تتمیمتتمیم، افزودن عبارتی به یک کلام تام به قصد مبالغه یا احتراز یا احتیاط است. ۱ - تعریف«تتمیم» یعنی افزودن کلمه یا جمله‌ای به سخنی کامل، تا بر زیبایی معنای آن بیفزاید. تتمیم را برای مبالغه، احتراز یا احتیاط به کار می‌گیرند؛ ۱.۱ - مثال اول(ویطعمون الطعام علی حبه مسکینا ویتیما واسیرا)؛ "و به (پاس) دوستی (خدا) بینوا و یتیم و اسیر را خوراک می‌دادند"، ۱.۲ - مثال دوم(... وآتی المال علی حبه...) ؛ "و مال (خود) را با وجود دوست داشتنش". در این دو آیه، «علی حبه» برای تتمیم آمده است، و ضمیر «ها» به طعام برمی گردد. ۱.۳ - مثال سوم(ومن یعمل من الصالحات من ذکر او انثی وهو مؤمن فاولئک یدخلون الجنة...) ؛ "و کسانی که کارهای شایسته کنند چه مرد باشند یا آن در حالی که مؤمن باشند آنان داخل بهشت می‌شوند". در این آیه، «وهو مؤمن» تتمیم است. [۷]
معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۵، ص۴۰۲.
۲ - پانویس
۳ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «تتمیم». |