یی‌چینگ

هدف ئی چینگ بیان تغییراتی است که در سطح کیهان رخ می‌دهند و امواج و حلقه‌های بخت را تشکیل می‌دهند. انسان به وسیله ئی چینگ نیروهای بخت را رهبری می‌کند و از رویدادهای درون زندگی باخبر می‌شود و در مواقع مورد نیاز می‌تواند جریان زندگی را به سود خود تغییر دهد. ئی چینگ نمی‌گوید که چه چیزی در آینده رخ می‌دهد اما توضیح می‌دهد که چرا وقایع بدین گونه هستند و روشی را که آدمی باید در آینده اتخاذ کند پیشنهاد می‌دهد.

بنابر نظریه‌ای ریشه‌های علائم یی‌چینگ از خطوط پشت لاک‌پشت اقتباس شده‌است و افسانه‌ها کشف هشت سه‌خطی (باگوآ) به فوهسی امپراتور اسطورهای چین نسبت می‌دهند.

مرحله بعدی پیشرفت ئی چینگ در حدود ۱۱۵۰ سال قبل از میلاد در اواخر سلسله شانگ رخ داد در آن زمان آخرین امپراتور این سلسله، دی شین، دستور دستگیری حاکم ون ژو را داد و او را در پایتخت خود زندان کرد. حاکم ون با مطالعه بر روی سه‌خطی‌ها، ۶۴ شش‌خطی به دست آورد.

بعد از اینکه دولت مرکزی به دست طرفداران پسر حاکم ون، حاکم وو ژو، منحل شد و حاکم وو به عنوان پادشاه جدید شناخته شد، وی با مطالعه در آثار پدر، تفسیر خود در مورد هر خط از شش‌خطی‌ها را به کتاب افزود که شامل ۳۸۴ قطعه شد. بعدها این کتاب به «کتاب چویی» معروف شد.

در اوایل سدهٔ پنجم پیش از میلاد، کنفوسیوس «چویی» را مطالعه کرد و به احتمال زیاد بعضی از تفسیرهای ئی چینگ را او یا شاگردانش نوشته باشند. در اواخر قرن سوم میلادی عارفی جوان به نام وانگ پی با مطالعه ئی چینگ آن را فلسفه زندگی شمرد. ئی چینگی که اکنون در دسترس است را همان روایت وانگ پی می‌دانند که به زبان چینی جدید تدوین شده‌است.

• با گوآ - هشت نماد سه‌خطی کهن چینی
• فهرست شش‌خطی‌های ئی چینگ - فهرست همهٔ شش‌خطی‌هایی که از باگوآ (سه‌خطی) پدید آمده و در ئی چینگ آمده‌است.

• داگلاس، آلفرد. یی‌چینگ یا کتاب تقدیرات. ترجمهٔ سودابه فضایلی. نشر نقره، چاپ اول ۱۳۶۲