تغیر مسیر یافته از - ﺻﻮﺍﺭﻡﺍﻟﻤﻬﺮﻗﻪ
زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

الصوارم المهرقة فی نقد الصواعق المحرقة (کتاب)





«الصوارم المهرقة فی نقد الصواعق المحرقة»، نوشته شهید بزرگوار سید قاضی نور الله شوشتری (شهادت ۱۰۱۹ ق)، است. این کتاب، به زبان عربی و در پاسخ به استدلالات و تهمت‌های ناروای ابن حجر هیثمی، در کتاب «الصواعق المحرقة»، نسبت به شیعیان و در موضوع اثبات امامت ائمه علیه‌السّلام و برحق بودن شیعه است.
[۱] الصوارم المهرقة فی نقد الصواعق المحرقة، ص۲.



۱ - تاریخ نگارش



قاضی نور الله شوشتری، کتاب «الصوارم المهرقة» را در اواخر عمر خود تالیف کرده و با توجه به اینکه از طرفی تاریخ شهادت وی، ۱۰۱۹ ق، است و از سویی، وی، در این کتاب، برخی مطالب را به دیگر کتاب‌های خود، از جمله «احقاق الحق»، که در سال ۱۰۱۴ تالیف شده، ارجاع داده است، می‌توان این نتیجه را گرفت که تاریخ کتابت «الصوارم المهرقة»، بعد از سال ۱۰۱۴ ق؛ یعنی کمتر از ۵ سال مانده به پایان عمر اوست.
این نکته، مزیت مهمی برای یک اثر است، چرا که مؤلف، پس از تجربه اندوزی فراوان و کسب علوم مختلف، دست به تالیف زده و ارزش مندترین اثر خود را به یادگار می‌گذارد.

۲ - ساختار



کتاب، در قالب یک خطبه و حدود ۱۲۰ عنوان مختلف تنظیم شده است. مؤلف، ابتدا عبارات ابن حجر را با عنوان «قال...» آورده، سپس با عنوان «اقول...» به آن پاسخ می‌دهد.
وی، عبارات کتاب را جدا جدا کرده و استدلال‌های ابن حجر را از یک دیگر تفکیک نموده و به آنها جواب داده است.

۳ - گزارش محتوا



مقدمه: یکی از مخالفان مذهب تشیع و ائمه علیه‌السّلام ، به نام ابن حجر هیثمی، کتابی تالیف نمود به نام «الصواعق المحرقة». وی، در کتاب خود، اصول اولیه شیعه را بررسی کرده و به خیال خود برای ابطال هر یک چندین دلیل آورده است.
او، ادله شیعه را در اثبات امامت امیرالمؤمنین علیه‌السّلام ذکر کرده و آنها را رد کرده است.
علاوه بر اینها، تهمت‌های ناروایی به شیعیان زده، از جمله اینکه شیعیان اهل بدعت و غلو می‌باشند.
ابن حجر، سعی فراوانی کرده تا ثابت کند ابوبکر سزاوارترین و آگاه‌ترین مردم برای خلافت بوده و وجهی شرعی، برای عهده دار شدن حکومت از جانب وی، بیان نماید و روایات فراوانی را نیز برای این منظور آورده است.
ابن حجر، در کنار این بحث‌های اصلی، بسیاری از نکات ریز تاریخی و عقیدتی مورد اختلاف بین شیعه و سنی را مطرح کرده و به عقیده خود، هیچ راهی برای پاسخ گویی شیعه به آن اشکالات باقی نگذاشته است.
پس از انتشار کتاب ابن حجر، علمای بزرگوار شیعه هر یک به گونه‌ای در صدد جواب گویی به آن برآمدند. در این خصوص کتاب‌هایی هم توسط علمای شیعه نگاشته شد و جواب‌های مستدل و محکمی به ابن حجر داده شد.
اولین کسی که اقدام به پاسخ گویی کرد و در این زمینه دست به تالیف زد، قاضی نور الله شوشتری بود.
قاضی نور الله، در این کتاب، تا پایان باب سوم از کتاب ابن حجر را که مربوط به ابو بکر است، نقد نموده و بحث پیرامون خلافت عمر و عثمان (از باب چهارم به بعد کتاب ابن حجر) را مطرح نکرده، زیرا با اثبات شرعی نبودن خلافت ابو بکر و مسجل شدن غصب خلافت توسط او، نیازی به ابطال خلافت عمر و عثمان نداریم، چرا که با باطل شدن خلافت اولی، خلافت دومی و سومی هم باطل خواهد بود و بدین سان اثبات قول شیعه ضروری می‌شود.
این نکته نیز لازم به ذکر است که یکی از شاگردان ابن حجر به نام ملا کاسه گر، کتاب ابن حجر را ترجمه کرده و مقدماتی به اول آن افزوده و در این مقدمات نیز ادله‌ای برای اثبات مدعای خود و استادش ذکر کرده است.
به دنبال این اقدام، قاضی نور الله شوشتری، کتابی تالیف نمود به نام «الرد علی مقدمات ترجمة الصواعق المحرقة» و در آن، باطل بودن استدلال‌های شاگرد را مانند استادش ثابت کرد.

۴ - وضعیت کتاب



تحقیق و تصحیح کتاب «الصوارم المهرقة» توسط سید جلال الدین حسینی انجام شده و مقدمه‌ای مبسوط و مفصل نیز در ابتدای آن آمده که به شرح حال، تالیفات و زندگی نامه قاضی نور الله شوشتری اشاره دارد.
در ابتدای کتاب، فهرست مقدمه و فهرست مطالب کتاب نیز آمده است.

۵ - پانویس


 
۱. الصوارم المهرقة فی نقد الصواعق المحرقة، ص۲.


۶ - منبع


نرم افزار جامع الاحادیث، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.