلت از آخرت: ۱. «وما الحيوة الدّنيآ إلّالعب ولهو وللدَّار الأخرة خير للَّذين يتَّقون أفلاتعقلون؛و زندگي دنيا چيزي جز بازي و سرگرمي نيست، و سراي آخرت براي آنها كه پرهيزگارند بهتر است آيا نمي‌انديشيد. » ۲. «يعلمون ظهرا من الحيوة الدّنيا و هم عن الأخرة هم غفلون؛آنها تنها ظاهري از زندگي دنيا را مي‌دادند، و از آخرت (و پايان كار) بيخبرند.» ۴.۴ - استکباراستکبار، سبب غفلت از آخرت: «فَالَّذینَ لاَیؤمنونَ بِالأَخِرةِ قُلوبُهم مُنکرةٌ وهُم مُستَکبِرونَ؛معبود شما خداوند يگانه است، اما آنها كه به آخرت ايمان ندارند دلهايشان حق را انكار مي‌كند، و مستكبرند.» ۴.۵ - مرض قلبمرض قلب، عامل غفلت از عالم آخرت: «و مِنَ النَّاسِ مَن یقولُ ءَامنَّا بِاللّهِ وبِالیومِ الأَخِر و ماهُم بِمُؤمنینَ... فِی قُلوبِهِم مَرضٌ؛و برخی از مردم می‌گویند: ما به خدا و روز بازپسین ایمان آورده ایم، ولی مؤمن (راستین) نیستند... در دل هایشان مرضی است.» مقصود از مرض ، شک و نفاق است. ۴.۶ - دل باختگی به ثروت و نعمتدل باختگی به ثروت و فزونی نعمت، موجب غفلت از آخرت: «و قَالَ المَلأُ مِن قَومِهِ الَّذینَ کفروا و کذَّبوا بِلقاءِ الأَخِرةِ و أَترفنهُم فِی الحَیوةِ الدُّنیا ما هذا إِلاَّ بَشرٌ مِثلُکم....؛ از قوم ثمود ، اشرافی که دل باخته ثروت خود بودند، آخرت را تکذیب و پیامبری حضرت صالح علیه‌السلام را انکار کردند » ۵ - پانویس۶ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱، ص۱۶۷، برگرفته از مقاله «غفلت از آخرت». دانشنامه موضوعی قرآن کریم، برگرفته از مقاله «آخرت». |