ناقل اجماعبه شخص نقل کننده اجماع بعد از تحصیل آن، ناقل اجماع اطلاق می‌شود. ۱ - تعریف ناقل اجماعناقل اجماع به شخصی گفته می‌شود که خودش اجماع را به دست آورده، آن گاه برای دیگران نقل کند. و به بیان دیگر، به فردی که اجماع محصل را برای دیگران نقل کند ناقل اجماع گویند، مانند این که شیخ طوسی تحصیل اجماع کرده و سپس برای دیگران نقل اجماع نماید و بگوید:اجمع الفقهاء علی کذا... چنین اجماعی نسبت به ناقل آن که شیخ طوسی باشد، اجماع محصل و نسبت به دیگران اجماع منقول است. ۲ - صور نقل اجماعناقل، ممکن است اجماع را به سه صورت نقل کند: ۱. گاهی ناقل اجماع، اجماع دخولی را نقل می‌کند. ۲. گاهی ناقل اجماع، اجماع لطفی را نقل می‌کند. ۳. گاهی، اجماع حدسی را نقل می‌کند. ۳ - اقسام اجماع منقولنقل اجماع ممکن است به صورت واحد و یا متواتر باشد که در صورت اول، اجماع را اجماع منقول به خبر واحد و در صورت دوم، اجماع منقول به خبر متواتر می‌گویند. ۴ - صور نقل ناقل اجماعناقل اجماع، یا نقل از سبب و کاشف اتفاق نظر علماء می‌کند که در این صورت اخبار از امور حسی است و یا این که نقل از مسبب و منکشف قول معصوم علیه السلام می‌کند که در این صورت اخبار از امور حدسی است، و یا این که نقل از حکم واقعی و یا وجود دلیل معتبر می‌کند. ۵ - اجماع صحیحدر صورتی که ناقل اجماع انسان عادلی باشد به آن اجماع صحیح می‌گویند. ۶ - اجماع حسندر صورتی که ناقل امامی ممدوح باشد به آن اجماع حسن می‌گویند. ۷ - اجماع موثقاگر ناقل اجماع ثقه باشد به آن اجماع موثق می‌گویند. ۸ - اجماع ضعیفدر صورتی که ناقل اجماع، مجهول الحال باشد به آن اجماع ضعیف گویند. [۲]
محمدی، علی، شرح اصول فقه، ج۳، ص۲۲۸-۲۲۹.
۹ - پانویس
۱۰ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۸۱۹، برگرفته از مقاله «ناقل اجماع». |