حذرحذر در اصطلاح فقه نظامی به معنی حفظ هوشیاری و رعایت جانب احتیاط در مقابل دشمنان اسلام است. در قرآن به این اصطلاح اشاراتی شده است. ۱ - معنای لغویحذْر در لغت به معنی بیم و پرهیز میباشد. ۲ - معنای اصطلاحی حذردر اصطلاح به معنی حفظ هوشیاری و رعایت جانب احتیاط در مقابل دشمنان اسلام است. ۳ - حذر در قرآن کریمقرآن کریم میفرماید: «یا ایُّهَا الَّذینَ آمَنُوا خُذُوا حِذْرَکُمْ؛ ای کسانی که ایمان آوردهاید! آمادگی خود را (در برابر دشمن) حفظ کنید.» ۴ - آیه دیگرآیه دیگر که نماز خوف را تشریح میکند میفرماید: «... وَ لْیَأْخُذُوا حِذْرَ هُمْ وَ اسْلِحَتِکُمْ...؛ و باید هوشیاری خویش را حفظ و سلاحهایشان را (در حال نماز) با خود حمل کنند.» ۵ - معنای حذر با توجه به آیات مذکوربا توجه به دو آیه مذکور «حذر» به معنی مراقبت در برابر خطر و رعایت احتیاط و حفظ هوشیاری است. به این دلیل که در آیه دوّم حذر کنار سلاح آمده است. بنابراین آمادهسازی همه لوازم از قبیل: کسب اطلاعات، اسلحه، تعلیمات، نقشه جنگی، تعیین فرمانده، تدارکات، مواصلات و تمام عوامل و اسباب و مقدماتی که باعث پیروزی در جنگ است را فرا میگیرد. ۶ - دیدگاه مرحوم طبرسیگرچه بعضی از مفسران همچون طبرسی، گفتهاند: اگر حذر را به معنی اسلحه بگیریم، با مقیاسهای کلام عرب سازگار است؛ امّا چنان که از کتابهای لغت و تفسیر استفاده میشود، اسلحه یکی از مصداقهای آن است. ۷ - پانویس
۸ - منبع• جمعی از نویسندگان، پژوهشکده تحقیقات اسلامی، اصطلاحات نظامی در فقه اسلامی،ص۴۸. |