نقض (اصول)نقض به اصطلاح مشترک بین نقض علّت «در قیاس»، نقض بر تعریف، و منع مقدمات دلیل تقسیم می‌شود و در علم اصول فقه کاربرد دارد. ۱ - معانی نقضنقض، در سه معنا اطلاق می‌شود: ۱. نقض علت(نقض الطرد):مراد از علّت، وصفی است که مستدل، علت بودن آن را برای حکم در قیاس خود ادعا می‌کند، و نقض آن، یعنی نشان دادن موردی که حکم از آن وصف تخلف کرده است. ۲. نقض معرفات:عبارت است از آوردن نقض بر تعریف در جانب اطراد یا انعکاس ؛ یعنی اشکال به جامع افراد و یا مانع اغیار بودن تعریف با آوردن موارد نقض آن؛ ۳. نقض دلیل:یعنی منع یکی از مقدمات دلیل. ۲ - نکتهاز آن جایی که نقض در این کتاب(اصطلاح نامه اصول فقه) اخص‌هایی مثل نقض فتوا ، نقض یقین و غیره دارد، باید آن را عنوانی انتزاعی دانست که برای اجتماع افراد مختلف نقض، از آن استفاده شده است. [۱]
مظفر، محمد رضا، المنطق، ص۲۱۲.
۳ - عناوین مرتبطنقض علت. نقض یقین. نقض اجتهاد. نقض دلیل. ۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «نقض». |