قواعد رسم قرآنقواعد رسم قرآن، قواعد ششگانه حاکم بر رسم الخط مصاحف عثمانی را می‌گویند. ۱ - تعریفقواعد رسم قرآن، قواعد ششگانه‌ای است که بر اساس آن، مصحف‌های عثمانی در عصر عثمان نوشته شد و عبارتند از: ۱. حذف حروف ؛ مانند: ۱) حذف «ی» در تعلمن (به جای تعلمنی)، اکرمن (به جای اکرمنی)، فارسلون (به جای فارسلونی)؛ ۲) حذف «و»؛ مانند: داود (به جای داوود)؛ ۳) حذف یکی از دو لام، مثل: الیل و الذی (به جای اللیل و اللذی)؛ ۴) حذف الف؛ مثل: بسم (به جای باسم)؛ ۲. افزایش حرف؛ مانند: افزودن «الف» به «لکنا» در: «لکنا هو الله ربی»؛ «واو» در «ساوریکم» و «اولئک»؛ «ی» در «بایید» (به جای: باید) و «الف» در «لااذبحنه» (به جای لاذبحنه)؛ ۳. تبدیل حرفی به حرف دیگر؛ مانند: یتوفیکم، الصلوة، الربوا و الزکوة؛ ۴. اتصال به جای انفصال؛ مانند: الن نجمع عظامه (به جای ان لن…) و ویکان الله (به جای و ان کان الله)؛ ۵. انفصال به جای اتصال؛ مانند: لکی لایکون (به جای لکیلا…) و مال هذا الکتاب (به جای مالهذا…)؛ ۶. کلماتی که با دو قرائت خوانده می‌شود؛ ولی به یک صورت نوشته می‌شود؛ مانند: صراط (به جای صراط و سراط)، بصطه (به جای بسطه و بصطه) و بمصیطر (به جای بمسیطر و بمصیطر). [۱]
ابن خلدون، عبد الرحمان بن محمد، ۷۳۲-۸۰۸ق، مقدمه ابن خلدون، ص۴۱۹.
[۳]
حمد، غانم قدوری، رسم المصحف دراسة لغویه تاریخیه، ص(۱۲۹-۲۳۲).
[۴]
رامیار، محمود، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، ص(۵۱۹-۵۲۶).
۲ - پانویس
۳ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «قواعد رسم قرآن». |