ازدیاد جمعیت
ازدیاد جمعیت یا فزونی جمعیت (به انگلیسی: Overpopulation) زمانی رخ میدهد که جمعیت یک گونه از میزان ظرفیت کنام آن بیشتر شود. ازدیاد جمعیت تابعی از منابع در دسترس مانند آب و مواد مغذی برای زنده ماندن است. ازدیاد جمعیت میتواند نتیجهٔ افزایش زاد و ولد، کاهش مرگ و میر، افزایش مهاجرت یا به علت زیستبوم غیرپایدار و تهیشدن منابع باشد.[۱]
افزایش جمعیت جانوران
در طبیعت معمولاً مشکل افزایش جمعیت با بیشتر شدن تعداد شکارچیان حل میشود. شکارچیان به دنبال شکارهای ضعیف هستند، بنابراین معمولاً جانور پیر یا ضعیف یا بیمار قربانی نخست است. بدینگونه، افزایش جمعیت ژن ضعیف و ازکارافتاده کنترل میشود.
در غیاب شکارچیان، گونهها توسط منابع موجود در مناطق زیستی خود، محدود میشوند ولی این امر دستکم در کوتاهمدت لزوماً منجر به کنترل ازدیاد جمعیت نمیشود.
فراوانی منابع میتواند منجر به انفجار جمعیت شود که در پایان نیز باعث کم شدن مقدار منابع نسبت به جمعیت میشود. در موارد تشنگی و گرسنگی، دستیابی به منابع آب یا غذا منجر به خشونت و جدال میشود که همین امر میتواند باعث کاهش جمعیت با نرخ بالا در مدت زمان کم شود. موش قطبی مانند سایر جوندگان از این دست جانوران هستند که معروف به داشتن چرخه افزایش جمعیت سریع و کاهش متعاقب آناند.
اینطور به نظر میرسد که گروهی دیگر از جانوران دارای اندازهای از خودکنترلی هستند که توسط آن از جفتگیری در زمانی که احساس میکنند در محیط شلوغی قرار دارند جلوگیری میکنند. این داوطلبان احتمالاً یا به علت اضطراب یا فرومونها چنین رفتاری از خود بروز میدهند.
در حقیقت اگر جانور غیربومی به منطقهای برده شود، میتواند به جهت مزایایی که نسبت به نوع بومی دارد باعث کم شدن یا انقراض نوع بومی و افزایش جمعیت نوع غیربومی باشد. اگر این شرایط تحت کنترل نباشد میتواند باعث تخریب محیط شود.
ازدیاد جمعیت انسان
جمعیت انسانها پس از پایان مرگ سیاه، حول سال ۱۴۰۰ میلادی بهطور مداوم رو به افزایش است. گرچه بیشتر این افزایش جمعیت در ۵۰ سال اخیر بودهاست که این نیز به دلیل شرایط بهداشت مناسب و افزایش فرآوردههای کشاورزی و دستیابی به سوخت است.
در سال ۲۰۱۳ جمعیت جهان به ۷ میلیارد تن رسید و انتظار میرود این رقم برای سال ۲۰۲۵ یک میلیارد دیگر افزایش داشته باشد. بسته به اینکه از چه روشی برای برآورد افزایش جمعیت بشر استفاده کنیم، ازدیاد جمعیت در انسان شاید در حال رخ دادن است یا میتواند هم نباشد.
آکادمی تحقیقات بر روی افزایش جمعیت اینتر، در ۱۹۹۴ بیان داشت که مشکلات زیستمحیطی مانند افزایش دیاکسید کربن محیط، گرمایش جهانی و آلودگی به علت افزایش جمعیت پدید آمدهاند.
دیگر مشکلات ناشی از افزایش جمعیت، کمبود دسترسی به آب و غذای سالم، سوء تغذیه، کاهش میزان سوخت فسیلی به دلیل سریعتر بودن مصرف از تولید و نابودی در شرایط زندگانی است.
افزایش جمعیت در جانوران اهلی
مسائل اخلاقی در موارد حقوق انسانی و انسانیت بهطور غیرعمدی موجب ازدیاد جمعیت سگها، گربهها و دیگر جانوران اهلی شدهاست.
منابع
ویکیپدیا، انگلیسی