تکتفدستی را بر پشت دست دیگر نهادن در نماز را تَکَتُّف گویند، از تکتّف ـ که به «تکفیر» نیز تعبیر شده است ـ در باب صلات سخن رفته و از دو جهت؛ ماهیت و حکم مورد بحث قرار گرفته است. ۱ - منظور از تَکَتُّفدر اینکه تکتّف عبارت است از خصوص نهادن کف دست راست بر پشت دست چپ یا مطلق نهادن یکی از دو دست بر دیگری در حال قرائت نماز، اختلاف است. ۲ - حکم تَکَتُّفحکم تکتّف هم از جهت تکلیفی مورد بحث قرار گرفته و هم از جهت وضعی. ۲.۱ - حکم تَکَتُّف از جهت تکلیفیعمل تکتّف نزد اهل سنّت مستحب است؛ لیکن نزد شیعه امامیّه اگر به قصد تشریع (محبوب و مطلوب بودن نزد شارع) انجام شود، بدعت و حرام میباشد [۴]
فقه الإمام جعفر الصادق، ج۱، ص۱۸۶.
و اگر بدون قصد تشریع صورت گیرد در حرمت آن اختلاف است.مشهور قائل به حرمت آن هستند؛بلکه بر حرمت، ادّعای اجماع شده است؛لیکن برخی آن را مکروه و بعضی قدما ترک آن را مستحب دانستهاند. برخی نیز حرمت آن را به حال قرائت نماز مقیّد کردهاند. [۹]
المهذب البارع، ج۱، ص۳۹.
۲.۲ - حکم تَکَتُّف از جهت وضعیعمل تکتّف اگر به قصد جزئیّت (یکی از اجزای نماز بودن) انجام شود بدون شک موجب بطلان نماز میشود. در غیر این صورت چه به قصد تشریع انجام گیرد و چه بدون آن در بطلان نماز اختلاف است. مشهور قائل به بطلان هستند. [۱۰]
مستند العروة (الصلاة)، ج۴، ص۴۴۷-۴۴۶.
صدور عمل تکتّف به سهو، موجب بطلان نماز نمیگردد. همچنین انجام دادن آن به جهت تقیّه جایز بلکه در صورت توقّف دفع خطر بر آن، واجب است. ۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۲، ص۵۹۸. |