نسبت ثانوینسبت ثانوی به نسبت ذهنی فاقد مصداق خارجی بی واسطه اطلاق می‌شود و این بحث در اصول فقه کاربرد دارد. ۱ - تعریفنسبت ثانوی، مقابل نسبت اولی بوده و به نسبتی گفته می‌شود که جایگاه اصلی آن ذهن است و وقوع آن در خارج معنا ندارد. ۲ - نسبت ثانوی در طول معقول ذهنیاین گونه نسبت‌ها در طول معقول ذهنی سابق قرار می‌گیرد؛ یعنی ذهن از ملاحظه معقول سابق و دقت نظر در آن، این نسبت‌ها را به دست می‌آورد، مانند: نسبت اضرابی ، نسبت استثنایی ، نسبت تأکیدی و نسبت عاطفی . برای مثال، نسبت اضرابی در جمله «جاء زید بل عمرو» مصحح انتزاع عنوان «معدول عنه» از زید، و عنوان «معدول الیه» از عمرو بوده و جایگاه اصلی آن در ذهن است و فراتر از ذهن، معنایی دیگر برای اضراب نیست. ۳ - نکتهنسبت ثانوی همانند معقولات ثانی در منطق می‌باشد که جایگاه آن‌ها فقط در ذهن است و ذهن آن‌ها را از دقت و امعان نظر در معقولات اولی ، به دست می‌آورد، مانند:مفهوم نوع و جنس. ۴ - عناوین مرتبطنسبت اولی ۵ - پانویس
۶ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «نسبت ثانوی». رده‌های این صفحه : نسبت کلامی
|