ایوان قدمگاه
ایوان قدمگاه بنایی مربوط به دوره هخامنشی (یا کمی بعد از دورهٔ هخامنشی) است در روستای چاشت خوار واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۰ آذر ۱۳۵۴ با شمارهٔ ثبت ۱۲۱۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.
| ایوان قدمگاه | |
|---|---|
| نام | ایوان قدمگاه |
| کشور | ایران |
| استان | فارس |
| شهرستان | شهرستان ارسنجان |
| اطلاعات اثر | |
| نام‌های دیگر | قدمگاه علی |
| کاربری | احتمالاً بنای مذهبی |
| دیرینگی | دوره هخامنشی |
| دورهٔ ساخت اثر | دوره هخامنشی |
| اطلاعات ثبتی | |
| شمارهٔ ثبت | ۱۲۱۹ |
| تاریخ ثبت ملی | ۱۰ آذر ۱۳۵۴ |
این بنا بر کوه سنگی کنده شده‌است و از دو ایوان سنگی تشکیل شده‌است. دو پلکان، ایوان اول را به ایوان بالاتر ارتباط می‌دهند. بر روی ایوان بالایی پنج حفرهٔ بزرگ کنده شده‌است. حفره‌های کروی‌ای هم دور تا دور بنا هستند. در جلوی بنا استخری بوده که توسط چشمه‌ای از سکوی پایینی بنا تغذیه می‌شده‌است.
این بنا در ۱۸۸۱ میلادی توسط سروان H. L. Wells از ارتش بریتانیا کشف شد که پلان آن را منتشر کرد. بعدتر فرصت الدوله شیرازی و لویی واندنبرگ و بعد از آن‌ها ایرانشناسان دیگر آن را بررسی کرده‌اند پیشتر گمان می‌رفت قدمگاه یک بنای نیمه‌تمام و احتمالاً یک مقبره نیمه‌تمام باشد، به‌خصوص به دلیل شباهت ساختار کلی آن به دو قبر دیگر که در نزدیکی تخت جمشید است. بررسی‌های جدیدتر نشان داده که قدمگاه یک بنای کامل‌شده بوده‌است. اما برای کاربری آن فرضیه‌های مختلفی مطرح است. جدیدترین تحقیق انجام شده توسط Jean-Claude Bessac (در سال ۲۰۰۷) فرضیه کاربری به عنوان مقبره یا استودان (محل نگهداری استخوان‌ها) را مردود دانسته و یک کاربری مذهبی مرتبط با عنصر آب (که نزد ایرانیان مقدس بوده) می‌داند. روی پنج حفرهٔ دیوار پشتی احتمالاً تخته‌سنگ‌هایی بوده‌است، شاید به عنوان سنگ‌نبشته یا نقش‌برجسته‌هایی با اهداف تزیینی. تحقیقی در سال ۱۳۹۳ نیز این را تأیید و بنا را مرتبط با میترا (مهر) و الههٔ آب آناهیتا می‌داند.
در صد متری غرب این اثر گورستانی قرار دارد که در آن از قبرهای پیش از اسلام تا دوره قاجار دیده می‌شود
جستارهای وابسته
- آناهیتا
- معبد آناهیتا
- نقش رستم
- آخور رستم
- چاشت خور
منابع
- ↑ روستایی فارسی, ابراهیم. "◄بنای صخره‌ای قدمگاه (چاشت خور) ارسنجان". www.parstourguides.ir. انجمن صنفی راهنمایان ایرانگردی و جهانگردی استان فارس. Archived from the original on 17 August 2017. Retrieved 14 July 2017.
- ↑ Boucharlat, R. (19 May 2014). "QADAMGĀH". Encyclopædia Iranica Online (به انگلیسی). Retrieved 14 July 2017.
- ↑ "Qadamgah". Livius (به انگلیسی). Retrieved 14 July 2017.
- ↑ Bessac, J. -C. (1 January 2007). "Étude technique et interprétations du monument rupestre de Qadamgah (Fars)". Iranica Antiqua. 42 (0): 185–206. doi:10.2143/IA.42.0.2017875.
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ ژوئیه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۷.
- ↑ «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.