محمد بن سلیمان دیلمیمحمد بن سلیمان بن عبدالله دیلمی، از راویان غالی قرن دوم و سوم هجری قمری بود که وی را از اصحاب و یاران امام کاظم و امام رضا (علیهماالسلام) شمرده‌اند که از امام رضا و امام جواد (علیهماالسلام) روایت نقل کرده است. ۱ - معرفی اجمالیمحمد بن سلیمان بن عبدالله دیلمی بصری، از اصحاب و یاران امام کاظم و امام رضا (علیهماالسلام) بود. شخص دیگری بدین نام در ضمن صحابی امام صادق (علیه‌السّلام) ذکر شده که برخی هر دو را یکی می‌دانند و دلیل آن را روایت او از امام صادق (علیه‌السّلام) ذکر کرده‌اند. او همچنین از امام رضا و امام جواد (علیهماالسلام) و کسانی مانند عبیدالله مدائنی، علی بن ابراهیم هاشمی، علی بن ابی حمزه، هارون بن جهم و پدرش سلیمان روایت نمود. روایت‌گرانی همچون ابراهیم بن اسحاق احمر، ابراهیم بن هاشم، سهل بن زیاد، عباد بن سلیمان و محمد بن زید رزامی از او روایت کرده‌اند. برخی نیز او را با ابوعبدالله محمد بن سلیمان بن زکریا دیلمی یک نفر دانسته‌اند. ۲ - شخصیت روایینجاشی وی را به طور جدی در نقل روایت ضعیف دانسته و هیچ یک از منقولات او را قابل اعتماد نمی‌داند و در جای دیگر او را فردی غالی و کذّاب توصیف نموده و می‌گوید: به روایاتی که او به تنهایی نقل کرده، عمل نمی‌شود. [۱۰]
نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۴۱۲.
صاحب مستدرکات علت نسبت غلو را به وی، نقل روایاتی دانسته که برخی از قدمای اصحاب و به دنبال آن، بعض متاخرین تحمل آن را نداشته و از این‌رو، وی را به غلو متهم کرده‌اند، چنان‌که درباره محمد بن سنان، مفضل و جابر جعفی چنین کرده‌اند. ۳ - تالیف کتابدیلمی دارای اثری بوده که دیگران از آن با عنوان کتاب الحدیث یاد کرده‌اند و این اثر را ابراهیم بن اسحاق نهاوندی و احمد بن ابی عبدالله برقی روایت کرده‌اند. ۴ - پانویس۵ - منبع• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۶۹۵، برگرفته از مقاله «محمد دیلمی». رده‌های این صفحه : اصحاب امام رضا | اصحاب امام کاظم | راویان از امام جواد | راویان از امام رضا | راویان ضعیف | شخصیت‌های قرن 2 (قمری) | شخصیت‌های قرن 3 (قمری) | غالیان | مؤلفان شیعه قرن 2 (قمری) | مؤلفان شیعه قرن 3 (قمری)
|