صندوقصندوق جعبه بزرگ چوبی یا فلزی معمولا دارای قفل و بست برای نگهداری اشیا و اموال میباشد. ۱ - کاربرد فقهیاز آن به مناسبت در بابهای ودیعه، وصیّت، لقطه و حدود سخن گفتهاند. ۱.۱ - در ودیعهمالی که به امانت نزد کسی سپرده شده، واجب است حفظ شود. ملاک در چگونگی حفظ عرف است. در مثل پول و اشیای قیمتی، حفظ آن به گذاشتن درون صندوق قفل دار است. مالی که در صندوق قفل شده نزد کسی به امانت سپرده شده است، چنانچه وی قفل را باز کند، حتی در فرضی که قصد برداشتن چیزی از درون صندوق را نداشته باشد، ضامن است. برخی در ضمان اشکال کرده و آن را نپذیرفتهاند. ۱.۲ - در وصیّتچنانچه کسی به صندوقی که اموالی درون آن وجود دارد، وصیّت کند، به قول مشهور، صندوق و محتویاتش جزء وصیّت میباشد، مگر آنکه قرینهای بر خلاف آن دلالت کند. ۱.۳ - در لقطهاگر کسی در صندوق خود مالی بیابد و نداند از آن خود او یا دیگری است، در صورتی که صندوق در اختیار خود او بوده و کسی دیگر به آن دسترسی نداشته است، مال از آنِ خود او خواهد بود، اما اگر چنین نباشد، حکم لقطه را دارد. ۱.۴ - در حدوداز شرایط حدّ سرقت دزدیدن مال از حرز؛ یعنی جای مطمئنِ نگهداری آن است. به عنوان مثال، صندوق محکم قفل دار برای طلا، جواهرات و دیگر اشیای قیمتی حرز به شمار میرود. ۲ - پانویس۳ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهمالسلام، زیر نظر آیتالله محمود هاشمیشاهرودی، ج۵، ص۱۸۰، برگرفته از مقاله «صندوق». |