برقو
بُرقو ابزاری است برای بزرگ‌تر کردن یا گرد کردن سوراخ‌های ایجادشده با مته.
برقوها می‌توانند توپر باشند و در ابزارگیر نصب شوند یا توخالی باشند و روی دُرن سوار شوند. برقوها ممکن است از نوع پهلوتراش یا نوک تراش باشند.
برقوها خیاره‌ها (شیارها)ی طولی مستقیم یا مارپیچی و دندانه‌های مجزا روی ساقه ی مخروطی یا استوانه‌ای دارند.
به گشاد کردن یا بزرگ کردن سوراخ قطعات فلزی با برقو، برقوکاری گفته می‌شود.
یک برقوی دستی تنظیم‌پذیر در محدوده‌ای کوچک برای نمونه از ۱۳٬۵ تا ۱۵٬۵ میلی‌متر قابل تنظیم است.
برقو از سه قسمت تشکیل شده‌است: بدنه، دم، لبه‌های برنده. برقو را می‌توان با دست یا با دریل چرخانید. در صورتی‌که با دریل به‌کار گرفته شود سرعت آن نباید بیشتر از RPM ۵۰ باشد. برقوها از فولاد سخت ساخته می‌شوند و لازم است در جعبه‌های چوبی دیواره‌دار نگهداری شوند تا به یکدیگر اصابت نکنند.
گونه‌ها
برقوها از دید خیاره‌ها به سه نوع مارپیچ، مستقیم و تنظیم‌پذیر تقسیم می‌شوند.
به‌طور کل گونه‌های برقو عبارتند از:
- برقوی الماسی
- برقوی بازشو
- برقوی تنظیم‌پذیر
- برقوی توخالی
- برقوی جدارتراش
- برقوی خیاره‌دار
- برقوی دستی
- برقوی دنباله‌دار
- برقوی گشادکُن
- برقوی ماشینی
- برقوی ماشینی بازشو
- برقوی ماشینی خیاره‌دار
- برقوی ماشینی سنگین
- برقوی ماشینی گلبرگی
- برقوی مخروطی
- برقوی مخروطی مورس
برقوی مارپیچی براده‌برداری بهتر و ملایم‌تری انجام می‌دهد و کمتر قلاب می‌کند. برقوهای ثابت به اندازه دقیق و استاندارد وجود دارد. برقوهای تنظیم‌پذیر را باید با دقت زیاد بکار برد و قبل از برقوکاری به وسیله میکرومتر قطر تیغه‌ها را اندازه گرفت.
منابع
- افضلی، محمدرضا، فرهنگ مهندسی مکانیک، انگلیسی-فارسی، تهران: فرهنگ معاصر، ۱۳۸۶
- Robert H. Todd, Dell K. Allen, Leo Alting (۱۹۹۴), Manufacturing Processes Reference Guide
- ابزارشناسی در: کارگاه مولد قدرت (۱)، رشته مکانیک خودرو، صدا و سیما. بازدید: سپتامبر ۲۰۰۹.