ابن فاتکابوالوفاء مبشر بن فاتک آمری، مشهور به ابن فاتک اصالتا دمشقی است، ولی مصر را وطن خود قرار داد، به گونهای که در آن دیار به عنوان یکی از امراء و علمای آنجا گردید. ۱ - معرفی اجمالیوی در ایام حکومت ظاهر و مستنصر، از حاکمان فاطمی مصر، جایگاه ارزندهای داشت. با این حال نه از سال تولد او گزارش نقل شده و نه سال وفات او، هر چند با توجه به اساتید او میتوان به تاریخ تقریبی زندگی او دست یافت. ۲ - اساتیداز جمله اساتید او میتوان به ریاضیدان بزرگ اسلامی، ابوعلی محمد بن حسن بن هیثم (متوفی ۴۳۰ ق)، ابو الحسن معروف به ابن آمدی و ابو الحسن علی بن رضوان (متوفی ۴۵۳ ق) اشاره کرد. با توجه به این تاریخها میتوان گفت به احتمال زیاد وی در دهه اول قرن پنجم دیده به جهان گشوده است. ۳ - تحصیلاتاما در زمینه تحصیل او باید گفت وی علوم هیات و ریاضی را از محضر ابن هیثم فراگرفت و در زمینه فلسفه و حکمت به تلمذ نزد ابن آمدی پرداخت و دانش پزشکی را از طبیب مشهور مصری، ابن رضوان آموخت. ۴ - شاگرداناز شاگردان او نیز میتوان به ابوالخیر سلامة بن مبارک رحمون، پزشک یهودی اشاره کرد. البته چنان که قطفی گفته، ابوالوفاء دارای شاگردان بیشماری در علوم مختلف بود. ۵ - تالیفاتوی بسیار اهل نویسندگی بود، به گونهای که نقل شده چنان به کتاب و نویسندگی علاقه داشت که سبب شده بود به همسرش چندان توجهی نکند. از این رو نقل شده که پس از مرگ، همسرش تمامی کتابهای وی را در رودخانه ریخت و با این کار انتقام خود را از کتابها گرفت. به هر حال این تالیفات از وی گزارش شده است: ۱. البدایة فی المنطق. ۲. الوصایا و الامثال و الموجز من حکم الاقوال. ۳. کتاب فی الطب. ۴. مختار الحکم و محاسن الکلم. ۵. سیرة المستنصر. از میان آثار او، تنها کتاب مختار الحکم و محاسن الکلم به دست ما رسیده است. ۶ - وفاتاز تاریخ دقیق وفات او چیز چندانی نمیدانیم. البته قطفی گفته است که وی در دهه آخر قرن پنجم فوت نموده است که البته مستند آن را نمیدانیم و به نظر نمیرسد چندان هم صحیح باشد. ۷ - عناوین مرتبطالبدایة فی المنطق ۸ - منبعنرم افزار جامع طب، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. |