مأدبه (مفردات‌نهج‌البلاغه)مأدبه (با فتح و ضم دال) از مفردات نهج البلاغه، به غذایی که در مهمانی‌ها یا عروسی‌ها داده می‌شود، گفته می‌شود. که به‌همین جهت حضرت امیر (علیه‌السلام) یکی از فرماندارنش را به‌خاطر شرکت در همین مهمانی‌ها توبیخ نمود. ۱ - مفهومشناسیمأدبه به‌معنای طعام میهمانی، است. این کلمه با فتح و ضم دال هر دو آمده است. در اقرب الموارد می‌گوید: «المادبة: طعام صنع لدعوة او عرس.» این لفظ فقط دو بار در «نهج البلاغه» یافت شده است. ۲ - توبیخ عثمان بن حنیفیکی آنجا که به فرماندار بصره عثمان بن حنیف می‌نویسد: «یابن حنیف فقد بلغنی انّ رجلا من فتیة اهل البصرة دعاک الی مادبة فاسرعت الیها؛ یعنی ای پسر حنیف به من خبر رسید که مردی از اهل بصره تو را به میهمانی دعوت کرده و تو شتابان به آنجا رفته‌ای.» دیگری آنجا که دربارۀ خدا می‌فرماید: «سبحانک خالقا و معبودا... خلقت دارا و جعلت فیها مادبة مشربا و مطعما و ازواجا و خدما و قصورا و انهارا...» منظور از «دارا» بهشت است. ۳ - پانویس
۴ - منبع• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «مأدبه»، ص۳۰-۳۱. |