نقد تاریخ الشهداءکتاب تاریخ سیدالشهدا (علیه‌السّلام) اثر عباس صفایی حائری می‌باشد. ۱ - تاریخ چاپعباس صفایی حائری (۱۳۵۷ ش) نویسنده این کتاب است. این کتاب در سال ۱۳۳۵ شمسی برای نخستین بار چاپ شده است و چاپ جدید آن با ویرایش و تحقیق واحد تحقیقات مسجد جمکران، در سال ۱۳۷۹ به بازار آمد. ۲ - محتوای کتاباین اثر از معدود کتاب‌هایی است که مؤلف آن کوشیده است تا بر اساس منابع معتبر کهن، به روایتگری تاریخ عاشورا و تحلیل پیشینه، فلسفه، پیامدهای قیام عاشورا و برخی مباحث دیگر درباره این واقعه بپردازد. از جمله مباحث این کتاب پس از مقدمه مؤلف، می‌توان به این موارد اشاره کرد: ولادت و نسب امام حسین (علیه‌السّلام) صفات و ویژگی‌های اخلاقی امام حسین (علیه‌السّلام)، آثار سلطنت معاویه و منافقان، شخصیت یزید بن معاویه، فلسفه صلح امام حسن (علیه‌السّلام) با معاویه و جنگ امام حسین (علیه‌السّلام) با یزید، قضایای حضرت مسلم، قضایای امام حسین (علیه‌السّلام)، تعداد نفرات دو سپاه، وقایع شب و روز عاشورا، مبارزه امام (علیه‌السّلام) با دشمن، وقایعی که پس از قتل امام (علیه‌السّلام) به اتفاق افتاد، مجلس ابن زیاد، روانه کردن اسیران با سرهای مقدس شهدا به سوی شام و مجلس یزید، بنی امیه و روز عاشورا، زیارت امام حسین (علیه‌السّلام) و آمدن اهل بیت (علیه‌السّلام) به کربلا و اقامه عزا نزد قبر سیدالشهدا (علیه‌السّلام). ۳ - فوائد خاتمه کتابهمچنین این کتاب، دارای خاتمه‌ای است که مشتمل بر دو فایده است. فایده اول: شخصیت سلیمان بن صرد خزاعی و توابین؛ فایده دوم: شخصیت مختار و رفتار او با قاتلان امام شهید (علیه‌السّلام). ۴ - انتقاد از برخی مورخانافزون بر این، نویسنده در لابه لای تحلیل‌های خود، به برخی از پرسش‌ها و شبهات مطرح درباره این قیام، از جمله اینکه چرا امام حسین (علیه‌السّلام) از مدینه خارج شد و در مکه نماند، و چرا حضرت، کوفه را برای قیامش انتخاب کرد و به یمن یا جبل طی نرفت، پاسخ داده است. نکته آخر درباره این اثر آنکه نویسنده از اینکه مورخان و محدثان تاریخ عاشورا، از پرداختن به برخی از مسائل و وقایع مهم در تاریخ عاشورا طفره رفته‌اند، انتقاد کرده است؛ از جمله آنکه آمار کشتگان لشکر دشمن را اندک گزارش کرده‌اند [۱]
صفایی حائری، عباس، تاریخی سیدالشهدا علیه‌السّلام، ص۳۹۳، تحقیق و ویرایش واحد تحقیقات مسجد مقدسی جمکران.
یا شجاعت یاران امام (علیه‌السّلام) را کتمان کرده‌اند [۲]
صفایی حائری، عباس، تاریخی سیدالشهدا علیه‌السّلام، ص۴۶۵.
و یا مورخانی همانند طبری و ابوالفرج اصفهانی، خطبه‌های امام سجاد (علیه‌السّلام)، حضرت زینب و حضرت فاطمه صغری را منعکس نکرده‌اند. [۳]
صفایی حائری، عباس، تاریخی سیدالشهدا علیه‌السّلام، ص۵۴۳.
۵ - پانویس
۶ - منبعپیشوایی، مهدی، مقتل جامع سیدالشهداء، ج۱، ص۱۴۷_۱۴۸. رده‌های این صفحه : بررسی و نقد مقاتل | تاریخ زندگانی امام حسین | تاریخ نگاری | مقتل پیشوایی | مقتل جامع سیدالشهداء | مقتل نگاری | نهضت عاشورا
|