لیستریا مونوسیتوژنز
باکتری لیستریا مونوسیتوژنز گونه‌ای از باکتری‌های بیماری‌زاست که موجب عفونت لیستریوسیس می‌گردد. این باکتری بی‌هوازی اختیاری است و قادر به زنده ماندن در حضور و نبودن اکسیژن است و به عنوان عامل ایجاد کننده ی طیف وسیعی از بیماری ها در انسان و حیوانات می باشد. تظاهرات لیستریوزیس شامل سپتیسمی، مننگوانسفالیت ( التهاب مغز و پرده‌های مغزی)، زایمان زودرس و سقط جنین در انسان ها، به ویژه در افرادی از جمله زنان باردار، افراد دارای نقص سیستم ایمنی، جنین، نوزادان و افراد مسن می باشد. این باکتری می‌تواند درون سلول‌های میزبان رشد کرده و تولیدمثل کند و یکی از بدترین عوامل بیماریزای ناشی از عفونت مواد غذایی است. ۲۰ تا ۳۰ درصد از عفونت غذایی ناشی از لیستریوسیس در افرادی که در معرض خطر بالایی قرار دارند کشنده است. این باکتری توانایی زنده ماندن در یخچال و دمای ۴ درجه سانتی گراد و PH کم و نمک بالا را دارد.
| لیستریا مونوسیتوژنز | |
|---|---|
| اسکن لیستریا مونوسیتوژنز با میکروسکوپ الکترونی روبشی. | |
| رده‌بندی علمی | |
| حوزه: | باکتری |
| فرمانرو: | باکتری |
| شاخه: | فیرمیکوت‌ها |
| رده: | باسیل |
| راسته: | باسیلاس |
| تیره: | Listeriaceae |
| سرده: | لیستریا |
| گونه: | ل. مونوسیتوژنز |
| نام دوبخشی | |
| لیستریا مونوسیتوژنز (ای. موری و همکاران سال ۱۹۲۶) پیریه ۱۹۴۰
| |
مورفولوژی
لیستریا مونوسیتوژنز یک باسیل کوتاه، گرم مثبت، کاتالاز مثبت، متحرک و بدون اسپور می باشد.
کشت و خصوصیات رشد
لیستریا بر روی محیط آگار حاوی ۵ درصد خون گوسفند رشد کرده و هاله کوچک همولیز تولید می کند. اسکولین را هیدرولیز می کند و با مصرف هیدرات های کربن مختلف تولید اسید (بدون گاز) می نماید.
بیماری زایی
پس از خوردن غذاهای آلوده مانند پنیر و سبزیجات از طریق دستگاه گوارش وارد بدن انسان می شود. این باکتری دارای پروتئین های ادهیژن (adhesion) (مانند پروتئین های فلاژلین) می باشد که موجب اتصال باکتری به سلول میزبان می شود. پس از اتصال وارد سلول های اپی تلیال شده و در داخل یک فاگولیزوزوم محصور می شود. سپس توسط آنزیمی که دارد غشای فاگولیزوزوم را لیز کرده و به داخل سیتوپلاسم سلول اپی تلیال رفته و در آنجا شروع به تکثیر می کند. تکثیر زیاد باکتری در سلول موجب ایجاد برآمدگی های به نام فیلوپود در سلول شده و سلول های مجاور، ماکروفاژها و هپاتوسیت ها آن را هضم کرده و مجددا لیستریا آزاد شده و این سیکل ادامه پیدا می کند.
منابع
- ↑ اباذر پورنجف (تابستان ۱۳۹۲). «تعیین فراوانی سویه های لیستریا منوسیتوژنز در نمونه های بالینی و غیربالینی به روش فنوتیپی و تأیید آن با روش PCR» (PDF).
- ↑ Ramaswamy V; Cresence VM; Rejitha JS; Lekshmi MU; Dharsana KS; Prasad SP; Vijila HM. (February 2007). "Listeria – review of epidemiology and pathogenesis" (PDF). J. Microbiol. Immunol. Infect. 40 (1): 4–13. PMID 17332901. Archived from the original (PDF) on 31 March 2020. Retrieved 2010-09-05.
- ↑ میکروب شناسی پزشکی جاوتز.